ENGFA LE THIMFA

Leitlun cu sualthim thuneihnak ih ukmi khuh mi a silai vekin mi zokhal nitin thim nunphung (dark principles) maw eng nunphung (light principles) thawn ka nung ti cek fel awknak hrangah a hnuailam tahfung pawl hi theihnak mi bawmtu an si. Thim le Eng thlarau hnuai ah a cangvai mi lamzin pahnih a um: a hnuailam tehfung thawn nitin nun zoh tikah Eng hnuai ah maw, thim hnuai ah ka cangvai rero ti theihtheih asi

 

1) Thlarau lam tthansohnak tehfung: 

Biaknak, thlarau lam lamzin phunhnih:

THIM:              Mah le mah tha sinsin, thianghlim sinsin in theih awknak le midang mah hnakih fel lo pawl hmuhsual le nautat zohniamnak, Pathian mizia rahsuah mi um lo leitlun sakhua biaknak ih cangvaihnak, thawi nak pawl. Duhdawtnak hnakin mah le mah lakhran awknak, sakhua cangvaihnak a hring suak.

 

ENG:   Thlarau lam thangso in Pathian thianhlimzia hmuh fiang sinsin asi tikah mai milai mizia bawrhhhawlh zia hmuh fiang sinsin asi, cutikah Pa Pathian duhdawt zangfah lainatnak ih thukzia le sanzia, a sunglawi mangbangza Pahtian zangfah lainatnak cu mah vekin sualnak sungah a rak tang rero tu midang pawl khalin co ve hai sehla ti duhsaknak ttang sung ihsin a irhsuak. Tangdor nun, nunthianghlim, a hringsuak ih Pai duhdawtnak cu thlarau mi nun ihsin a luangsuak.

 

Farasi pawl thlarau thansohnak kha Thimlak fa an rak si. Pathian Thlarau in nun a thlengmi le a ukmi pawl nitin nunah Pathian mizia a lang vivo, duhdawtnak, nun thianhlimnak le thiltha tuah rahtha a hring suak.

 

 

2)Theihnak ah thangsohnak

Leitlunah theihnak zirnak a thangso vivo vekin theihnak ah thansoh tikah lamzin pahnih:

THIM:             Theihnak in midang zuamtainak, Pathian thu hnuai ah tuhlut aw thei lo, midang hnakin thei deuh si duhnak, pawlkom le mibur lakah upa si duhnak, midang thawn thurual thei lonak, milai cawimawi duhnak, Pathian thu hnakin milai ruahnak ah hngat awknak, porh awknak pawl a hring suak. Cuvek theihnak cun milai porh awknak a hringsuak ih mai theihmi hnakih tam sim duhnak, mah hnakih thei sawn le fimsawn pawl dodal duhnak, rem awk lonak a suahter. A rahsuak mi zate kom le a siatsuah mi, thiltha a kham/dal mi kom tikah  ni a tlak tikah a siatsuah mi a tam sawn ringring.

 

ENG:  Theihnak in Pathian sinak le a thil sersiam pawl hi sersiam mi milai damsungah theihcawk le zir cawk a si lozia a hmu suak ih tangdor nak in Pathian thu hnuai ah a up aw sinsin. Cuticun Pathian hriak thih, kiangkap milai kum upa le tuanvo kaitu upa siseh cozah le vengsung mipi nun thuthlung pawl thu hnuai ah tangdor nun a neihter sinsin. Cutin zir duhnak thinlung a nei sinsin ih nitin hmuh ton mi ihsin Pathian in ziang izirh duh ti ruatin harsatnak le lungawinak karlak ihsin a zir ringring.

 

Thim fate pawl theihnak lamzin zawh tu pawl hi mah lemah thei tawk in an ruah awk tikah Pathian Thlarau ih zirh le nunsim theih lo mi an si.Cutin thim fate pawl theihnak cu mitcaw vaktawi vek an si tikah milai theihnak in thiltha ti ah an ruah mi an tuah tikah Pathian ruatsak mi thiltha bik cu an milai ruahnak ih “tha timi” in a lamzin a dal theu. Eng fate theihnak lamzin cun tangdornak, zir duhnak thinlung a hring suak ih Pathian Thlarau kaihhruai nak hnuai ah nitin thinlung tangdor in a zir ringring.

