BULPAK NUN‎ > ‎

HRUAITU THA LO PHUN 7

HRUAITU THA LO PHUN 7

By Professor Kellerman

(As quoted by Craig E. Johnson, Meeting the Ethical Challenges of leadership, p5)

 

1)      Tlinglo (Incompetent): Thuthluknak felfai a tikcu te ah tuah thei lo. Phurnak, titheinak le fimnak tlasam mi hruaitu. A tuldan vekin a tikcu caanah a tulmi dingfel thuthluknak tuah thei lo. Hruaitu si cu a duh ringring ih ziangvek dinhmun khalin adik maw, dik lo maw hruaitu sinak a ngah nak ding hrangah a tuah ding. Asinan hruaitu sinak ah a tling lo.

Tahthimnakah: International Olympic Committee president rak tuan dahtu, Juan Antonio (1961-2000). A kuthnuai ah leknak ah a teltu pawlin rittheih (drugs) an hman tikah siseh olympic tuanreltu pawl lakah diklonak, eiruknak a um tikah siseh a umsan men.

 

2)      Lungruh (Rigid): Ruahnak tha, thleng awknak duh lo, “mai thu te-te-sawh” tiah mai thu lawng a duhtu, midang ruahnak pekmi la duh lo, mai thu lawng a duhtu, thiltha hrangah thleng awknak khal duh lo, amah in a theihban lomi thiltha a um ding ti khal ruat duh lo, mi lungruh hruaitu. A tuahthatmi hnakin a hruaimi mipi hrangah thiltha tampi a khamsak, a dalmi a tam sawn theu. 

Tahthimnak: Thabo Mbeki, president of South Africa (1999). HIV nathrik ihisin AIDS a suakmi asi ti a zum duhlo, si lam thiam pawlih hmuhsuakmi a lung duh lo ih HIV karhzai lo dingin khamnak pawl a tuah duh lo.

 

3)      Mahlemah uk awk thei lo (Intemperate):Midang uk duh duh ringring nan mahlemah a uk aw thei lotu hruaitu. Mai ruahnak, tongkam, le tuahnak ah mah le mah a uk aw thei lo tu, amah le mah a hman awknak, midang thawn a pehtlaihnak, a thuneihnak, canpualtha, le sumpai thilri pawl a hman nak ah amah le mah a uk aw thei lotu hruaitu. Hruaitu a tuan sungah thiltha a tuah mi hnakin a hruaimi mipi pawl hrangah thiltha a kham/dal mi a tam sawn theu.

Tahthimnak: Barry, Washing DC major (1979-1991). City mayor a tuan sungah eiruknak, diklo nak pawl a um san men. Culai fangfah amah cu rittheih si (drugs) a tuah ih an kaih hnu ah thawng inn sungah thla 6 sung an thlak.

 

4)      Ngawngtawh (Callous): Midang harsatnak le tul pawimawh ruatsak le theihthiamnak nei lo. Midang tulmi, duhmi, le duhthusam pawl cu mai hrang thatnak hlawknak ah hmang tahratin midang zawn ruahnak nei lo, pawisat nei lo hruaitu.

Tahthimnak: Leona Helmsley: Hotel manager. Kuttin bal men ruangah siseh thu pawimawh lo zet ruangah hnatuantu pawl suah (fire) the  tu. A hminah “Mi siakkha siangpahrang nu” (The queen of mean) an timi.

 

5)      Dingfello (Corrupt): An hruaipi mipi pawl duhnak thatnak hnakin anmai bulpak duhnak thatnak thupi sawn ah an ret. Thuphan an per, mi an bum. Anmah lawng si loin an dungthlun, an kuthnuai hnatuan pawl tla cuvek thotho in an eiru, thuphan an per, thilsual tuah dingin an lung a rual theu.

Tahthimnak: William Aramony-former Chief of United Way of America. United Way pawlkom sumpai pawl kha a fala nu hrangah a hmangih inn a sansak, vacation fehnak, tvk ah mipi tangka a rak hmang. Cule a kuthnuai hnatuantu pa, financial officer pa in cu pawl cu a rak thuhsak theh. Neta ah an kaih ngah.

 

6)      Thleidan nei (Insular): Pawlkom sungah amai lamtang le mipi karlak ah rikham a tuah. Amai lamtang, mibur malte thatnak hrangah senpi vangtlang bunrua, canpualtha, thu le hla, sumpai le thilri pawl kha a hmang ringring. Mipi siatnak a nepsawn ah a ret ringring ih amah le amai lamtang pawl hlawknak thatnak humhim awknak cu thupi bikah a ret ringring. Thleidan a nei ringring ih lamtang bik a tuah ringring. 

 

7)      Sual (evil): Hivek hruaitu ruangah mi tampi in an tuar ringring. A thuneihnak cu a mah duh lotu, a lamtangah a ruat lomi pohpoh siatsuahnak ah a hmang. A thuneihnak, senpi le pawlkom bungrua, canpualtha, sumpai le thilri pawl cu amah le amai lamtang pawl thatnak lalnak, thuneihnak hrangah a hmangih midang pawl parah harsatnak siatnak a thlenter ringring.

 

Tahthimnak: Foday Sankoh-Sierra Leon-(1991). Amai homi ralkap pawlin mawhnak nei lo mipi pawl, anmai lamtang ah an ruah lo mi pawl, mipi lak ihsin nunau an pawngsual, mipi an hrem, mi kut le ke tiang an tansak.

 

 

Thunet/bet: Mi zokhalin hruaimi le hruaitu kan nei cio. A tlunlam ih hruaitu thalo pa 7 lakah kanmah tel lo dingin Bawipa Pathian in in bawm cio hram seh! Pathian Thlarau ih a hruaimi, thuthluknak fate bik ihsin a tumbik tiangah, ziangthu poh khalah Pathian Thlarau ih hruaimi pawl cun a tlunlam ih “hruaitu tha lo” mizia le tuahnak pawl cu an hrial in a thianghlimmi thuthluknak thawn anmah le hruaimi mipi, mibur, pawlkom an hruai ding asi.

 

Comments