Westminster confesion World Religion and Evangelical Doctrine-Part I; See attachment World Religion and Evangelical Doctrine-Part II: See Attachment WorlD Religion and Evangelical Doctrine -Part; III (Evangelical Doctrine khaikhawm): EVANGELICAL CHRISTIAN ZUMNAK THURIN KHAIKKHAWM – III
Upa Sunday Bible zirnak: Evangelical Doctrine Khaikhawm: KLICK http://vimeo.com/channels/pathianthu#13629138
A SUNGTHU PAWL
• I)PATHIAN Thawn Pehtlaihnak • II)Mah le mah • III)Lungput/Attitude: • IV) Midang pehtlaih nak • V)LEITLUN • VI) Cozah kumpi: • VI) TUAHNAK: BIAKNAK • VII) HRiAL HRIMHRIM TUL MI PAWL
I)PATHIAN Thawn Pehtlaihnak: 1) Pathian hmuhda
A) Ziangkim sersiamtu/neitu: • Kol 1:16; Ziangah tile Pathian in Khrih sung ihsin ziangzongza vancung le leilung tlunah siseh, hmuh theimi le hmuh thei lomi siseh, thlarau lam cahnak huham neitu le bawi le uktu pawl le thuneitu pawl siseh a tuah. Pathian in van le leilung ziang hmuahhmuah Khrih sungin a tuah ih Khrih hrangah finkhawm ṭheh dingin a tuah a si • John 1:3; 3Amah sung ihsin Pathian in ziang hmuahhmuah a seemsuah; seemsuah mi thil hmuahhmuah sungah hin amah tel loih tuahmi pakhatte hman a um lo. # Kan biak mi kan Pathian cu ziangkim sersiamtu, kilhimtu, le a tawpnak ah Amai hrangah ziangkim finkhawm theh tu ding Pathian nung, ziangkim neitu Pathian asi.
B) Bawipa/Siangpahrang/rianmi/rundamtu/ • Thup. 17:14; … ziangah tile Tuufa cu bawi hmuahhmuah lakih Bawi bik, siangpahrang hmuahhmuah lakih Siangpahrang sin a si,” tiin i sim.
# Pathian cu sersiamtu lawng si loin ziangkim sersiam mi humhalh, kilkhawi, cawmtu, umtertu, ziangtik lai can khalah Amai duhnak in ziangkim a canter. Leitlun siangpahrang le lal pawl parah thuneihnak sangbik neitu, uktu asi.
2) Pathian thuhnuai ah nun
A) Duhdawt bikmi: Luke 10: 27; “Bawipa na Pathian cu na thinlung hmuahhmuah, na nunnak hmuahhmuah, na cahnak hmuahhmuah le na ruahnak hmuahhmuah thawn na duhdaw pei ih na innhnen cu nangmah na duh awk vekin na duh hai ve pei, a ti,” tiah a ti. Daanpeksalnak: 6:5; 5 Bawipa nan Pathian cu nan thinlung zate, nan nunnak zate le nan thazaang zatein nan duhdawt pei.
I John 2:15-17; 15 Hi leilung le a sungih thilri hi tlaihsan hlah uh; hi leilung hi nan tlaihsan a sile Pathian duhdawtnak nan nei lo a si. 16Leilung ta a si mi thil hmuahhmuah: sualnak tisa in a hiar mi, milai in an hmuhmi le an duhmi thil, minung in hmaihngal porh awknak ih an ruahmi thil hmuahhmuah hi pakhatte hman Pa hnen ihsin a rami an si lo. A zatein leilung ihsin a rami an si ṭheh.
# Pathian a duhdawt taktak tu pawlcun an lungawinak cu Pathian ah asi, Pathian duhmi an duh ih Pathian huatmi an hua, cule Pathian Thlarau thawn umtlang pawlkom awknak hnakin nuam timi, duhmi, le thupiter mi an nei lo. Pathian thu thlun ding cu anmai thu/duhnak le leitlun ziang/zo ih thu hnak khalin thupi sawnah an ret.
B) Sankhuk in cen ding: Ziang nuam na ti? Phi. 4:4; Bawipa thawn nan pehzom awknak ah hin nan lung awi ringring hram uh; ka nolh sal hrih ding: nan lung awi hram uh! # Pathian thawn pehzawm awknak ah lungawinak: Pathian in a theihmi le Pathian a theitu pawl thinlung sungah Khrih ah Pathian thawn an pehzawmnak, vansung insang an sinak hi an lungawi diriamnak sangbik, an lungsung hmun luahkau bik tu asi.
