|
CHIN MIPHUN THUANTHU BAZAR AH ZUAR: THE CHIN HISTORY ON SALE
Miphun pakhat a damcak maw, ziangtluk upattlak asi timi cu mipi pawlin miphun thuanthu ziangtluk ziktluak zetin senpi vangtlang mipi lungput tthum awknak hngetkhoh zet nei in lamzin dingah an fehpi thei timi zoh in cuai thlai asi. Pathian nung betu miphun hrang ahcun Pathian thu in a simmi vekin senpi vangtlang thawn a pehtlai mi thu ziangtin thuthluknak tuah asi ih miphun thuanthu zianglam hawi in a feh, Bible zirhmi nunthuthlung (life principle) vekin ziangtluk mipi pawlin thuthluknak tintian ah an nunpi timi in cuai thlai theih asi. Pathian thawn pehtlaih nak, cozah kumpi le society pehtlaih lairelnak, pumpak le a bur pehtlaih nak, insang le pumpak nunah ziangtluk in Bible nunthuthlung an nunpi timi parah zoh in cuai thlai asi. Lennak in miphun thuanthu a tuahtha lo, a hrisel mi le tumtahnak hmuitin nei mi a hlawlkhawm aw mi mipi thinlungput sawnin miphun a tungding sawn mi asi. Tongdang in sim asile mipi thinlungput cu miphun Pathian thu hnuai ah up aw aw in Pathian thu in milai nunthuthlung a zirh vekin nung dingin senpi vangtlang thu hmunkhatah lungthlitum le lungput a luang khat lawngah miphun thuanthu cu harhdam le cak zetin fehpi theih asi. A tufang Chin miphun thuanthu nung zoh in kan dinhmun khaikhawm tikah siseh, Chin miphun Pathian le Pathian Thuthianghlim in a simmi milai nunthuthlung (human life principles), leitlun khawmualtin nuntu, san thuanthu dung le hmai thawn khaikhawm tikah Chin miphun thuanthu cu bazar ah zuar in a um ti theih asi. Ziangruangah khui tawk, ziangvek bazar ah zo in a zuar ih zo in ziang thawn a lei? A hnuailam vekin zoh uhsi!
I. Chin Miphun thuanthu cu tangka ah zuar asi: Kan pupa san, rirai biak lai ah rukru le thuphan per cu khawtlang rorelnak, tlangsuak lakah an tel thei dah lo. Tlang lakah an ning zakin an relh rero. Senpi vangtlang rorelnak ah an tel lo lawng si loin senpi mipi lakah ningzak in an hmai an hup zawk rero. An tuah sunzawm asile, thuphan an per ih ruk an ruk ringring asile “kut nei” an ti ih khawsung ihsin an dawi suak lo hmanah nautat mi ah an cang. Thuphan an per ringring asile “thuphan per hmang” an ti ih mipi zohman in an thu an ngai lo. Santhar Khrihfa san sinsin ahcun Bible in a simmi cu ‘thuphan hmuahhmuah ih pa cu Satan asi” ti asi. Thuphan pertu hmuahhmuah ih pa cu Satan asi. Pursum leilawn, ei hawlnak ah kan pupa pawlin thuphan le bum awknak in siseh midang siatnak mitthli tlaknak in ei in an rak hawl dah lo. Thuphan per tahratin ngah mi sumpai cu ningzah tlakah an ruah mi asi. Thuphan per le mibum tahratin ngah mi canpual tha le sinak cu ningzah thlak , tesinfa thlawsuah bawngmal sawm dawn thei lo nak ti ah an rak ruah mi asi. Tesinfa thlawsuah dawn lonak ti ah an rak ruah mi asi. Santhar sanah, Chin miphun thuanthu cu sumpai ah zuar asi zo. Sumpai ngah nak ding hrangah nunau in a taksa a zuar vekin senpi vangtlang in sumpai ngah nak ding asi ahcun an nuncan ziaza an zuar, an hruaitu an zuar, an tikcu an zuar, miphun le Pathian hmin, ziangkim zuar asi zo. Chin miphun pawl thatnak, senpi vangtlang hrang tuanvo, ram le miphun humhalhnak hrang tuanvo cu tangka le hlawknak ah zuar asi zo. Miphun Pathian thu in in zirhmi dingfelnak cu sumpai le hlawknak ah zuar in a um zo. Miphun thuanthu tuahtthatnak ding ruahnak ttha in man a nei nawn lo. Miphun