Church Politics
>
> "Church"le "olitics"tongfang retkhawm mi hin tulai kawhhran tampi buainak
> a lailang zet. Hmun le can tampi ahcun satan hmanrua thazet asi dingih hmun
> le can dang hrekkhat ahcun Pathian hmanrua tla asi thei. Laimi pawl mibur
> mizia (group behaviour) le mimal mizia thawn khaikhin in Bibile in a simi
> kawhhran kaihruai awk dan thawn ziangtiang a mil aw aw ih ziangvek tiang
> satan hmanrua ah cangin zumtu pawl a siatsuah timi tawiten zoh hnik uhsi.
> Politics timi tongfangin hitawkah san a neih mi cu cozah lam kaihruai awknak
> si loin kawhhran sung thuthluknak, tuanvo nei tu le kaihruai awk dan pawl a
> kawk sawn. Church politics hin kawhhran tampi a siatsuah ih Pathian thlarau
> lamzin a dal theu ruangah kawhhran ngainatu le zumtu pawlin titakzetin an
> ruat cio mi asi ding ti ruahnak thawn thutawi tarlang duhmi asi.
>
> Israel pawl cun Jerusalem ah biak inn tumpi nei in sabath tinte Messiah
> hngak in thla an
> rak cam ringring, thawi awknak an rak pe ringring, Bible an rak siar
> ringring ih an biaknak in a phutmi hmuahhmuah rinum zetin an rak tuah theu.
> Asinan Zesu a rat taktak tikah an rak thei nawn lo. An thinlung mit cu
> sakhua biaknak rikham in a cawtter ih an ruahnak cu sakhua mi sinak lawngin
> khua a luah theh. Biak in sungah Bible siarnak, peknak, thawinak, sabath
> ulhnak, tvp pawl thu in an thinlung cu a luahkhat theh. Cutikah Mesiah a rat
> tikah an thei nawn lo. Zesu a rat sal tikah cuvekin kawhhran, pastors,
> kawhhran upa, zumtu a um tla kan um pang pei maw?
>
> Thuthlunghlun, Israel pawl Canan ram an lut pek te ahcun Theocracy,
> Biaknak in ziangkim cozah lam kaihruai awknak khal a rak kai theh. Israel
> pawlin siangpahrang an neih hnu khalah BIaknak lam upa hruaitu pawl cu
> society le cozah lam khalah thu tampi an rak nei ban. Zesu'I dungthluntu
> hleihnih pawl khalin an rak buaipi zetmi pakhat cu "Bawipa, na keh le
> forhlam kutah zosi to ding" "kan lakah zosi a tumbik" timi a rak si. Sim
> duhmi cu Biaknak thuanthu kan zohsal thei cinah "Zoin ziangtin biaknak thawn
> a pehpar mi thuthluknaka tuahding ih ziangtin ziangvek thuneihnak a nei
> ding" timi cu an rak buaipi ringring mi asi. Tuisan milai zumtu pawlin an
> buaipi rero khal hi an sual hleice ruangah asilem lo. Abiktakin rampi uknak
> a zalen lonak ramah Church politics a luar duh sinsin. Ziangah tile khawsung
> upa le mifim pawlin rampi ukawknak thu rorelnak ah zalen zetin an tel,
> cangvai ve thei lo tikah mi tampi thuneihnak, hminlang duhnak, le midang
> parah hotu tuan duhnak ruangah
> biaknak sungah phurzetin an cangvai theu. Cutin Biaknak lamah an telmi cu
> a tha ko, Pathian in a hmang thei thotho. Vawi tampi cu Pathian mi hmanmi
> pawl hi an duhruangah, eltheihlo dinhmun ruangah lole Pathian hmin
> sunlawinak si loin thildang duhmi, thimnakah thuneihnak le lennak, an duh
> ruangah rawngbawlnak sungah a lutmi tla an um. Cupawl khal Pathian in a
> hmang thei thotho. Asinan a dunglam ah rahtha lo a rah theu mi pawl hi
> fimkhur tul zet an si.