C) Pathian thangthattu dingih sersiam mi kan si: Isai 43:7; Keimai' minung an si ih, Sunloihnak i petu dingih ka seemsuah mi an si,” a ti. # Pathian duhmi tuah, Pathian thulun nakin Pathian hmin sunloih hi a thupi bik ah an ruah mi asi.
3) Thlarau uk/kaihhruai mi nun
A) Pathian thawn mimal pehzawmnak:Piantharnak: Pathian thawn mi pakaht pehzawm awknak hmaisa bik ah a lotheihlo in a tul mi cu PIANTHARnak/Thlarau hrinmi sinak asi. Ziangah tile; (Romans 3:23) kan zatein misual kan si ṭheh ih Pathian sunloihnak kan co baan lo. (Romans 6:23) Ziangah tile sualnak ih hlawhman cu thihnak a si; sikhalsehla Pathian ih laksawng cu kan Bawipa Khrih Jesuh thawn kan pehzom awknak thawngin kumkhua nunnak a si. Curuangah; (Romans 5:8) Sikhalsehla Pathian in ziangtlukinso in duhdawt ti cu a langter: misual kan si hrih na cingin kan hrangah Khrih cu a thi! 9 ( jone 3:16) Pathian in leilung hi a duhdawt zet ruangah a Fapa neihsun a pek ih amah a zumtu hmuahhmuah cu thi loin kumkhua nunnak an co ding. (Romans 10:13) Ca Thianghlim in, “Zokhal Bawipa ih hmin a kotu hmuah in rundamnak an ngah ding,” a timi a kim a si. (Ephesian 2:8) Ziangah tile nannih cu Pathian zaangfahnak zaarah zumnak in rundam nan si. Hi rundamnak cu nan ṭuannak ruangih nan ngahmi a si lo, Pathian ih laksawng a si. ( John 5:1) Zokhal Jesuh cu Messiah a si ti a zumtu cu Pathian fa a si.
# Pathian Thlarau hrinnak, vanlam fa sinak, sersiamthar, piangtharnak ihsin Pathian thawn pehzawm awknak a thawk.
B) Tisa mizia in a ukmi in Pathian duhzawng an thei thei lo ih Pathian lung an ti awi thei lo. Thlarau Thianghlim ih ukmi, kaihhruai mi lawngin Pathian duhmi, Pathian thutak theihtheihnak a nei ih Pathiang lungawi zawng a tuah suak thei. Rome 8:8; Minung sinakih daan a thluntu pawl cun Pathian lung an awiter thei lo. Rome 8:13; Minung nan sinak daan duhzawng ih nan nun a sile nan thi ding; sikhalsehla sualnak nan tuah ṭheumi pawl kha Thlarau bomnak in nan thah a sile nan nung ding. I Kor. 2:15; Thlarau a neitu cun ziang hmuahhmuah kha a ṭhat a siat vekin an thleidang thiam; sikhalsehla amah cu zohman in an mawhthluk thei lo.
C) Pathian Thlarau ih ukmi pawl cu Pathian fate an si Rome 8:14; Thlarau ih hruaimi pawl cu Pathian ih fa an si. D) Thlarau in a ukmi lawng in tisa neh theih asi Kal 5:16; Thlarau in nan nunzia a uk a si ahcun minung tisa hiarnak cu a di nan riamter lo pei Thlarau ih ukmi pawl cu dan in auk nawn lo: Kal 5:18, Thlarau ih a lo hruai ahcun Daan ih ukmi na si nawn lo. E) Thlarau ukmi nun ah a langmi thlarau rah pawl tla cu: Kal 5:22-23; Sikhalsehla Thlarau ih a rahsuahmi cu duhdawtnak, lungawinak, hnangamnak, lungsaunak, mi zaangfahnak, ṭhatnak, rintlak sinak, 23nunnem tangdornak le suup theinak tla an si. Cubangtuk rah umnak ahcun daan cu a ṭul nawn lo. F) Zumtu pawl cu Thlarau in luahkhat/ukmi hrimrhim ding mi kan si: Eph 5:18 ; 18Zu ri hlah uh; zu cu a lo siatsuahtu lawng a si. Cuhnakin Thlarau in khat sawn uh.