hrang sunmang in hmun le man a nei nawn lo. Pumpuarnak le pumpak hlawknak, mithmai ttha ngahnak in milai thinlung a luahkhat theh zo. Mirang thufim in “Tangka a hloh tikah zianghman a hlo lo, sihman sehla nuncan ziaza a hloh tikah ziangkim a hlo theh” an ti vek, Chin miphun nuncan ziaza a siat theh mi zoh tikah Chin miphun thuanthu cu tangka ah zuar asi zo, ti in theihter. Ziangah tile tangka le hlawknak ngah dingin ziangkhal an tuah zo! Zumnak ah piangthar Pathian fa ka si ti tu khalin sumpai hlawknak ngah ding ahcun sete hman thinlung tthuktthunnak um loin ziangvek khal an tuah zo, Pathian um lo vekin an cangvai zo! Nunau pakhat in a taksa cu tangka ah a zuar vekin Chin miphun dingfelnak miphun cawimawitu nuntu ziaza cu bazar ah tangka in lei dingah zuar asi zo! Nang, na miphun thuanthu na zuar ve maw? Ziangzat ah na zuar? Khui tawk ah na zuar ih zo in a lo lei? Ziangtin kan miphun thuanthu kan humsuak thei ding? · “Bawipa, Pathian, na thu loin ka ngah mi sumpai le hlawknak thawn nikhat sung leitlun ah ka nun hnakin tuisun ah ka nunnak hi ilaksak sawn aw” tihi senpi thlacam sisawn sheh! · Kawhhran sungtel sinak hi vanram kainak asilo, “Khrih ih Thlarau in a uk mi pawl lawng Pathian fate taktak an si” tiah zumtu pawlin Thlarau ih ukmi raltthatnak thawn nunpi in ausuahpi uhsi! II. Chin Miphun Thuanthu cu Canpualtha (Opportunity) ah zuar asi: “Ukbet mi minung pawlin anmah ukbet tu hnak hmanin anmai minung an uk bet na sawn ” tiah sim asi. Pupa san lai ah Chin miphun pacangtha pawl cu mah khua, veng, le ram tlangkulh cio ah sakap, sa-aih, khuangcawi, rallu la tam, rawl nei tam, fang za-aih, tvp in upat awknak le cawimawi nak pek awk a rak si. Mah le khua cio ah lal le hruaitu upatnak, mah le insang mimal cio in mah bawmtu le sawmdawltu zungna thei in upat awknak, kum upa upatnak, senpi vangtlang thinlung hmunkhat ah bur in sunloih tlak sunloih le cawimawi nak senpi vangtlang in rak pek asi. Senpi vangtlang canpual siseh pumpak canpual siseh senpi vangtlang pawmrual thei mi lairel dan thawn pumpak ciar ah siseh vangtlang hnenah siseh rak zem le peksuak a rak asi. Santhar, kawl ralkap uknak hnuai ah pacangtha le nunau ti um lo, milian le neinung ti um lo, mi tha le mi hrawkhrawl ti umlo, kawl ralkap hmai ah lu-kun in upatnak pek asi zo. Hmun tampi ah dingfelnak in san a nei nawn lo ih kuan-hanglo a man pek rero asi zo. Cutin milai thisen pianpi, upat duhnak thinlung, cawimawi duhnak cu zalen zetin canpualttha sangka onsak loin nambet, palbet asi. Mibur le senpi lakah cawimawi awknak, upat awknak cu kawl ralkap a cozah in laksak theh asi tikah mibur cangvaihnak le cawimawi awknak canpual cu sangka khar sak theh asi. Cutin kum sawmtel in thuanthu santiluang in senpi vangtlang a liampi tikah santhar nonawn pawl lungthin sungah kan pupa san lai ihsin rak nunpi mi cawimawi tlak vengsung upat awknak, milai pehtlaih awknak, le milai nunthuthlung canpual tha rualran ten zem awk dan pawl cu zirh le nunpi asi nawn lo. Sihman sehla milai pianpi mizia ihsin a suak mi upat, cawimawi, hminthat duhnak pawl cu santhar nonawn pawl lungthin sungah nambetmi hrampi bangin a irhsuak rero. Culai lakah leitlun khawmual kalkan in pehtlaih awknak in lei killi a fang suak theh. Chin miphun Khrihfa sinak kum 100 a kim zo na in khristian thurin Bible in a zirhmi milai nunthuthlung cu cozah kumpi, sengpi