MILAI THU

BUNG III

 

ZIRNAK I: MILAI THU

6th, February 2011

A hnuailam thusutnak pawl hi sang aw! Bible bungcang thawn na ngan thei zat rak ngan aw.

1)      Milai cu khui ihsin a hram a thawk?

2)      Milai damsan cu ziang asi?

3)      Milai in ziangvek sinak mizia a nei?

4)      Milai in Pathian hmuihmel a keng timi cu ziangsi a um zia?

5)      Milai tuanvo, mawhphurnak cu ziang asi?

6)      Milai thlarau khui ihsin ziangtin a thawk?

7)      Milai pakhat sinak ah mithmuh thei mi maw thupisawn mit in hmuh thei lo mi?

8)      Milai cu ziangtin Pathian thawn an then aw aw?

9)      Milai tluksiatnak timi cu ziangsi a san?

10)   Milai tluksiatnak ruangah milai sinak ziangvek pawl a siatsuah?

11)   A tluse zomi milai pawl cu Pathian in ziangtin a hmu?

12)   Milai thinlung duhnak cu ziangin a uk?

13)   Zesu Khrih zumtu pawl cu zo ih hmuihmel keng kan si?

14)   Ziangruangah khui ihsin milai ka sinak hram a thawk ti ka theih a tul?

15)   Ziangvek milai sinak nei in sersiammi ka si ti theih awknak in ziang na zir suak?

16)   Adam tluksianak ruangah nangmai mailai sinak ziangvek pawl a siatsuah ve?

17)   Taksa, thinlung, le thlarau, milai sinak pathum lakah khuimi in a lo uk?

18)   Milai tluksiatnak in taksa, thinlung, thlarau parah ziangvek a siatsuah?

19)   Zesu Khrih rundamnak in taksa, thinlung, thlarau ziangtiang ziangtluk a huap?

20)   Taksa, thinlung, thlarau lakah ziangmi pawl kumkhua a hmun ding?

 

 

 

 

MILAI THU (ANTHROPOLOGY)

 Online ah siar:

Thutlangpi:

I.                   Milai hramthawhnak ( suahkehnak)

Khuitawk ihsin ziangtin milai hram a thawk?

II.                Milai sinak mizia

Milai cu ziangvek sinak mizia a nei?

III.             Milai tluksiatnak

Milai cu Pathian thawn ziangtin an pehzawm, pehtlai aw?

 

 

I.                   Milai hramthawhnak (suahkehnak)

 

1)      Milai suakkehnak ruahdaan phunphun:

Leitlun mifim pawlin ruahnak phunphun an nei, an suahpi, ih tlawng ah siseh cabu le cangannak ah siseh milai cu ziangtin a hram a thawk, ziangin a ra suak timi ruahnak a phunphun an suahpi.

 

Khuitawk ihsin ziangtin milai hram a thawk?

A.    Evolution theory pomtu pawl zumdan:

Naturalistic evolution: Milai cu thil umcia ihsin a ra thleng aw vivo ih a cangmi asi. Thuthimnak: Ramsa, Cigpenzi ihsin a ra cangmi a si.

Fiat creationism: Ziang hmuahhmuah cu Pathian in a cersiamih cuisin nunnak nei ah an cang.

Deistic evolution: Pathian in a sersiammi pawl thleng awknak dingah hna a tuan. Pathian in milai a cersiamih tikcu a thleng aw vivo ih tui milai vekah an cang.

B.    Evangelical (Piangthar) zumtu pawl thupom dan:

Pathianin ziangkim a sersiam: Pathian in Adam le Eve a rak sersiam timi cu thutak asi.

Rom 5; I Kor 15; Luk. 3; milai thlah sawng daan ihsin kan zoh asi le Pathian in milai a sersiam asi ti kan thei thiam.

Milai nunnak khui ihsin a ra? Milai nunnak cu Pathian thaw ihsin a ra mi asi. Ser. 2:7.