4) Pathian thutak nunpi tu
Johne 8:31;.. “Ka thu zirhmi nan thlun ahcun keimah ih dungthluntu ngaingai nan si ding; 32 thutak cu nan thei dingih cuih thutak cun a lo luatter ding”...
I John 3:7, 8, 9,10; 7Ka faale pawl, zohman in lo bum hlah haiseh. Khrih cu miding a si bangin zokhal dingnak a tuahtu poh cu miding a si ve. 8Zokhal sual a tuah ringringtu cu Satan ih ta a si, ziangah tile Satan cu a hramthok ihsin sual a tuahtu a si. Pathian Fapa a langnak cu Satan hnaṭuannak siatsuah ṭheh ding rori ahhin a si. 9Pathian fa zokhal in sual a tuah rero nawn lo, ziangah tile Pathian nunzia kha thlaici bangin a sungah a um. Cule Pathian cu a Pa a si ruangah sual in a nung nawn lo. 10Pathian faate le Satan faate an dan awknak bik cu hihi a si: a dikmi a tuah lotu le a unau a duhdaw lotu cu Pathian faate an si lo.
# Pathian fate pawl nunah a lang mi cu nitin leitlun nun, tumtah mi, nuam timi, thupiter mi, huat mi, duh mi, neihmi theih mi hman awknak, pehtlaih nak ziangkimah Bible Pathian thu vekin pom, nunpi nak a rahsuak. # Pathian fate taktak pawl cun Pathian thu in a sual a timi thei cing le nuam ti zetin sual an tuah sunzawm nawn lo.
II)MAH LE MAH
1) Khrih ah thi/thosal zo: • Kol. 2:20; Khrih a thih tikah nannih khal nan thi ve; curuangah vantlolak le leikhawvel uktu thlarau pawl kut sungin nan luat zo. Cuti si nacing in ziangah so hi leitlun khawvel mi bangin nan nun lai hrih? • Rome 6:8; 8Khrih thawn kan thih tlang ruangah a nun khal amah thawn kan nung tlang ding tiah kan zum. • Mathai 16:24; 24Cun Jesuh in a dungthluntu pawl hnenah, “Zokhal keimah thlun a duhtu cu amah ih duhnak kha taan in a thinglamtah phur in i thlun she. # Pathian fate taktak pawl cu an tisa cu kros parah an thihter zo, Khrih thihnak ttawmpi tu an si. Curuangah an tisa duhnak a tlamtling lo tikah an lung a awi sawn.
• Kal 2:19-20; Daan thuhla ahcun kei cu mithi ka si; Pathian ah nung dingin daan in kei cu i that zo a si. A thinglamtah parah kei cu Khrih thawn thahmi ka si zo. 20Curuangah a nungtu cu kei ka si nawn lo; ka sungih a nungtu Khrih sawn a si. Atuih ka nun hi cu i duhdaw ih ka hrangah a nunnak a petu Pathian Fapa rinnak in ka nung a si. • Phi. 1:21; Nun timi hi ziangso a si? Kei ka hrangah cun nun cu Khrih a si. Curuangah thih khal le a hlawk sinsin. # Pathian fate taktak pawl cun tisa duhnak cu khross parah an khenthat, a thi zo ih tisa duhnak hrangah an nung nawn lo, anmah tlentu, Khrih hrangah an nung sawn.
3) Tumtah: Pathian duhmi le tumtah hrangah an nung • Jer. 29: 11-13; 11Nan hrangih tumtahnak ka neihmi cu keimah lawngin ka thei. Tumtahnak ka neihmi cu siatralnak si loin mi neinung nan sinak dingah a si; cuih tumtahnak cu nan ruahsannak le nan hmailam hrang a si. 12Cutikah keimah in ko ding. Ka hnenah ra in thla nan cam tikah ka lo theihsak ding. 13, In hawl ding ih in hmu ding. Nan thinlung takte ih in hawl tikah cun! • Eph. 1:4; 4Khrih thawn kan pehzom awknak thawngin Pathian in kannih cu Amah ih hmaiah mi thianghlim le mawh nei lo si dingin leilung a sersiam hlan hman in Amah ih ta-ah in rak hriil zo. In duhdawt ruangah # Pathian fate taktak pawl leitlun nun cu Pathian tumtah hrangah nun asi. Milai tisa tumtah cu a cem zo, kros ah khenbet asi zo ih Khrih ah Pathian tumtah hrang sawnah nun asi.