vangltang (society) milai pehtlaih awknak le thuthluknak ah siseh insang le vengsung thuthluknak le pumpak nuntu khawsak kaihruai awknakah siseh hmang thiam nunpi thei dingin zirh awknak in mipi thinlung tawtap a ciahneh thei lo tikah nunthulung kaihrem tu um loin a irhsuak mi mailai hmakhua sial duhnak in mi tampi nunram a luahkhat zo. A rahsuak mi cu santhar nonawn nun ah mulemal neilo, dan le dun umlo, nun thuhram kaihruaitu um loin canpualtha le hlawknak dawi in tlan zuam awknak a si. Dingfelnak um loin canpualtha, mimal hlawknak thupi bik ah ret in tlanzuam awknak a suak. Chin mi pakhat hnenah amah le a insang hlawkpi dingmi, hmin lang nak ding canpualtha pe aw la, rei lo te sung daih, hmailam saupi thiltha siatsuahtu hman pe aw la, a pupa thuanthu a zuar ding, amah bawmtu duhdawttu a thangsiat mei ding, a miphun a phatsan mei ding, a zumnak thurin a phatsan ding, a miphun hruaitu a dodal mei ding, a zummi Pathian thu khal a phatsan ding. Mitcaw vaktawi vek! Senpi vangtlang thuanthu ziktluak cu bulpak le mibur fate hmakhua sialnak in a siatsuah, hmailam saupi hrang thiltha le sunmang cu rei lote mi malte hlawknak le canpualtha in a siatsuah asi. Cutin, pumpak cangvaih nak kawmkhawm mi, Chin miphun a burpi thuanthu lamzin zawh mi zoh tikah Chin miphun thuanthu cu bazar ah bulpak canpualtha le hlawknak ah zuar asi zo! Nangteh na miphun thuanthu ziangvek canpualtha le hlawknak hrangah na zuar ve? Diklo zetin khristian nunphung pahbal tahratin ngahmi canpualtha, bulpak hlawknak, le rei lo te hlawknak in tikcu saupi hrang senpi vangtlang canpualtha a siatsuah ih bulpak hlawknak le canpualtha kan timi pawlin senpi vangtlang thuanthu ziangtluk a tuahsiat mi pawl hi ziangtin mipi lungsunah fiangter theih asi pei? Thlarau lam tthangphawknak in Pathian Thlarau in milai lungsungah eng thawn a sun eng lawngah a cang thei ding. Tangdor in thla cam uhsi! III. Chin Miphun Pahtian cu biaknak ah zuar asi : Messiah a rat ding rak hngak rero tu Israel pawl miphun thuanthu cu biaknak ah zuar asi tikah Messiah a rat tikah Messiah cu an thei nawn lo. Messiah hnakin Jews sakhua biaknak cu a thupi sawnah an rak ruat. An mit a caw. Bible sungah ngan mi Messiah ih thu cu a theitu an tampi nan Messiah theitu an rak um lo. John tihnimnak petu in Messiah thu a rak sim tikah amah cu thah a tuarih Messiah cu khros parah khaithat in a um. Israel miphun Pathian cu biaknak ah zuar a rak si. An hngah rero mi Messiah hnakin biaknak tohkham tha, biaknak pawlkom, le milai sunloih mi dinhmun tha an duhsawn. Chin miphun thuanthu kan zoh asile tuisan minung tlukin Pathian thu theihnak a rak um dah lo ti theih asi. Leitlun khawmual tinah, ramsung ramlengah, a thawng telin Pathian thu Bible an zir. Sihman sehla, riahsiat thlak zetmi cu Pathian thu thei an tam zat in Pathian theitu nun hmuh ding a mal sinsin mi hi asi. Pathian thu thei deuhdeuh, biaknak ah zuam deuhdeuh, sakhaw mi sinak ah porh aw deuhdeuh, asinan Pathian thawn hlat aw deuhdeuh a um thei. Sihman sehla, Pathian thei loin a thulawng theitu si a theih. Himi casiar tu lakah American president thu thei lo an um ding ka zumlo. Midum cithlah asi ti khal a thei lo an um ding ka zum lo. Sihmansehla, hi casiar tu lakah pumpak in America President Obama thawn a thei aw ngaingai tu an um ding ka zumlo. Cuvek cu mi tampi Pathian thu theihdan asi. Pathian