 

Na theihnak fimnak in tangdornak le zir duhnak thinlung a lo neihter maw, midang hnakin tha sawn vekin na thinlung a lo puamter porh awk ter sawn? Milai ruahnak ih theihnak in “thiltha” timi pawl hi Pathian remruat “thil tha bik” siatsuah tu, lamzin daltu an si ringring.

 

3) Sunlawinak:

Milai le milai sunlawi, upat, cawimawi awknak leitlun milai in an hawl dan lamzin pahnih:

 

THIM:             Milai mibur, mipi, pawlkom, vengsung cawimawi, upat, sunlawinak hawl tikah milai talent a phunphun hmang in siseh, midang siatnak, thangsiatnak, zuar thlainak hmanrua hmang tahrat in siseh thuphan cawhpolh thawn sumpai thilleri canpual tha ngah nak in siseh bum awknak, lamtang tuah awknak ah siseh a phunphun in milai cawimawi, sunlawi nak le dinhmun canpual tha hawl asi. Ziangvek hmanrua khal hman asi. Thim fate, milai sunlawinak hawltu pawlih hmanrua le lamzin asi. Cutin a tlak mi sunlawi pek duh lo nak, iksiknak, le a dikmi sunlawi tlak sunlawih si loin lamtang tuah awknak le mai tanghai hmakhua sialnak in leitlun milai cawimawi awknak hawl asi. Anmai duhmi cawimawi nak an ngah lo hnak in senpi vangtlang thatnak ding khal sisehla an dodalih an siatsuah ringring. Thim fate leitlun mi pawlin cawimawinak, sunlawinak, hminthatnak le milai diriamnak, lungawinak an hawl dan asi.

 

ENG:              “Zaingtinkim Pathian hmin sunlawinak ah tuah” asivekin ziangkim cu Pathian hmin sunlawinak in cuai thlai ringring asi. Milai cawimawi nak si loin Pathian cawimawi nak hrangah ziangkim tuah asi. Ziangkim a tha le tha lo cu “Pathian hmin sunlawi nak asi maw?’ timi tehfung thawn cuai thlai ringring asi.

 

Pathian Thlarau in a ukmi Pathian fate pawl cun ziangtinkim hi Pathian hmin sunlawinak hrangah tuah asi ih satan hmanrua hmang tahratin ngah mi cawimawi nak cu Pathian co hlan tlak asi lo ti an thei ih an hrial.  

 

4)Thlawsuah:

Thusimtu pakhat in “Milai le Pathian karlak daltu bik cu Pathian in milai hnenah a pek mi thlawsuah asi” ati.  Pathian in mi zokhal a danglam mi, midang thawn bang aw lo thlawsuah in pek cio. Pathian pekmi thlawsuah hman nak zoh tikah milai phunhnih ah then theih asi:

THIM: Midang namthla tu

Thalwsuah dawn mi thilleri, canpualtha, fimnak thiamhlei mi, le thiltha co mi pawl hi mah le mah porh awknak, midang hnakin tha cuang, felcuang, fim cuang, vekin theih awknak, midang namthlak, nautat, hmuhsuamnak ah an hmang. Thlawsuah an dawn mi cu midang in co ve lo dingin siseh midang pawl cu anmah hnakih tamsawn le thasawn canpual le thlawsuah an dawn lo nak ding, an dinhmun humhim nak ding hrangah an thlawsuah pawl an hmang. An dinhmun tuahthat sinsin nak ding hrang lawng ruat in an thlawsuah dawn mi an hmang.

 

ENG: Midang tunding tu

Thlawsuah an dawn mi co mi cu midang tundin nak hrangah a hlawkpi tu dingin an hlawkpi nak ding can le hmun poh ah an hmang. An co mi thlawsuah cu midang in co ve hai seh ti duhsaknakin midang hnenah thiltha lamzin le canpual tha an hmuh, an pe, lamzin an sialsak. Midang hrangah an nungih an thlawsuah dawn mi cu midang hrangah an hmang.

 

Ziangvek in Pathian pekmi thlawsuah na hmang timi in zo na si ti a simfiang thei. Pathian thlawsuah pekmi cu porh awknak le midang nautat hmuhsuam nak ah na hmang asile “Porh awknak dungah siatnak in dung a thlun” ti mi na parah a thlen hlan ah na zir awk lohli a tha. Pathian thlawsuah na co mi midang tundin nak hrangah na hmang asile Pathian hnenah cawimawi nak pe aw la ziang na ngah ding timi hnakin na co mi neih mi thlawsuah kha zo in a hlawkpi ding timi kha zoh ringring aw la a hlawkpi tu ding hrangah hmang sinsin aw.