4) Nuntu ziaza: Bible ih simmi milai nuntu ziaza: • John 15:10; Ka Pa ih thukham ka thlun ih cuti cun amah ih duhdawtnak sungih ka um vekin ka thukham nan thlun a si ahcun ka duhdawtnak sungah nan um ve ding. • A dungthluntu ngaingai kan si ti theihthei nak cu a thu thlunnak in asi: • John 8:31, Curuangah Jesuh in amah a zumtu pawl hnenah, “Ka thu zirhmi nan thlun ahcun keimah ih dungthluntu ngaingai nan si ding; • John 15:7, 7Keimah sungah nan um ih ka thu hi nan sungih a um ve ahcun nan duhmi pohpoh nan dil tikah nan ngah ding. # Pathian fate taktak pawl cu an nuntu ziaza ah a lang; Pathian thu vekin an nung. Pathian in A Fapa thihnak khawpin a huatmi sualnak ih sal ah an tang nawn lo. Khrih ih sal vekin an nung sawn.
III)Lungput/Attitude:
1) Khrih ih lungput vek: tangdornak • Phi 2:5; 5Nan thinlung put daan cu Khrih Jesuh ih thinlung put daan vekin siseh. • Midang thasawn in ruat:midang duhnak ngai pawimawh thiam • Phi. 2:3-5; 3Mi nahsuahnak nei in, mahih zawn lawng ruat ih, mahih hminṭhatnak lawng hawl in zianghman tuah hlah uh. Pakhat le pakhat tangdor awk tonnak thinlung nei uhla midang hnakin ka ṭha deuh tiah ziangtik hmanah ruat aw hlah uh. 4Nanmah duhnak lawng si loin midang in an hrangah a thupi bikih an ruahmi kha a hmuhzia thiam ve uh. • I Peter 1:4; Cutiin in tiamkam ciami a tum le a sunglawimi laksawng cu in pek ih cuih laksawng ruangah in siatsuah theitu leilung tisa hiarnak ihsin nan luat thei ding ih Pathian a sinakah khan nan ṭawm aw thei ve ding. # leitlun sakhua, biaknak, le milai pawlkom, le Khrihfa danglam nak bik pakhat cu leitlun pawlkom le milai pehtlaih nak cu milai lungawi diriamnak le cawimawi awknak asi. Asinan, Khrihfa pehtlaih awknak cu leitlun ah Pathian aiawhin midang rian, midang hrang thatnak tuah dingin Pathian a phuansuah awknak hrang hmanrua vekin an nun pumhlum Pathian hman dingah up awknak asi. Milai duhnak ah hngat aw loin Pathian in a tumtah le duhnak lunghmui zawngin a hman dingah Pathian thu hnuai ah tangdor in an nung.
2) Khrih ih palai kan si: • II Kor. 5:20; Curuangah kannih cu Khrih palai kan si. Pathian amah rori kanmah sungin thu a sim vek khin thu kan sim. Khrih ih hmin in kan lo sawm: Pathian thawn rem-aw uhla a ral sinak in a rualpi ah cang hram uh. # Pathian fate taktak pawl cun an leitlun nun cu anmai hrangah ngahnak, hlawknak, upatnak, hminthatnak le an mai tisa lungsung suak in thiltha tuahnak hrang siloin ziangkim an nun cu Khrih hmin sunlawinak hrangah an nung sawn. # Sualnak; huatnak, thiltha lo tipungtu si loin Pathian mizia le duhnak phunsuah awknak, thiltha tuahnak, dingfelnak tipungtu in an nun cu leitlun eng vekin anmah le kiangkap cio ah tuanvo le laksawng pek an si vekin Pathian in a hmang sawn asi. Pathian in Khrih ah ziangkim a tawpternak ding tumtah ttuansuak nak hmanrua ah an nun an pe aw sawn asi.