Milai taksa cu leivut ihsin tuah mi asi.

 

2.      Milai cu ziang hrangah sersiam asi?

Milai damsan cu sersiam tui a sersiam san vekin asi a tul.

A.    Milai damsan cu ziang asi? Pathian hmin sunlawih: Milai cu Pathian hmin sunlawinak dingah sersiam a si. Isa. 43:7. Milai tuahnak cu Pathian hmin sunlawinak hrangah a si. I Kor 10:31.

B.     Milai Mawh Phurhnak/ttuanvo ziang a si?

·         Pathian aiawh in lei tlunah uktu. Sem. 1:26,28

·         Pathian thu hnuai ah tuhlut aw ding a si. Sem. 2:15,17.

·         Cithlah zai ding:

 

 

 

3.      Baibal vekin milai suahkehnak le dinhmun

a.      Mailai hmaisa bik zo asi? Adam le Eve cu milai hram thawhnak an si.

b.      Leithlun ih sersiam mi pawl cu milai thu hnuai ah an um. Sem. 1:26-31.

c.       Mialai cu Pathian hmuihmel kengih sersiam mi an si. Sem. 1:26,27, 28

d.       Pathian cu thawhnak le tawpnak nei loih um Thlarau a si. Jn. 4:24.

e.        Milai cu taksa le thlarau nei in sersiam mi a si. Sem. 2:7; I Thes. 5:13. Taksa cu a se thei mi le hram thawhnak le tawk tawpnak nei mi a si.

f.        Milai taksa cu leilung ihsin sersiam mi asi. Sem. 2:7.

g.       Mialai nunnak cu Pathian thaw inhsin ra mi asi. Sem. 2:7

 

4.      “Pathian Hmuihmel Keng” timi cu ziang asi?

"Image"- hmuihmel keng- thlam, pianhmang keng- timi cu sersiam mi dang pawl hmai ah Pathian palai le ai awh tuan ding in sesiam mi an si thei. Sem. 5:12 (9:6). Milai thluksiat hnu ah Pathian hmuihmel kennak cu a hlo hrih lo.

 

“Pathian hmuihmel keng” in milai sersiam sinak hmuhdan phunphun:

Historical views:

The substantive view- Milai cun Pathian sinak hrekkhat pawl an nei.

The relational- Milai cu Pathian pehtlaihnak a nei.

The functional view- Pathian in ziangkim sersiam mi tlunah thu a neih vekin milai khalin sersiam mi pawl parah kilkhawi dingin mawhphurhnak a nei.

 

·         Milai tluksiat hnu ah Pathian hmuihmel an kennak pawl cu a hlo lo nan siat suah asi. Sem. 9:6. Jam. 3:9.

·         Pathian hmuihmel kennak hi milai sinak sangbik asi. Curuangah milai pakhat cio parah Pathain hmuihmel bangnak kha zah thiam a tul.

·         Milai parah a siat zo mi Pathian hmuihmel cu Zesu Khrih ah sersiam tthatsal in a um. Kol. 3:9,10. Jesu Khrih tlennak ruangah milai cun Pathian hmuihmel a keng sal. Eph. 4:22-24. (a siat zo mi nun hlun ihsin nun thar ah sersiam asi). II Kor. 3:`18. Pathian hmuihmel kengin tuah thatsal asi.

·         Pathian in milai cu amai hmuihmelpu in a tuah sersiam ruangah a duhdawt ih a fapa sung in a run suak salnak asi.

·         Khrih a ratsal tikah milai cun Pathian hmuihmel kennak kimcang, le fiangten a nei famkim sal ding.

 

II.                MILAI SINAK MIZIA

 

1.      Milai sinak mizia then pawl:

Kannih laimi in kan then ve dan cun milai cu taksa, thinlung, le thlarau a nei ti in kan ti. Cuvek thotho in mi hrekkhat cun milai sinak mizia cu taksa le thlarau lawng a nei ti inn an thentu khal an um ve.