5)       

5) Canpualtha:

Nitin hmunton mi lakah canpual tha hmuhton tikah phunhnih cangvaihdan a lang:

THIM: Diklonak le thianghlim loin comi canpualtha a um thei.  Leitlun mi pawl cun canpual tha ngah nak dingah anmai hlawknak ding hrangah midang thisen suah, midang mithtli tlakter tahratin, mi dang thangsiat mualphoh le diklo nak khalin hmakhua an sial theu. Cutin an ngah mi canpualtha pawl cu anmai tisa nuamnung cennak porh awknak midang namthlaknak ah an hmang.

 

ENG: Pathian fate pawl cun diklonak in ngah mi canpual tha le hlawknak thawn nun hnak in anmai nunnak cem hman an hril sawn. Ziangah tile santan bumnak sungah canpual tha cen in nuamnung cennak hnakin Pathian thu vekih dingfelnak in nun ih harsat tuar khal an hril sawn. Cutin ziangvek dinhmunah an din lai khalah an co mi sun canpualtha cu midang tundinnak le an kiangap um milai pawl hlawknak ding hrangah an hmang sawn.

 

Khuilamzin na zawh? THIM lak ah maw ENG hnuai ah nitin na nung?

 

6) Buainak

    Milai umnak poh ah buainak a um. Buainak ziangtin kan hmaiton ti zoh tikah milai phunhnih ah then theih asi.

THIM: Midang mawhsiattu

Buainak a suah tikah siseh tlaksam mi a um tikah siseh midang mawhsiat ding an hawlih midang mawh nak in mai hmaiphiat fai an tum ringring. Midang pawl cu ziangtluk an mawh an tlaksam ti an sim thiam an lailang thiam zet tikah anmah cu mawhnak nei lo, thasawn vekin, tuanvo nei lo vekin an lang. Asinan anmah in tuanvo an la taktak dah lo ih hruaitu tha khal an suak dah lo. A ngaingai ah, buainak a suah tinte kiangkap midang mawhsiat ringring tu pawl hi an damsung midang mawhsiat ding an nei ringring. Hebru tongin “Satan”  timi cu “mawhsiattu” ti thawn a san a bang aw aw ngelcel fawn si. A ngaingai ahcun midang mawhsiat thangsiat rero tu pawl hi anmai tuanvo fel famkim zetin tuansuak thei lo, tuan suak dahlo pawl an si theu.  Thiltha tuah ding ti an theih mi hmanah fial an hngak ringring.

 

ENG: Tuanvo la tu

Buainak a suak tikah siseh tlaksamnak a um tikah siseh ziangruangah buainak a suak ti an hawl, an hmuhsuak tikah midang mawhsiattu si loin bawmtu, buainak tuahtha tu, midang tungding tu an si. Midang tlaksamnak ah tungdingtu bawmtu le mawhnak ngaidamtu an si. Fial ding an hngak dah loih thiltha tuahding an theih mi cu anmai liang parah mai bul-hna vekin suang tahratin anmai cem le liamkuan nak ding sun phah ding khalin senpi vangtlang, midang, vengsung thatnak hrang an tuan, tuanvo an la. A ngaingai ah fialcawp lawng tuan tu cu hruaitu tha an si dah lo. A ngaingai ah hruaitu tha pawl cun buainak a suak tikah cantha ah an ruat ih Pathian pekmi fimnak sunmang tha thawn senpi vangtlang hrang thatnak tuansuak thei dingin Pathian in cantha ipek asi tiah buainak cu cantha ah an hmang sawn theu. An kiangkap ah a tlasam mi an hmuh tikah an bawm ih an buainak sung ihsin tlansuak thei dingin an tungding sawn asi.

 

7) Tlaksamnak

Milai hrin tlaksamnak nei lo zohman kan um lo. Na tlaksam nak na thei loih midang tlaksamnak in na thinlung sung hmun kaupi khua aluah a sile na thinlung mit a caw tinak a si.  Tlaksamnak ziangtin na hmaiton timi in zo na si ti a lailang:

THIM: Thimlak ah a vak rero tu pawl cun midang in an tlaksam nak hmuh thei lo dingin an hup, an thup, an zep ringring. Cutin an tlaksam nak thei tu pawl an hua, an dodal, an siatsuah tum theu. Cule, anmai tlaksamnak cu midang tlaksamnak in an hup phen tum theu. An midang tlaksamnak a tam thei bik an sim thei asile anmah cu tha deuh vekin an thei aw aw.