3) Pathian hmurka suak vek rori in simtu: • I pet. 4:11; Jesuh Khrih thawngin ziang hmuahhmuah ah Pathian in thangṭhatnak a ngahnak dingah thusimtu in Pathian thu cu Amah ih hmurka suak vek rori in sim uh; hnaṭuantu in Pathian hnen ihsin thazaang nan ngahmi thawn ṭuan uh; sunlawinak le cahnak hmuahhmuah cu kumkhuain amah ih ta an si. Amen. # Pathian fate taktak pawl cu midang mawhsiattu le zuarthlai tu siloin Pathian siahhlawh, Pathian in A duhnak le tumtah a phuansuak awknak hmanrua ah ruat aw in an kaa sung ihsin a suak mi pawl cu angaitu pawlih hlawkpi le tthathnempi ding pawl lawng tong suak dingin an thinlung in an ruat ih tong suak ding an zuam ringring.
IV) Midang pehtlaih nak
1) Nautabik pehtlaih nak: Zianghman thathnemnak tuah thei lo tu parah tuahnak in Pathian fate taktak pawl cu theihtheih an si: • Mathai 25:40; Siangpahrang in, ‘Thungai in ka lo sim: hi ka unau pawl lakah nauta bik parih nan tuahmi cu ka parah nan tuah a si,’ a ti ding. • I Tim. 5:8; 8Sikhalsehla mi pakhat cu a sungkhat, amah ih innsaang sung hman kilkhawi loin zianghman ah a siar lo a si ahcun a zumnak a dungtun a si ih zum lotu hnak hmanin a sual sawn a si. • I John 4:20 ; 20Zokhal Pathian ka duhdaw ticing in a unau a huatu cu thuphanper a si. Ziangah tile a mit in a hmuhmi a unau hman a duhdawt lo a si ahcun a hmuh lomi Pathian cu a duhdaw thei hrimhrim lo ding. 21Khrih ih in pekmi thukham cu hiti in a si: zokhal Pathian a duhdawtu cun a unau khal a duhdaw ve ding. • I John 3:15; 15A unau a huatu cu mithat a si ih mi thattu sungah cun kumkhua nunnak a um lo ti nan thei. # Ziangvek sakhua biaknak thurin le tuahnak thawn nung khal sehla amai insang misa le zumnak ah unau pawl a hua tu, huatnak tipungtu cu a zummi Pathian a thei loih Bible in a simmi Pathian fate asilo. Cuhnakin, Pathian fate taktak pawl cun Pathian an duhdawtnak cu an kiangkap ah a ummi Pathian in Amai hmuihmel kengin a sersiam mi le A duhdawtih A Fapa thisen in a lei mi pawl an duhdawt asi.
2) Mai insang milesa parah tthuanvo: • I Tim 5:8; Sikhalsehla mi pakhat cu a sungkhat, amah ih innsaang sung hman kilkhawi loin zianghman ah a siar lo a si ahcun a zumnak a dungtun a si ih zum lotu hnak hmanin a sual sawn a si.
3) Zo ih palai na si? • II Kor. 5:20; Curuangah kannih cu Khrih palai kan si. Pathian amah rori kanmah sungin thu a sim vek khin thu kan sim. Khrih ih hmin in kan lo sawm: Pathian thawn rem-aw uhla a ral sinak in a rualpi ah cang hram. # Pathian fate taktak pawl cu an kiangkap, nitin nunah an pehtlaih mi pohpoh hnenah Pathian mizia an langter ih anmai hlawknak le miatnak hnakin Pathian duhnak tuahsuak ding, anmah hmangin an pehtlaih mi pawl hnenah Pathian in ziang a tuahduh timi kha an ruat sawn ih Pathian Thlarau kaihhruainak in Pathian duhnak tuansuak ding kha an zuam ringring
4) Leiba a lo neitu ziangtin na tuah/pehtlai? Leiba neipa thuanthu tahtthimnak: • Mathai 18:34; Siangpahrang cu a thin a heng ngaingai ih cupa cu a leiba zate ih a sam ṭheh hlan lo thawngah a thlak,” a ti. 35, Cule Jesuh in, “Zokhal nan unau kha nan thinlung ngaingai in nan ngaidam lo a si ahcun vancungih a ummi ka Pa in cuih hnen-um pa bangtuk in a lo tuah . tia sim.
# Pathian fate taktak pawl cun anparah siatnak a tuahtu pawl parah siatnak in an thungrul lo, duhdawtnak in an hrang thiltha tuahnak in an lehrul sawn asi. Midang tlamtlin lonak hmang in mai hmakhua an sial dahlo. Satan ih hmanrua “mawhsiattu” siloin Pathian phuansuah awknak “lengtlun eng” si sawn.