>
> Church politics in kawhhran a siahsuat mi pawl:
>
> #1. Kawhhran cu Pathian hmin sunlawihnak si loin milai pawlkom pakhat
> vekin a fehpi;
> Kawhhran timi cu Khrih ih Ruangpi (the body of Christ) asi. Asinan
> kawhhran pawl pakhatkhat cu Church politics in a cimneh tikah Khrih ih
> ruangpi alang nawn lo ih milai pawlkom awknak men vekin a feh. Khrih hmin in
> milai pawlkom pakhat dinmi vekah a cang. Khrih a lal nawn loih milai a lal
> sawn theu. Kawhhran hruaitu le pastor pawl khalin an mai pawl lenglam misa
> cu Khrih ah unau vekin an hmu thei nawn lo. An duhdawt thei nawn lo. Bible
> cu an hmang ko, Khrih hmin cu an sal ringring nan an nun cipciar zoh tikah
> Gal 5: 22 ah a simmi thlarau rah pawl hmuh ding a um nawn lo. Khristian
> sakhua nak cu leitlun sakhua dang pawl vek fangin biaknak lam milai pawlkom
> pakhat vekah a cang. Asinan cuvek kawhhran sung khalah zumtu diktak an um lo
> tiah sim theinak zohman in kan nei lo, thuthlangpi thu sawn simmi asi. Cutin
> kawhhran in a fehpi mi rorelnak le thuthluknak tuah tikah Pathian Thlarau a
> lal nawn loih kawhhran sungah politics in lai a rel theh. Umzia cu
> thlacamnak thawn Pathian
> tongkam hngak sawn loin tisa takin kaihruai awknak in kawhhran thuthluknak
> pawl cu a khuh theh theu. Thuthluknak tuah tikah midang ruahnak le duhnak
> sawn kha ngaipawimawh sawn loin lamtang cakcak thu in a feh theu. Cutikah
> kawhhran member lakah pawl an sawm aw ciamco ih anmai lamtang lo pohpoh cu
> satan lamtang vekah an ruat. Eltai awknak a suak. Cutikah kawhhran cu a naa,
> a hngawr zumtu member tampi cu an thlarau a cawr, an thihphah lo hmanah.
> Cuvek kawhhran cu himi casiar tu lakah nan rak tong dah asile mangbang ding
> a um lo. Hivek kawhhran pawl hi biaknak lam thurin thu ah extreme bik pawl
> tla an si thei, liberal tla an si thei. Anmai kawhhran "pawl" lo pohpoh cu
> hellram ah tla theh ding ah a ruat tu tla an si thei. Church Doctrine hi,
> Bible in a sim vekin, thlarau mi diktak sinak cuaithlainak ah hman theih asi
> lo. Kawhhran dangdang ah pastor le rawngbawl tu pawl in Khrih ih ralbawi,
> hmundangdang ah raldo tu an sisawn nan kawhhran pawl rikham in a kham hai
> tikah anmah
> le anmah ral vekin tla an hmu aw theu. A pawi zet. Cutikah kawhhran sung
> lawng siloin society (vengsung) tiagnah huat awknak, rem awk lonak, relsiat
> awknak, thangsiat awknak, le hnatuan tlang thei lonak a suak theu.
>
> #2. Pathian thlarau hnatuan a dal;
> Cutin kawhhran cun Pathian Thlarau rawngbawlnak hnakin milai canpual,
> thuneihnak, thinlung diriamnak, sakhua mi sinak le tuahnak sawn cu thupi
> sawn ah ret asi tikah Pathian Thlarau hnatuannak a dal. Biaknak thuthlung,
> pawl thleidan awknak, lamtang duhsak awknak, mai lamtang lo ih ruahmi pawl
> huatnak le eltainak, mithmai tha lo ko dungtun awknak pawl a suak tikah
> Pathian thlarau in kawhhran sungah hna a tuan dingmi adal. Cuvek in lamtang
> an tuah awk tikah an lamtang misa an duhsak tuk nakah Pathian thu in ziang a
> sim, Thlarau in ziang a sim duh timi kha an hngak in an ngai thei nawn lo ih
> milai duhnak cun an thlarau mit a cawter theu. Zumtu lamtang nei pawl cun
> anmai lamtang tu pai thu lo pohpoh cu dodal ding ah an ruat, an lamtang pai
> thu pohpoh cu dinpi ding thutak ah an ruat. Cuticun thiltha kan tuah sihmang
> an ti lai ah mah le mah bum awknak sungah an tla lut theu. Cuticun an
> lamtang pai sual cu an thuhsak ih an lamtang lo mi ah an ruah mi cu satan
> dungthlun vekah an
> ruat theu. Cutikah Paul in Philippine pawl hnenah zumtu unau dang duhnak
> kha ngaipawimawh sawn ding thu asimmi cu umzia nei lo ah a cang. Mai hmakhua
> sial in ningzah khal an nei nawn lo. Cuticun Pathian Thlarau cu tiriahsiat
> asi theu. Zumtu pawl an naa, an cawir ih kawhhran cu a hngawr.