A.    Dichotomy- thenhnih nei: taksa le thlarau

Milai cun Taksa le Tlarau a nei tiah an sim. Mirang tong in spirit lole soul tiah an hmang. Lk. 1:46,47.

Milai a thih tikah thlarau (spirit) lole thinlung (soul) in a suahsan an ti. Luk. 12:20; Sam 31:5; John 19:30.

Taksa le thlarau (spirit) asilole taksa le thinlung (soul). Matt. 10:28; Kor 5:5.

B.     Trichotomy-

Milai in taksa, thinlung le thlarau a nei asi an ti. I The. 5:23; Heb. 4:12; I Kor. 2:14-3:4

 

 

2.      Milai Tluksiatnak in milai mizia a siatsuatnak:

Pathian in “a lai ih theirah cu na ei lo pei, na ei asile na ei ni lala ah na thi ding” a ti vekin milai in theirah a ei ruangah milai parah a thleng mi cu:

i) thlarau thihnak;

ii) Pathian thawn then awknak Sem. 3:9;

iii) Thinlung siatnak Sem. 6:5,6;

iv) Taksa thihnak. Sem. 5:5.

3.     Milai sinak mizia a siat hnu ah Pathian hmai ih kan dinhmun

i)                    Pathian thu eltu, Rom. 1:18b; Rom. 1:9; 2:14, 15; 5:10;

ii)             Thutak theihtheinak nei lo, Rom. 3:11; I Kor 2:14;

iii)            Zohman in Pathian an hawl lo, Rom 3:11b. Luk. 19:10;

iv)            Pathian ih raal Rom. 5:10;

v)             Ramdang mi le raal Kol. 1:21;

vi)            Mithi, Eph. 2:1;

vii)           Bawmtu nei lo, Eph 2:8; Jn. 15:5; 6:37.

4.     Kan thlarau hi khui in a ra suak

i)                     Taksa um hlanah a rak um cia (Pre-existance theory) titu pawl zumdan:

Milai thlarau cu sankhuk rei ihsin rak umcia mi asi. (Thuthimnak ah; Buddhist pawl zumnak) Diklo: Heb. 9:27

ii)                  Mi pakhat cio thlarau sersiam thar mi asi ti zumdan: Creation theory

Pathian in milai thlarau a sersiam rualrual in taksa khal sersiam asi. Thus. 12:7; Isai. 57:16; Zech. 12:1; Jer. 1:5; Sam. 139:13-14.

Evangelical hrekkhat pawl in hihi an pom. Asinan hihi a dik thei lonak a um:

a. Hihi Pathian in a tluse cia thlarau a sersiam ah a cangter .

b. Hihin Baibal vekih sual hram thawknak a el

c. Sual mizia pipu ro sar mi a cang thei lo.

iii)                The Tradcusm: thlahsawng pomdaan: Milai thlarau cu Adam le Evi ihsin thlahsawng mi kan si.

Taksa le thlarau le thinlung cu nulepa ihsin thlahsawng mi asi: himi pomtu an um, zum a har vek nan Baibal ih zirh vek a si.  Adam ih sual ah kan thelthluhih, sual cia in suak kan si. Milai mizia sual ro cu kan co. Pathian cu niruk hnuah a sersiam hna a cawl: Sem. 2:1-3. Asianan tuah sersiamthar ah a hna a tuan sunzawmsal. Milai thlarau thi zo pawl cu Khrih ah sersiam tharsal hai.

iv)                Taksa silo, milai sunglam thlarau sinak then pawl

·         Theihnak(Intellect)--thil theitheinak, fiang theinak, lamhmuhtu;

·         Phurnak ( Sensibility/feeling)-tuarnak, theihnak;

·         Duhhril theinak (Will)- duhzawng hril thei nak

·         Sia-tha theihnak (Conscience)- - thleidan theinak sia-tha-theihnak. Pet. 2:19;

·         Thinlung (Heart) -Bible sungah voi 955 hman mi a si. Daan 8:5; Rom. 9:2.;

·         Ruahnak (Mind) II Kor. 4:4; Eph. 4:18; Rom. 4:28; Tisa I Kor. 3:3, Lk. 24; Rom. 7:18; I Jn. 2:16 sual mizia;

·         Duhnak-I Tim. 6:9; Jam. 4:4; Joshua 2:15; hrilnak, ti pawl hi milai taksa si loin mit in hmuh thei lo milai sinak pawl an si.