5) Zo a tum bik? • Mathai 23:11; 11Nanmah lakih a tum bik mi cu nan hnen-um a si ding. 12Zokhal amah le amah a tum awtertu cu ṭhum a si ding ih mi hnuai ih a dormi cu cawisan a si ding. • Mark 10:44; 44Nanmah lakah pakhatnak si a duhtu cun nan zate sal a si pei. • Luke 22:26; 26Sikhalsehla nannih cu cubangtuk nan si lo ding; nanmah lakih upa bik cu nauta bik bangtuk in a um ding ih hotu bik cu hnen-um bangin a um ding. # Pathian fate taktak cun leitlun biaknak le mibur pawlkom pehtlaih nak ihsin anmah ttantu le dinpi tu ding, cawimawi tu ding, mai lamtang le hlawknak hminthatnak, upatnawk, cawimawinak an hawl lo. Pathian in a pekmi thlawsuah le laksawng, neihmi theihmi le ti theimi pawl kha zo in a hlawkpi ding timi an hawlih Khrih hmin in midang rian ding lawng an thinlung in an ruat. Pathian siahhlawh le sal vekin Pathian in Amai hmuihmel kengin a sersiammi le A duhdwt ih A Fapa thisen in a lei mi pawl rianding cantha zoh in an nung. An leitlun nunah “Keimah cu ka te sinsin dingih Khrih a tum sinsin ding” timi lungput nei in an pehtlaih mi milai pawl lakah sinak duh in an cang vai lo.
6) Thleunak cu thiltha tuahnak in lang ding: Mathai 5:16; Cubangtuk in nan tleunak cu mi hmaiah tleuter ding nan si. Cuticun thil ṭha nan tuahmi cu mi in an hmu ding ih vanih a ummi nan Pa kha an thangṭhat ding. Mathai 7:16, 20; 16, Mi ziangvek an si ti cu an tuahmi in nan thei ding. Hling kung ihsin Sabit a rah dah lo; lenhling khal in theipi a rah dah keel lo. ……..20, Cuvekin profet deu pawl cu an tuahmi in nan theithiam ding.
# Pathian fate taktak pawl nunah alang mi Pathian duhdawtnak in an kiangkapih an ciahneh mi milai pawl parah Pathian mizia le duhnak pawl a langter.
V)LEITLUN
1) leitlun duhdawt hlah: • I John 2:15; 15Hi leilung le a sungih thilri hi tlaihsan (love) hlah uh; hi leilung hi nan tlaihsan a sile Pathian duhdawtnak nan nei lo a si. 16Leilung ta a si mi thil hmuahhmuah: sualnak tisa in a hiar mi, milai in an hmuhmi le an duhmi thil, minung in hmaihngal porh awknak ih an ruahmi thil hmuahhmuah hi pakhatte hman Pa hnen ihsin a rami an si lo. A zatein leilung ihsin a rami an si ṭheh. • Curuangah na tisa in a hiar mi na ngah lo tikah lungawi sawn aw • Mit in na hmuh thei mi, milai pawlih duhzet le ruar zetmi na nei lo le lungawi sawn aw • Milai hmaiah hmaihngal le porh awknak ding na nei lo asile lungawi sawn aw • Na thinlung sungah cu pawlin hmun nei hlahseh, cupawl duh ruangah midang relse hlah, dodal hlah, thuphan per hlah, thinbang in um fawn hlah. • Na thinlung sungah Pai duhnak siar lo, leitlun thil in hmun luahkhat hlah she! 2) Na eng nak cu leitlunah thiltha tuahank in eng she! • Mathai 5:16; Cubangtuk in nan tleunak cu mi hmaiah tleuter ding nan si. Cuticun thil ṭha nan tuahmi cu mi in an hmu ding ih vanih a ummi nan Pa kha an thangṭhat ding. • C) Kanmah ruangah leitlun mi in Pathian an thangsiat maw? • Rome 2: 24, Ca Thianghlim sungah, “Nanmah Judah mi ruangah hin Zentail mi in Pathian an thangsiat,” *2:24: Isai 52:5 tiah a um.
3) Zohtthimtlak nun: • Tit 2:7; 7Ziang hmuahhmuahah nangmah rori zohṭhim tlak in um aw.