 

ENG: ENG fate pawl cun an tlaksamnak cu mipi, an pehtlaih mi pawl hmaiah an pholang sawn ih an tlaksamnak cu anmah thawn a pehtlaih mi pawl hnenah ngaidam, bawmnak le theihthiamnak an ngen sawn theu. Cutin midang tlaksamnak mawhsiat tu an si dah lo ih an kaingkap milai pawl tlaksamnak bawmtu tungding tu, betbawmtu an si sawn ringring. Midang tlaksamnak le mawhnakin anmai hmai an phiah dah lo ih anmai tlaksamnak an hupphen, zep, thup dah fawn lo. Cutin milai tlaksam nak cu Khrih ah zumtu unau pawl tlaihsannak, khat le khat tul awk tawnnak, bawmbawi tawnnak le kutsih in thuksinsin in duhdawtnak pumkhat sinak hnget ter tu ah a cang sawn theu. ili

 

 

8) Duhdawtnak maw ttihnak ih uk mi

 

Milai zokhalin mai kiangkap milai parah ciahneh (influence) mi kan nei theh. Duhdawtnak ih ukmi le ttihnak ih ukmi milai tiah tthen theih asi. A tlangpi thu in midang thawn pehtlaih nak ah a hnuailam vekin zoh tikah mi pakhat cu ziangin a uk timi theihtheih asi:

 

THIM: Ttihnak ih ukmi hruaitu:

·        Mai hmaikhua sial

·        Tihnak le duh-am nak

·        Midang nautat, ziang siar lo, nam thlak

·        Mah le mah hum awknak

·        Midang tlaksam nak sim le tlangzarh

·        A hmunmi nuntu ziaza mizia le cangvaihdan hngetkhoh nei lo

·        Senpi vangtlang theih tul lo, thuthup phorhsuak in mai hmaikhua sialnak, lamtang tuahnak  

·        Midang tuahthat mi parah mai hminthat, tang-hai nak hawl

·        Midang tuahthatnak sunlawih duh lo

·        Thu fiangfai lo midang simsiatnak tlangzarh

·        Midang tih tarh

·        Mah in tuanvo liangparah suang in la dah lo

·        Buainak suah tikah midang mawhsiat

·        Pumpelh in canpual tha le hminthatnak duh

·        Mah hnakih fim le thiam huphurh  le simsiat dodal

·        Mai dinhmun hum tengteng

·        Midang tlaksam nak in mai hmaiphiat

·        Tongkam hrang le ngai nuam lo mithmai thawn midang dungsip ter tum

·        Sawisel faksel le thusut tu namthlak, sangka khar sak

·        Mah hnakin thangso le hruaitu tha lamzin phih sak

 

Tihnak in a ukmi hruaitu hminlar hrekkhat pawl tla cu Bin la Den, Hitler, Stalin, tvp.

 

 

ENG: Duhdawtnak ih ukmi hruaitu:

·        Midang tung ding: hmasawn thei nak ding lamzin hmuh le bawm

·        Midang tuahthatnak cawimawi

·        Duhsaknak in canpual tha midang kian

·        Peknak: a hlawkpi tu ding pohpoh hnenah pek

·        Ngaidam: Midang tlaksam le mawhnak bawm in ngaidam

·        Thiltha a hlawkpi tu ding hnenah hlawm

·        Buainak mai liangparah suang in midang mawhsiatlo

·        Midang tlaksam nak cu bawmnak peksuak ding cantha ah hmang

·        Mai hmakhua sialnak hnakin midang thatnak thupi sawn ah ret

·        Midang thatnak hrangah tuarnak le sunnak khal lungawi ten tuar

·        Mai lungawinak hnakin midang thatnak le lungawinak duhsak sawn

·        Ziangkim midang thawn pehpar in tuah mi pohpoh midang hrang thatnak ruat ih tuah

Duhdawtnak in a ukmi hruaitu lakah:

Bawi Zesu cu sim tul loin zohttim le cawn ding, milai thawn tahtthim rual lo hruaitu tha, a lamzin thlun ding asi. Cui hlei ah milai hruaitu duhdawtnak in a ukmi pawl malte sim ding tampi an um.