 

Milai cu mithmuhtheih mi taksa, le mit in hmuh thei lomi thinlung le thlarau in thuam mi kan si.

 

 

v. Mit hmuh theih (taksa) le mit hmuh theih lo (thlarau):

Mit hmuh theih taksa:

i)                    Kumkhua daih asi lo;

ii)                  tisa sual mizia a nei;

iii)            a diriam tawp dah lo;

iv)            Satan hmanrua ah a cang

v)             thlarau duh lo zawng a hiar/cak;

Mithmuh theih lo (thlarau):

i)                    Kumkhua nung ding,

ii)             Taksa hnakin a cak sawn,

iii)            Hmuhban lo hmun khal thleng thei,

iv)            a siat thei lo.

Curuangah, milai nunnakah mithmuh theih lo (thlarau) a cak sawn ih taksa thunun tu asi.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

III.             MILAI TLUKSIATNAK: PATHIAN THAWN THEN AWKNAK

 

 

1.     Umzia:  Milai tluksiatnak timi cu milai kha sersiam asi vekin sersiamtu ih tumtahnak lamzin zawh nawn lo in, zawh thei nawn loin sersiamtu ih tumtah lamzin ihsin pial tahratin amah sersiamtu dodaltu pai bumnak sungah tlusia in sersiamtu ih ral pa lamtang ah a cang tinak asi.

2.     Thlemtu: Sem 3:1. Thlemtu cu Satan asi. Sem.3:1; II Kot 11:31; Thup 12:9 . Thlemnak: Sem. 3:1-7. Satan cun Evi hnenah tisa caknak thawn a rak thlem Dem 3:6 ; I Jn 2:16. Thlemnak in milai thinlung sungah a thlem tikah; milai thinlung ruanhnak sungah Pathian duhdawtnak le tthatnak rinhlelhnak a suak, Sem 3:1; Pathian thusuak rinhlelhnak Sem 3:4 le, Pathian sinak mizia rinhlelhnak Sem 3:5 a suak ih Tluksiatnak a hring, Sem 3:6-7.

3.     Tluksiat tikah: Adam kha amah milai duhhrilnak vekin thingrah cu a ei ih sualnak a tuah I Tim 2:14. Pathian simse tui thu a ngai. Pathian thu a ringhlel. Taksa hiarnakin a cangvai I Jn 2:15,16. Nunnak porh awknak ah an cangvai I Jn 2:16. Mithmuhtheih in porh awknak ah an cangvai I Jn 2:15,16. Pathian thupek an pahbal Sem 3:61; Sem 2:7. Pathian vek si an duh (Satan bumnak thang sungah an tla). Pathian vek sinak an beisei. Pathian in amai hmuihmel kengin a tuah mi kha an duhtawk lo (Satan in a nahsik). Pathian vekin amahte thuneihnak neih an duh.

 

Hminsin: Tluksiatnak lamzinah thlemnak timi cu milai siatsuahtu ding vekin a ra lo, milai duhnak famkim ter tu ding vekin a ra hmaisa sawn theu asi.