>
>
> #3 Thudik, thutak, dingnak le diknak palzuut in sualpawl thuhruk asi theu;
>
> Cutin kawhhran sungah lamtang, duhsakbik, huatbik, thleidan awknak a suak
> ih kawhhran thuneihnak, kawhhran sungah dinhmun umsun pawl cu mai kutsungah,
> mai lamtang in kaihtheh tum asi tikah mimal ruahnak khalin thudik, dingnak,
> le thutak ziang asi ti a thei thei nawn lo. Cianghnia rilrawng cun a thihnak
> ding hman sisehla milai vulh mi cawpi cu a deh rumro theu vek hi kan si
> theu. Duhnak, phurnak, huatnak, caknak pawl hin milai mit a cawt ter tikah
> dingnak, diknak le thutak khal milai thinlung in a theithei nawn lo ih
> midang hmaiah ningzah khal a thei nawn lo, mit in hmuh thei lomi Pathian
> tihzahnak cu sim tul nawn loin. Milai in amai hmakhua a sial tikah, a mitih
> a hmuh thei mi milai hmai hman zahnak a thiam nawn lo tikah amit in a hmuh
> thei lomi Pathian zah ding cu ruat hman a ruat tel nawn lo theu asi. Cuticun
> Bible in a simmi, „Dingnak tel loin nan sakhua raithawinak pawl cu ka
> fih/ten tuk" a ti vekhi kawhhran tampi dinhmun asi theu. Thlarau mit meng
> tapoh cu ka simmi
> hi an thei thiam ding.
>
> Cutivek hi mi tampi in nan tong theu ding ruangah cuvek lak ihsin mai
> mimal thlarau nun cau phah lo ding ah siseh mah lala khal cuvek church
> politics, thuneihnak le dinhmun, le canpual cuh awknak lakah thiarfihlim aw
> thei dingin duhsaknak thawn himi ca hi ngan asi. Cutin sim tikah „mai
> duhzawng in kawhhran lairelnak ah thuthluknak feh dingin tisa thinlungput
> thawn caingvaih nak hmuahhmuah khal a tel asi.
>
> Casiar tu zapi ka lo duhsak mi cu: ziangtik lai khalah Pathian hmin
> sunlawinak hrangah kawhhran lairelnak ah nan tel tikah duhbik le huat bul
> neihnak ruangah siseh thu pakhatkhat tanbik neih ruangah siseh huatnak le mi
> eltai mi neihnak ruangah siseh nan thinlung hi Pathian Thlarau luah khat
> thei lo ding khawp in tisa khawruahnak in lo luahkhat lo hram seh. Thlarau
> in ziang a lo theihter duh timi thei thei nawn lo ding khawp in tisa duhnak,
> duhlonak, huatnak le thu kenkawh mi pawl in nan thinlung sung lo luahkhat
> hram hlah seh. Cuticun nan tongkam ruahnak, sumpai thawh khawmnak, le
> tuahnak telnak nan neih mi hmuahhmuah Pathian hmin a sunglawi dingih nineta
> bikah a ling alet in ningzahnak si loin cawimawi nak sawn cu nan co thei
> ding asi ti duhsaknak in hi thu tawite hi ngan asi. Cutin kawhhran zapi ten
> kawhhran sung le leng thu thuthluknak kan tuah mi pawl hin Pathian hmin a
> sunlawih asi ahcun zumtu pawl thlarau khal an dam dingih kan ram le miphun
> parah Pathian Thlarau a
> lung a hmui tikah kan ram le miphun khal amai tikcu te ah in cawimawi lai
> ding asi.
>
> (casiar tu zokhalin mimal le kawhhran zohman ti duhsan mi a um lo asi ti
> hi in theihsak dingin ka lo ngen, ka hmuh mi le theih mi hi a sual a dik lo
> asi ti ah a ruat tu nan um asile zangfahnak in in sim thei sal asi le ka
> lung a awi zet ding). (Tuisun cu hi thu hi ka lungah hung suak thuh khaw
> sunrawl khal ei loin zumtu unau pawl thu lo ruah duh ah ka ngan asi hi).
>
>