VI) Cozah kumpi:-
Zumnak thuhrampi a kalh can siar lo ahcun Pathian fate taktak pawl cun kan umnak cozah kumpi dun le dan pawl cu thlun theh ding asi.
1) Ziangkim tlunah thuneitu cu Pathian asi: • Sam 75:5; 7Mi thu a ṭhentu Pathian in mihrek cu a hnong ih mihrek cu a thlah. Dan 4:34; 34“Kum sarih a kim tikah van khi ka hun zoh ih ka thinlung a kim sal. Cungnungbik Pathian cu ka thangṭhat ih kumkhua ih a nungmi hnenah cun upatnak le sunlawinak ka pek a si,” tiah siangpahrang cun a ti. “Kumkhua in a uk ding, A uknak cu kumkhua in a hmun ding. 2. Ram mipi tuktu cu Pathian remruat mi an si: Rom. 13:11Ram uktu bawi pawl kha an thu ngai uh; ziangah tile Pathian ih lungkimnak loin zohman thuneitu an um thei lo; cule atuih thuneitu pawl hi Pathian ih retmi an si. 3.. Zesu in leitlun a um laiah cozah uktu pawl sinak vekin a pehtlai •
* Caesar - Matt. 22:15-22,
“Cuti a sile Siangpahrang ta a si mi cu siangpahrang pek uh; Pathian ta a si mi
cu Pathian pek uh,” • * John 19:11; 11Jesuh in, “Ka tlunih thu na neih theinak hi Pathian ih a lo pek ruangah a si. Curuangah nang hnakin na kutih i thlengtertu pa hi a sual sawn a si,” tiah a ti.
4). Rum uktu pawl hi Pathian siahhlawh an si: • Rom. 13:6, 6Ti naisai hlah! Pathian cu a dik a si; a dik lo ahcun ziangtinso leilungpi thu a ṭhen thei ding? • Pathian thulunglo pawl parah kutthlak tu an si: Ps. 2:2-6, 10; 2 Bawipa le a hriakculhmi siangpahrang an dodal ih, An siangpahrang pawl ral an tho; An hotu pawl ṭangtlang in phiarnak an ngaihtuah ih, 3“In uknak ihsin luat uhsila, In ṭeemnak pawl cu hlon uhsi,” tiah an ti. 4 Bawipa cu vancung a siangpahrang tokham ihsin a hni, Anmah pawl cu a hnihsan a si. 5). Ziangvek cozah sete khal uktu nei lo hnakin a tha sawn: • Thuthentu 17:6, Culai ahcun Israel ram sungah siangpahrang an um lo ih mikip in an duhduh in an nung.21:25, Culai ah Israel mi pawl in siangpahrang an nei lo. Mi hmuahhmuah in an duhduh in an nung.
VI) TUAHNAK: BIAKNAK
1) Tuahnak tello zumnak cu zumnak thi asi: • James 2:17, 26; 17Cu bangtuk in zumnak khal a si; tuahnak a tel lo ahcun zumnak cu a thi a si. 26, 26Cuti a si ruangah ruangpum cu thlarau lo cun a thih bangtuk in zumnak khal tuahnak lo cun a thi ve a si. # Zumnak nung cun milai nunah Pathian duhdawtnak, thulunnak, le Thlarau Thianghlim hnatuannak in thiltha tuahnak a hring suak ringring.
2) Zokhal amai nunnak a humtu, amai duhnak vekin a nung sunzawmtu, cu a nunak a hloh ding: • Mark 8:34-35; 34, Cule Jesuh in mipi le a dungthluntu pawl cu a hnenah a ko ih, “Zokhal keimah i thlun duhtu cun amah ih duhnak taanta sehla a thinglamtah pu in i thlunseh. 35, Ziangah tile zokhal amah ih nunnak hum a duhtu cu a nunnak a sung ding; a sinain keimah ih hrang le Thuthang ṭha ruangah a nunnak a liamtu cu a nunnak a hum ngah ding a si. # Zumtu ti aw si, Pathian thulunnak hnakin milai tisa duhnak in a nung lai tu, tisa thinlung in a uk lai mi cu a sungah zumnak nung a um asi ti theihtheinak zianghman a um lo.