 

4.     Tluksiatnak ih rahsuak mi

i)                    Adam parah: Thlarau thihnak, Pathian thawn tthen awknak Sem. 3:9; Tisa thihnak Sem 5:5. Tuahnak in misual ah a cang; Satan thu hnuai ah a um (Eph 2:2); Eden hmuan ihsin dawisuak asi; Pathian thinhengnak hnuaiah a tla, ningzahnak a tuar, longfangkheh in a um ti a thei aw aw; Pathian anse hnuai ah a um.

ii)                  Milai cithlah pawl parah: Milai cithlah hmuahhmuah cu sual cia in an suak Rom 5:12; Milai cithlah hmuahhmuah cu thihnak hnuaiah an um:

a)Taksa thihnak Rom 5:12-21; HEB 9:27; Rom 6:23;

b) Thlarau thihnak Eph 2:1,5 ; Eze 18:4; Voihnih thihnak Thup 20:14,15; Amah tuahtu Pathian ttihnak Sem 3:10;

 d ) Pathian fapa ihsin Satan fapa an cang Jn 8: 44 ; Mth 3:7.

iii)                Misual parah Pathian thutthennak

Leivuta an kirsal ding, sem 3:19; Hnattuan bangin ei hawl ding an si, Sem 3:17-19; Leilung cu anse dawngin a um, Sem 3:17

Milai cu hrem ding an si, Thuf 16:3; Thlrarau thihnak Eze 18:4; An sualnak ah thungrulh ding Math 16:27; Thiamco lo ding an si, Jn 5:29 ; Zangfah lo dingmi an si, Sam 59:6; Thih ding, Rom 6:23; Cituh rah seng ding Kal 6:7; Thlawsuah co lo ding asi.

 

 

 

5.     Pathian in mailai thlusia pawl a hmuhdan

i)                    Khak tuar, Sem 3: 23-24;

ii)                  Thlarau mithi, Pathian thawn pehzawmnak nei lo, tthen aw lellel Sem 3:9;

iii)                Mithi Eph 2:1; Sem 2:17; Mi hlo Isa 3:6; Luk 19:10;

iv)                Raal, Rom 5:10;

v)                  Satan fa; Ramdangmi;

vi) Thilttha tuahnak nei lo, tuah thei lo:

a)      Hmantlak lo thir ek vek Eze 22:18;

b)       Zianghman si lo, cucik kharbawk le tho lung vek fang Jn 25:6;

c)       Cangcel vek Sam 22:6;

d) Nunau thianghlim lo vek Eze 36:17;

e)   Puanse hnawphnawl vek Isa 64:4;

f) Thilttha tuah mi nei lo Sam 14:14;

g)  Zianghman lo hnakin zangsawn Sam 62:9.

 

Cuticun milai tluksiat hnu ahcun Pathan mithmuh ah milai cu zianghman tthatnak nei lo taksa, thinlung le thlarau ah a se linglet thluh zo mi a siih milai tthatnak ruangah zianghman in Pathian ati lungawi ter thei tu a um nawn lo. Milai tthatnak bik hman cu Pathian hmaiah ten umza le fihnung za asi ih milai cu Pathian ih raal lamtang an si zo. Milai cu thlarau thihnak le Pathian thawn tthen awknak tuar in a thinlung sungah a suangtuahnak cu ziangtik lai khalah sual lawnglawngin a luah khatih a taksa cu leitlunah ni le kum rei lo te sung lawng nungin thihnak in a parah thu a nei ih lai a rel asi. Cuticun a thlarau cu kumkhua sankhuk hremhmun ah tla dingin a hrangah hremhmun meidil pi cu remcia in a um asi.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bible in Milaithu a simmi:

1.  Pathian hrangah sersiammi . Thuf. 16:4; Thup. 4:11.

2.     Milai sersiamnak ah Pathian tumtah famkim. Seem 2:5,7.

3.     Pathian hrangah thiltha tuah thei lo. Job 22:2; Sam 16:2.

4.     Pathian mithmaitha co tlak lo. Job 7:17; Ps 8:4.

5.     Sersiammi:

a.     Sersiamtu, Pathian . Seem 1:27; Isa 45:12.

b.     Khrih sersiammi. Joh 1:3; Kol. 1:16.

