LUANGLU A HAWK ZO, VAN SANGKA ON ASI ZO!

(The Ceiling Has Broken, heaven is opened now)

“Miselen le tite len,” “nunau kaa le ar-taw,” “arpi khuang ah khua a vang dah lo,” “farah khaw ong tawnglo,” “mithi ti that le bawi ti that”,  tvp tong thalo tampi kan pupa pawlin mai miphun lakah thleidan awknak an rak nei. Miphun dang thawn tahtthim asile thilsia ci hmuahhmuah “lai ta” an rak tiih a tha le a mawimawi cu miphun dang an rak pek theh: vok tum thei lo, pumcek kerki pawl cu laivok, ar fate rekri pawl cu lai ar, hairah fate thur tekti pawl cu lai hai, lamzin tum deuhdeuh cu vaizinpi, milai tisa tha ngao vurvi hmeltha deuh asile ‘mirang bang I’ ‘Japan bangi’ an rak ti. Cupawl cu kan pupa rirai biaksan lai ta a rak si. Laica nei loin hrinkhat le hrinkhat nautat awksan, atsan, raal awksan, thah awksan a rak si. Santhar, Khrihfa san kan thleng zo.

Laimi lakah hrinhnam thleidan awksan asi nawn lo. Fimnak thiamnak lennak cahnak khalah lalhrin le mise hrin ti a um nawn lo. Farah khaw-ong tawnglo ti a um nawn lo. Kan pupa ansia pawl cu thingkross parah khencih in a um zo. Santhar Khrihfa san minung kan si zo. Kawl le miphundang, lei killi ah Laimi pawl kan darhzai theh zo. Indianapolis, Indiana, USA khawpi sungih district pakhat asimi Perry Tawnship school district pakhat sung hmanah Laimi tlawngta phunhrek ihsin phun hleihnih tiang fimnak zir rero lai mipum 1200 lenglo an um zo. Kan pupa pawlin khua le ram a um le umlo an rak theihdah lo nak hmun le ramah kan pupa pawlih tusinfahniang pawl a thawngtel in fim zir in lei killi ah kan tekdardzo. Leitlun fimthiamnak zirsang lamah Laimi pawlin an zir thei lo dingmi fimzirnak timi a um nawn lo. Pursum leilawn le thiambik nei hnatuan lam khalah lei killi ah citintian thiamnak thawn hna an tuan zo. Kan pupa pawl san laiah Laimi pawl hrangah kan thleng thei ding tiah an rak ruahban lomi dinhmunah, an mang hmanah an rak man ban lomi dinhmunah kan miphun Pathian in in khaisangzo. Kan luanglu a hawk theh zo.

Kawlpawl in “Chin puk” an rak timi cu zuknung in an zoh khawp thei lomi kan si zo. Kawltong pai niano in a rak tong theu tu pawlih hlamawi awnem cu kawl pawlin an ngai ning thei lomi kan si zo. Awnmawi le kutzung thiam citintian ah kawl pawl hnakin a cuang sawn mi siar ding kan nei zo. Fim zirnak lamah phunsang tlawngah zirtu lawng si loin miphun dang zirhtu khal kan nei lo. Laimi pawl cu khamhrap lak minung an si an rak ti lai ah tuisan ah phairawn le kawl killi, leitlun khawmual tinah nitin a suk a so in kan pial aw zawk rero zo. Leitlun miphun tambik pawl in an duhzetmi an zuam rero mi dinhmunah kan Chin miphun Pathian in in khaisang in lam in hruai zo. Kawl pawlin mi aa, ziang thei lo vekin in zoh laiah Kawl pawl hnenah Pathian thuthup leitlun pumpuluk in a lei thei lo mi mankhung simtu kan si zo. Thuthangtha mei eng van saktu kan si zo.