thu simthiam deuhdeuh, biaknak lam zuam deuhdeuh, asinan nitin nuncan ziaza, midang thawn pehtlaih dan zoh tikah Pathian mizia siloin leitlun sakhua dang pawl lak ihsin danglam nak um loin a lang. Khristian Pathian, Bible in asimmi Pathian cu duhdawtnak Pathian asi; “Mi zokhal a unau a hua tu cu Pathian a thei lo, thimlakah a vak rero asi.” Laimi Khrihfa pawl cangvaihnak zoh asile sualnak, huat awknak, tisa mizia cangvaihnak tipungtu kan tam sinsin. Cucu leitlun mipi fehnak lamzinpi asi. Chin miphun pupa biaknak rirai biaknak cu Khristian biaknak in hmun a luahkhat zo. Khrihfa biaknak thurin, Bible in a zirhmi milai nuntu ziaza cu pupa sanlai rirai biaknak hnakin kumkhua nunnak sung hruai thlen thei tu biaknak thurin asi. Sihman sehlaw, Khrihfa zumnak thurin cu leitlun biaknak ah canter asi tikah Bawi Zesu Khrih in a zirhmi nun thleng awknak si loin pawnlang leitlun biaknak zirh awknak vekin hman asi tikah Bawi Zesu Khrih ih tuarnak ruangah a lakin pekmi rundamnak laksawng cu leitlun biaknak sakhua ah zuar asi zo. Khrih in a thisen in a ttuansuak mi kumkhua nunnak lamzinpi cu leitlun milai pawlkom awknak biaknak ah zuar asi zo. Ziangruangah Pathian nung, umkim Pathian betu an rem aw thei lo, sinak an cuh aw aw, canpual an cuh aw aw, dinhmun an cuh aw aw, an relse aw, an thangsiat awk rero? “Nan lakah a tumbik si a duhtu cu mi zapi sal siseh’” tiah zirhmi pawl ziangruangah a linglet in an nung? Pathian cu biaknak ah zuar asi zo? Pathian cu biaknak lam hnatuan sang, sinak le dinhmun, ngahnak hrangah zuar asi zo! Khrih in A nunnak in a rak dinmi kawhhran cu leitlun milai pawlkom biaknak ah zuar asi zo. Pathian nung be tu, riantu, thei tu cun Pathian ih duh mi an duh ih Pathian huat mi an hua! Pahtian thu vekin nun lo hnakin leitlun nun suahsan khal an hril sawn. Biaknak lam hnatuan tu pawlin thei cingin le nuam ti zet cingin ziangruangah sualnak an tuah ih satan duhzawng an tuah? Duhdawtnak Pathian riantu cu ziangtin huat awknak tipungtu ah a cang thei? A cang thei dah lomi asi. Khrih ih thisen cu milai tuahcawp sakhua zirhnak (doctrine) ah zuar asi. Pahtian nung ka rian ti si a unau a hua tu cu a rian mi zo asi ti a thei lo asi. An biaknak cu milem biaknak thawn danglamnak a um lo. Pathian nung betu in a sual asi ti thei cingin, nuam ti zetin, sualnak a tuah mi cu ziangthawn a bang aw ti asile “Mopuai tuah zanah monu in a pasal mithmuh ah tlangval dang thawn nuam ti zetin a it ih an pawl aw rero” vek asi. Pathian nung riantu in nuam ti zetin ziangtin sualnak a tuah ngam? A rianmi Pathian in sual a huatzia cu A Fapa thihnak khawpin a hua ti thei nacingin nuam ti zetin sual a tuah rero tu cu a rianmi ngaingai zo asi ti a thei lo asi. Khrih Zesu in A thisen in a tlen zomi, sankhuk Amah rian dingin a thisen ih a leizo mi in Khrih hmaiah milai duhhrilnak liolio in sualnak a tuah sunzawm rero ding timi cu thilcang thei asilo. Monu in mopuai zanah a duhzetmi a pasal mithmuh ah tlangval dang thawn nuam tizetin a it thei ding maw si? Chin miphun Pathian cu biaknak ah zuar asi zo! Biaknak dinhmuntha, hlawknak, sinak, ngahnak, milai mawicawi awknak, pawlkomnak, lamtang tuahnak hrangah zuar asi zo! Nang, na Pathian cu na biaknak leitlun sakhua ah na zuar ve maw? IV. Chin Miphun Hruaitu cu bulpak canpual ah zuar asi: Milai cu a burin umkhawm dingin sersiam mi kan si. A bur in a