c.     Thlarau  Thianghlim sersiammi. Job 33:4.

d.     Thumkom Pathian lungkimnak vekin .Seem 1:26.

e.     Niruk ni ah. Seem 1:31.

f.     Leilun parah . Daan. 4:32; Job 20:4.

g.     Leivut ihsin sersiam.Seem. 2:7; Job 33:6.

h.    Pathian hmuihmel kengin. Seem 1:26,27; 1Co 11:7.

i.     Pathian bangnak nei in. Seem.1:26; Jas 3:9.

j.     Mipa le nunau sersiam. Seem. 1:27; 5:2.

k.    Nunnak thlarau nei in sersiam. Seem. 2:7; 1Co 15:45.

l.     DIngzetin sersiam. Thus 7:29.

m.     Theihnak nei in sersiam. Kol 3:10.

n.    Thulung dingin sersiammi. Seem. 2:16,17.

o.     Khrih bangnak nei in sersiam. Ro 5:14.

6.     Pathian ih lunghmui mi. Ge 1:31.

7.     Pathian ih thlawsuah pek mi. Ge 1:28; 5:2.

8.     Eden dumsungah ret mi. Seem. 2:15.

9.     THingrah pawl ei dingah pek mi. Seem. 1:29.

10.     Tilik hnu ah sa ei a siang . Seem. 9:3.

11.     Mah lawng um tha lo  Seem. 2:18.

12.     Nunau cu bawmtu ah sersiam . Seem. 21:2-25.

13.     Milai ih neih mi cu:

a.     Taksa . Mt 6:25.

b.     THinlung . Lu 12:20; Tirh. 14:22; 1Pe 4:19.

c.     Thlarau. Thuf. 18:14; 20:17; 1Ko 2:11.

d.    Theihnak. Eph 1:18; 4:18.

e.     Duhnak. 1Ko 9:17; 2Pe 1:21.

f.     Ngainatnak . 1Ch 29:3; Col 3:2.

g.     Sia-tha-theihnak (conscience). Ro 2:15; 1Ti 4:2.

h.     CInken theinak. Seem 41:9; 1Co 15:2.

14.     Pathian ih thlahzai dingin sersiam. Job 10:8-11; 31:15.

15.     Fimkhur zetin tuah mi  Sam 139:14.

16.     Miphun zapi ten thisen thlahkhat . Tirh. 17:26.

17.     Pathian thaw in nuntermi . Seem. 2:7; 7:22; Job 33:4.

18.     Pathian thawkkhumnak in fimnak pek mi . Job 32:8,9.

19.    Vancung mi hnakin niam deuh. Sam. 8:5; Heb 2:7.

20.     Leilungmi. 1Ko. 15:47.

21.     Ramnung dang hnakin danglam zetin sersiam. 1Ko 15:39.

22.    Rannung dang hnakin mankhung cuang . Mt 6:26; 10:31; 12:12.

23.     Rannung dang hnakin simsawn . Job 35:11.

24.     Rannung dang parah thuneihnak nei . Seem 1:28; Ps 8:6-8.

25.     Rannung dang parah hmin pe. Seem 2:19,20.

26.     Kum upat vekin theihnak pitling. 1Ko 13:11.

27.     Kawhdan

a.     Beel. Isa 45:9.

b.     Cangcel. Job 25:6.

c.     Lolak . Job 11:12; Jas 2:20.

d.     Tisa . Seem 6:12; Joe 2:28.

28.     Tahthim

a.    Hrampi. Isa 40:6-8; 1Pe 1:24.

b.     Beeltuahtu kut ih tlak/centlung. Isa 64:8; Jer 18:2,6.

c.     Hloral. Sam 144:4.

d.     Tuu. Sam 90:5.

e.     Hramlak laak . Job 11:12.