3) Milai mithmuh dingah tuah hlah uh!FARASI pawl cawlh fimkhur uh! • Mathai 6: 5“Thla nan cam tikah mititeraw pawl vekin cam hlah uh. Annih cun mi hmuahhmuah in in hmu haiseh tiin sinakok le zalampi ah ding tahratin thlacam an duh ngaingai. Fiangtein ka lo sim: an ngah dingmi an ṭhatman cu an ngah ṭheh zo.
VII) HRiAL HRIMHRIM TUL MI PAWL:
1) Atthlak el awknak: Satan thang hrial aw! • II Tim 2: 23, Aatthlakza le zianghman thei cuca loih thu-el awknak cu hrial aw. Cubangtuk el awknak cun tawh awknak a suahter ti na theihmi a si. 24Bawipa a riantu cu midang thawn a to-aw rerotu a si lo ding. Mikip hnenah zaangfah thiamtu, thinsau in mi zirh thiamtu le, 25amah a dodaltu pawl nun a sim tikah thinnemte in mi a sim theitu a si sawn ding. Cutiin a tuah a si le annih pawl cu an lungthleng tahratih thudik an theihnak dingah Pathian in tikcu caan ṭha a pek khal a si thei. 26Cuticun an thinlung a fim ding ih Satan in a duhnak thlun ding ih a kaihremnak thang sung ihsin an luat ding a si. • Titus 3:9; Sikhalsehla aat-thlak thu-el awknak, pupa hmin cazin sau zetzet thu el awknak, tawh awknak le Daan thu-el awknak pawl cu hrial aw. Cumi pawl cu ṭhathnemnak le man neihnak ziang hman a um lo. 10Ṭhenṭheknak a suahtertu kha ralrinnak a mal bikah voi hnih pe ta aw; cuih hnuah cun a pawl khal pawl nawn hlah. 11Cubangtuk minung cu miborhhlawh le misual a si ti na thei ih a sualnak in hnonmi a siter. • Thufim: 26:4; 4Mi aa kha mi aa biak in bia hlah, A lo biak daan vekin na biak ve a sile amah thawn nan bang • aw ding. # Atthlak el awknak, thuttha, rahttha a rah suak pi lo ding nak hmun ah thu el awknakah, zo ka dik deuh ti cuh awknak ah va tel dah hlah!
2) Farasii le Sadusii pawl thilnu fimkhur: • Mathai 16: 6, Jesuh in an hnenah, “Daithlang hlah uh! Farasi le Sadusi pawlih thilnu khi ralring uh,” tiah a ti. 3) Biaknak nung le thi cu an tongkam ah a lang:
James 1:26; 26Biaknak lamah ka taima a si a titu nan um maw? Nan hmurka nan uk thei lo ahcun nan zumnak parih nan taimaknak cu santlai lo a si ih nanmah le nanmah a bum awtu nan si.
4) Kiangkap tlasam bawmbawi nak in biaknak a lang: Jmaes 1:27; Pathian kan Pa in a taktak le a thiangmi biaknak ih a ruahmi cu: farah zonzai le nuhmei an harsatnak le an tuarnak ah ṭhatein kilkhawi le khawvel sualnak sungih buahcihter aw lo dingin mah le mah fingkhawi awk kha a si.
VIII) An rah in nan thei ding: Zumnak Nung in Rahsuak ding thlarau rah pawl; Kal. 5:22-23
1) duhdawtnak, 2) lungawinak, 3) hnangamnak, 4) lungsaunak, 5) mi zaangfahnak, 6) ṭhatnak, 7) rintlak sinak, 8) Nunnem 9) tangdornak le 10) suup theinak
# Zaingvek zovek khalin ziangvek zumnak thurin le cangvaihnak an tuah khal asile mimal nunah a tlunih thlarau rah rah suak loin a linglet lam rahsuak tertu, thuthimnakah, duhdawtnak si loin huatnak tipungtu, tangdornak siloin mah le ma porh awknak, tvp, a suahter tu cu Bible in a simmi thurin le zirhnak biaknak nung asi ti thei nak a um lo.
IX. Zumnak nung Biaknak Pawlkom sungah a um hrimhrim ding pawl
Na nitin thlarau nun, vanram lamzin khualtlawnnak ah keh le vorh ah peng loin tisa ah har hmanseh Khrih ah Pathian thawn pehzawm awknak ah lungawinak, daihnak le duhdawtnak luangliamin na lungsung lo luahkhat hramseh!
|
WELCOME TO MY PAGE > Theology >