umkhawmmi ramsa pawl khal anmah lakah hruaitu, dungthlun dingmi Pathian in a pek hai! Milai burkhawm umnak hmunkip ah Pathian hriakthih hruaitu pek kan si. Sihman sehla, milai thinlung cu Pathian Thlarau in a uk lo tikah milaiin pehtlaih awknak cu Pathian cawimawi le Pathian palai hruaitu upatnak si loin milai cawimawi awknak le duhbang aw pawlkom pehtlaih cawimawi awknak in thuanthu luanter asi. Evi cu amai dinhmun hnakih sinak sang a duhnak hmangin thlemthluk asi. America ramih social research pawl simnak vek asile mi zokhal hi anmai sinak cekci hnakih fimah an ruat aw cio ih an dinhmun hnakih sang deuh ah um tlak an si tiah an ruat aw cio, ti asi. Cui milai ruahnak, mai sinak cekci hnakih sang deuh in ruat awknak cu hmanrua ah hmangin bum awknak, mah hnakih upa le Pathian hriakthih miphun hruaitu dodal duhnak a suahter. Pathian in a retmi dinhmunah lungawi tawk lo nak hi sual hrampi asi. Babel lungdawl cu milai porh awknak “hmin” nei dingin sak asi. Pathian in A duhlo ruangah milai tong A tthentthekter. Sersiamtu Pathian in milai pawl cu insang, veng, khua, ram, mibur, pawlkom, le kumpi cozah khalah mah le dinhmun, sinak, tuanvo nei cio in a sersiam ih a ret khawm mi kan si. Mi pakhat cio hnenah tuanvo le ttuansuak thei nak laksawng khal pek kan si. Sihmansehla Pathian thu hnuai ah a nunglo mi, leitlun mi le khrihfa ti aw pawlin anmah le umnak dinhmun canpual thei aw loin mai dinhmun hnakih sang sinak milai porh awknak an hawl cio ruangah insang, vengsung, khua le ram, kawhhran, le mibur pawlkom tintian ah buainak a suak theh. Milai in Pathian thuhnuai ah an nung loih anmai sinak hnakih dinhmun sang an duhnak cu satan hmanrua ah a cangih dokalh awknak, rem awk lonak, thenthek awknak, lamtang tuah tahratin midang dodalnak pawl a suak theh. Mibur umnak tintian ah milai pehtlaihnak lah Satan mizia a phuang suak aw vivo. A cuih milai sinak “hmin thatnak”, “dikbik” si duh ruangah khat le khat lamtang tuah awknak, pawlsawm awknak, midang zuar thlai nak, hek awknak, huat awknak, thleidan awknak pawl a suak ih Pathian hriakthih hruaitu, milai nuntu khawsak nunthutlung le hruaitu thu hnuai ah up awknak um nawn loih hruaitu dungthlun lam si nawn loin bulpak hmakhua sialnak hminthatnak le mahte um thei, midang pawisat lonak, midang zohniam awknak pawlin milai pehtlaihnak a luahkhat vivo. Cutin mibur umkhawmnak tintianah Pathian hriakthih, Thlarau in a khat mi hruaitu hnakin bulpak hminthatnak le milai porh awknak ttawm aw dingin lungrual tlangnak cu a thupi bik ah hawl asi tikah Chin miphun hruaitu sinak cu bulpak thinlung duhnak diriamtertu bulpak mithmaittha hrangah zuar asi zo. Lennak le canpualtha pawl cu miphun tundin awknak si sawn loin Pahtian hriakthih hruaitu dodalnak le namthlaknak hmanrua sawn ah a cang. Mibur um khawmnak poh ah hruaitu sinak cu milai porh awknak le hminngahnak hmanrua ah a cang zo. Hruaitu sinak cu senpi vangtlang hrang thiltha tuahnak, lamzin dik ah mipi hruai khawmnak, miphun thuanthu tuahtha dingin hmanrua, Pathian thuneihnak a luansuaknak hmanrua si sawn loin milai porh awknak, hmin ngahnak hmanrua ah a cang sawn zo. Chin miphun hruaitu sinak cu bulpak hminthat hrangah zuar asi zo. “Nan lakah upa bik si a duhtu cu mi zapi sal si hmansa sheh” tiah Lalpa ih thucah mi nunpi tu hruaitu kan ttul. Nang na miphun hruaitu, lamzin hmuhtu ziangah na zuar?