29.     Hramthawk ah taklawng in um, ningzak lo. Seem 2:25.

30.     Pathian thu ngai lo, thei rah ei. Seem 3:1-12.

31.    Tluksiat hnu ah ningzahnak in khat. Seem 3:10.

32.     Theipi hnah thawn tuam aw. Seem 3:7.

33.     Pathian in savun thawn tuam. Seem 3:21.

34.     Thulun lo ruangah hremnak . Seem 3:16-19.

35.     Eden dum ihsin duaisuak mi . Seem 3:23,24.

36.     Tlaksiatnak ah thatnak pawl siattel. Ro 5:12-19.

37.     Thilphunphun hawl . Thus 7:29.

38.     Sual mizia thawn piang. Sam 51:5.

39.     Harsatnak ah piang. Job 5:7.

40.     Leitlun damsung can khiahsak cia in suak . Job 7:1.

41.     A thlam thawn tahtthim . 1Ch 29:15.

42.     Milai nun cu tuanfial cawmp mi vek. Job 7:1.

43.    Ni rei lo te lawng can nei. Job 14:1.

44.     Damsung can tawpcin nei. Sam 90:10.

45.     A hrangah ziang a tha ti thei lo. Thus 10:2.

46.     Ziang a thleng lai ding ti theihnak nei lo. Thus 10:14.

47.     Hnatuan man hlawkpi lo . Thus. 2:22; 6:12.

48.     AMai lamzin mahte tuah thei lo. Jer 10:23; Thuf. 20:24.

49.     Theih lo mi hrang tuan rero. Sam. 39:6.

50.     Pathian in;

a.     Zirh. Sam. 94:10.

b.     A lamzin a ruat sak. Thuf. 5:21; 20:24.

c.     Milai thinlung timtuah. Thuf. 16:1.

d.     Tong theinak pe. Thuf.16:1.

e.     Kilhim . Job 7:20; Thuf. 36:6.

f.     Cawmdawl . Sam 145:15,16.

g.     Milai ruahsannak siatsuahsak . Job 14:19.

h.     Milai thinhengnak in amah cawimawi, Sam. 76:10.

i.     Milai mawinak ziamralter .Sam. 39:11.

j.     Siatnak thlenter . Sam.  90:3.

51.     Pathian hmaiah dingnak nei lo. Job 9:2; 25:4; Sam 143:2; Ro 3:20.

52.     Mahte thianfai aw thei lo. Job 15:14; Jer 2:22.

53.     Mah le mah mithmuh ahcun thianghim aw ter. Thuf. 16:2.

54.     Khrih in,

a.     Milai ah ziang a um ti a thei. Joh 2:25.

b.     Milai taksa in tham aw. Joh 1:14; Heb 2:14,16.

c.     Hmuihmel keng in sersiam. Php 2:7.

d.     Bangnak nei. Php 2:8.

e.     Pathian pommi. Trh. 2:22.

f.     Thukam kawhhran luu bik tiah kawh. 1Ko 15:47.

g.     Ziangkim ih luu asi. 1Ko 11:3.

h.     Misual pawl beunak. Isa 32:2.

i.     Thawhsalnak . 1Ko 15:21,22.

55.     Tuanvek in laksawng pek ding. Sam 62:12; Ro 2:6.

56.     Thihnak ihsin kham thei tu um lo. Thus. 8:8.

57.     Nunnak hum dingin ziangkim pe ding. Job 2:4.

58.     Taksa tuarnak tuar thei. Thuf 18:14.

59.     Khawruah har nak hnuai ah. Thuf 18:14.

60.     Rinsan tlak asi lo. Sam. 118:8; Isa 2:22.

61.     Milai bawm awknak zianghman santlai lo. Sam.60:11.

62.     Milai tuanvo khaikhawm . Thuf. 12:13.

[1]

 

 



[1]Torrey, R.A.: The New Topical Text Book : A Scriptural Text Book for the Use of Ministers, Teachers, and All Christian Workers. Oak Harbor, WA : Logos research Systems, Inc., 1995, c1897

 

 

 
Comments