 

Bawi Zesu san lai ih Farasi pawl kha tihnak in a ukmi hruaitu an rak si, an dinhmun, hruaitu sinak hloh ding cu an duh lo, an tih.

 

Na kiangkap um pawl parah ziangvek in na kaihruai, na pehtlai timi in na sunglamah ttihnak ih ukmi na si maw, duhdawtnak ih ukmi na si ti alang. Na sunglam kha tihnak in a khuh maw, duhdawtnak in a khuh ti a lang.

 

Na duhmi, a lo duhdawt tu, na lamtang, hrinpi, pawlkom sungtel, na hrang thatnak tuahtu lawng na duhdawt asile Bin la Den le leitlun misual (gang) pawl duhdawtnak thawn dang lamnak a  um lo.

 

 

9) Langpang le a thup nun:

 

Nangmah taksa ruangpi, sumsaw, thilri, pehtlaih mi, thlawsuah hman awknak le sumlut sumsuak, nitin nun kha leitlun mi zapi hmai ah pho lang theh asi tikah nangmah lala in na zahpi ding a um maw?

 

THIM: Thim lakah a vak rero tu pawl cun milai mithmuh loah hlawknak ngah nak siseh taksa nuamnung cennak siseh midang siatnak siseh an tuah theu. An zah mi cu milai mithmuh lawng asi ih Pathian mithmuh ah zoh mawi lo tuah cu pawi an ti lo. Cutikah, an nun thup cu an thup ih, an zep, an hupphen, cutin an tuah mi thuthup thei tu an hua, an do dal ih an siatsuah tum theu. An phuhrung aw ringring. A ngaingai ahcun an nun thup ah a thianghlim lomi nun an neih mi in lungawinak nuamnung cennak a pek mi hnakin an lungawinak le hnangam daihnak a siatsuah sak mi a tam sawn asi ti an thei tlai tuk theu.

 

ENG: Eng fa te pawl cun ziangkim an tuah mi cu milai mithmuh ah tuah mi si loin Pathian hmai ah tuah mi a si tikah anmai hrang ngahnak hlawkmak an tuah tikah siseh midang thawn pehpar in an tuah mi le an tongkam ah siseh leitlun milai zapi te hmaiah an tuah ngam lo ding mi an zahpi dingmi zianghman an tuah dah lo. Sualnak tuah cu Pathian dodal asi ti an thei ih milai mithmuh ah siseh a thup in an nun siseh a bang aw ringring. Midang thuhla an sim an rel tikah an thu an rel mi pa/nu ih hmai ah an sim/rel ngam lo ding tongkam an hmang dah lo.

 

Leitlun mi zapi hmaiah na zahpi dingmi nunthup na nei maw? Midang thu na rel tikah anmah an um lo ah na rel mi vek cekci in an um tikah anmai hmaiah mithmai thleng lo ten, nuam zetin na sim thei ding maw? Na tuah vekin midang in tuahtheh ve hai sehla na ram, na insang, na miphun, na khawhhran a thangso sinsin ding maw, a tum suk sinsin ding? Na tuah vekin na tesinfa pawlin tuah theh hai sehla upat le cawimawi tlak thuanthu a suak dingmaw, ningzah tlak zet asi ding?

 

10). Lungawi nawmnak  

Nitin nun hman awknak ah nuam timi lungawinak ihsin zovek milai na si ti a lailang.

 

THIM: Thim fate pawl cun thiltha lo tuah, tisa nuamnung cennak, le midang tlaksiatnak ah an lung a awi in nuam an ti.

ENG: Eng fate pawl cun thiltha tuah, midang bawmnak, tundin le cawimawi nak ah nuam an ti ih midang tlaksiatnak, anmah dodal tu pawl tlaksiatnak ah an lung a awi dah lo. An lungawinak cu leitlun mit ih hmuh thei mi parah a hngat aw loih zohman ih hnaihnok thei lomi, Khrih ah Pathian thawn an pehzawm awknak parah an lung a awi ringring.

 

Na lungawinak bik kha zoh aw la, ziangvek milai na si, thim fate maw eng fate na si ti alang. Leitlun ah nangmah lungawi ter dingin Pathian in zohman tuanvo pek mi a nei lo, nangmah lungawi ter dingin nangmah lawngin tuanvo na nei! Na lung a awi lo asile zo ih mawh hman asilo nangmai mawh!