Thunet: A tuvekin santiluang in kan pupa pawl rak ruahban lo leitlun ram kiltinah in zuar, in thlen zo. Sihman sehla, Joseph cu a unau pawlin an zuar ih Pontifar inn ah sal a tuan. Pontifar nupi in thuphan a puh ih thawng inn sungah a tang. Ziangtik lai khalah Joseph in Pathian a tihzah ih sualnak tuah cu “Pathian dodal asi” tiah ruatin Pathian ttihzah in dingfelnak nun a nunpi tikah sal a ttuannak insang khal Pathian in thlawsuah apek ih thawng inn sung khalah Pathian in a umpi. Cutin mangbangza in Joseph ih thuanthu cu Israel miphun thuanthu runsuak tu ah a cang. Tikcu rei lote harsatnak, hremnak, relsiat thangsiatnak, ti duhdahnak, a dik lopi in thuphan puhnak, dodalnak, phiarsawmnak, hmuhsuamnak, dik lonak phunphun thawn Pathian fate leitlun kiltin ah tikcu kan hmang hrih ko ding. Cuhmuahhmuah lakah Pathian ttihzah cingten thihnak le nunnak, harsa tuarnak lakah Pathian thulungin dingfelnak cu fungfek kutkaih vekin kai hngetin Pathian thu vekin nun lo hnak cun mai nunnak hloh khal hrilsawn in leitlun kil kerkawm ah kan nung hrih khal asile ziangvek dinhmun, khuivek hmun khalah ziangtik lai khalah Pathian Thlarau in in umpi ringring asi ti theihhngilh hlah uhsi! Cutin a tikcu a kim tikah Khrih a ratsal lohli lo ahcun a tuih kan dinhmun cio hi hmang tahratin kan miphun thuanthu linglet in runsuak humsuak tungding saltu dingah Pathian Thlarau cu kan sung ihsin a cangvai ding asi ti ringhlelh zumhlelh hlah uhsi! Midang tuah mi in kan parah Pathian tumtah mi a siatsuah thei lo. Thuanthu sosang in kan taksa ruangpi cu khui hmunah le ziangvek dinhmunah in thlenpi khal asile kanmah in kan hrilmi sawn Pathian in a zoh asi. Kan miphun thlawsuah pe dingin Pathian in miphun dang zohman a rawn lo, A hmang sawn asi. Zumtu Pathian fate pawl nan tha nau hlah she! Sadom le Gomurah khawpi siatsuah lo dingin Pathian in mifel 50, 40,30, 20, 10, Abraham hnenah a phut. Chin miphun lakah Baal pathian hmai ah a kun dah lo mi ziangzat si maw an um ti khal zumhlelh hlah uhsi! Kan miphun liangparah Pathian in leitlun ah A eng A tlangzarh duh mi thlarau mit in zoh tikah Amah lala in A duhmi cu a tikcu kim tikah a tul A tinakhmun kipa A tuansuak theh ding asi. A tuih kan thuanthu thimkhawzing hi kan cahlo nak, Pathian tel loin zianghman kan tuah thei lo nak, milai ah rinsan ding kan neih lozia in theihter tu, thlarau lamah kan porh awknak umsun si hram sehla, kan taksa, thinlung, thlarau, neihmi ziangkim, pehtlaih mi, canpualtha, dinhmun le lungawi riahsiat khal Pathian kehhram ah tthum in Amai nuam timi cu nuam ti in A huat zawng cu hua in A duhzawng cu duh in, A duhdawtmi pawl cu duhdaw in, Amai tumtah cu kan nunsan si in, Bawipai kutcak zoh in kekar cio uhsi! Kan lungawinak sangbik cu mit ih hmuh thei mi siloin Khrih ah Amah Pathian thawn kan pehzawm awknak ah si ringring hramseh! Thuanthu in a lo zuar tikah siseh thuphan thawn zuar na si tikah siseh diklo zetin zuar thlai na si tikah siseh Pathian fate hrangah phan ding a um lo! Joseph in thuanthu linglet ter thehtu Pathian cu kan Chin miphun Pathian asi! Nangle kei in kan miphun thuanthu cu mi pakhat nawmnak lungawinak hrangah zuar hlah uhsi! Pathian zangfahnak a langmi, Khrih thisen ih tlennak in a lakin kan co mi rundamnak Thuthangtha cu leitlun biaknak ah zuar hlah uhsi! Bawipai duhnak le tumtah tuansuak nak ding hrangah kan nunnak, kan taksa, kan neihmi, pehtlaih mi tikcu le can ziangkim cu A kehram ah ttum sawn uhsi! Leitlun kiltin ihsin Khrih kehhramah thlarau in kutkai aw cio uhsi! God Bless you all!
|
WELCOME TO MY PAGE > Most Recent >