Khuahlan pupa san lai ah hrinkhat le hrinkhat, tlangkhat le tlangkhat an rak pal tlakai aw lo. Ttihnak hlir in an khat ih an biakpawh awk lo ruangah an tong tiang thei aw nawn loin thenthek awknak a rak suak. Rikham an rak nei. Phardawl tumpipi an rak dawl. Biak lo dingmi, tlakkai lo dingmi, zawngzoh in zoh dingmi, pawlkom lo dingmi, pehtlaih lo dingmi, thleidan dingmi, hmuhnak I kipah thah dingmi, huat dingmi, nautat dingmi an rak nei. Hrinkhat le hrinkhat, pengkhat le pengkhat an rak do aw aw. Santhar sanah cupawl a hlo theh zo. Chin miphun lawng asinawn lo, Kawlram miphun citintian pawl lakah Laimi pawl Ram Dinkhawm an rak din zo. Kawlram sung lawng si nawn loin leitlun killi ah leitlun miphun citintian lakah kan tekdarh zo. Miphun rikham a um nawn lo. Peng le tlang in ri a kham nawn lo. Miphun citiantian cawhpolh san a suak zo.

Khuahlan sanah ke lawngin khual an rak tlawng. Khawsungah biak pawh awknak a rak um lo. Hmaitawn in biak awknak lawng a rak si. Santharsan a suak zo. Cakuat a um, telephone a um, internet, cell phone, thawn leitlun killi biak pawh awknak san a suak zo. Ramkulh in a kham thei nawn lo, phardawl in a kham thei nawn lo, peng le tlang, hrin le hnam, midum mirang, tipithuanthum in a kham thei nawn lo. Lei killi deng tiang mitthep karlo ah biak pawh awk theih san asi zo. Kan pupa san lai vekin mai tappi kawmah cang-ai lal in lalsan asi nawn lo, hrin le hnam thleidan awksan asi nawn lo.

Leitlun khawmual kan zoh asile American ramah midum in president a tuanzo; mirang pawl in sanhnam an timi, an hnem um, cabuai pakhat parah rawl ei tlang dingin an ten mi, bus pakhat sungah to an duh lo mi, tlawng pakhat sungah an fale thawn umter an sian lo mi, hril awknak ah vote thla thei lo, lamzin parah an tawn tikah an zoh duh lo mi, dawr kainak sungah lutter an sian lomi, rawldawr ah an rawl an zawrh sianglo mi an sumpai hman an duh lo mi, cutluk in an tenmi miphun, midum cu American, mirang ram president a tuan zo. San ling a let zo. Miphun thleidan san asi nawn lo, hrinhram nautat le duh awbik san asi nawn lo. Misia le mitha, lal le bawi hrin, mise hrin ti a um nawn lo. Luanglu a hawk zo. Leitlun ramdang zoh asile nunau nekcepnak ramah nunau pawlin president an tuan zo: Paskistan, Bangladesh, Thailand, England, Gemany, tvp in nunau cu an lal, an ram hruaitu lubik ah an bom zo. Nunau thleidannak, hrinhnam thleidannak a um nawn lo. Milai zapi ten rualran zetin Pathian in amai hmuihmel kengin sersiam kan si timi santhar minung pawlin a takin nunpi asi zo.

Atsan ah a rak tlanglengtu, tongsia le thleidan awknak, atral an rak do rero lai ah khuavang, ramhuai an rak bia. Uikiu rai, khamrang rai, sepi, vok nurial, arcang sen, le zuupi belpi, thlai-um thawn rai an rak thawi. Asinan rirai be pawl cu pawlkom dangdang an rak nei lo. Sa kap sa aih an um tikah, khuangcawi thlailam an um tikah, sehra that, sethum that an um tikah khawpi senpi zaten an zar to asi, ruai theh asi, tlang hnatuan asi, ruai tla tuan asi, zuu le saa cen in khawpi senpi vangtlang an rak dar. Kan pupa atsan, rirai be pawl pumkhat ten an umnak hmun le ram cio ah an rak um. Santhar fimsan, minung pawlin atsan, riria be pawl hnakin kan atnak pakhat tumpi a um: Pathian nung, duhdawtnak Pathian betu pawl cu pawlkom tintian then awknak hi atnak asi. Kan pupa rirai bia puithiam pawlin tuisan zumtu hruaitu ti aw pawl hi hmu hai sehla an hnih a suak zetnak ding pakhat a um; biaknak pawlkom thenthek awknak hi asi. Rirai be pawl hman lungkat ten an rak nung. Pathian nung duhdawtnak Pathian betu si loin mai tisa duhnak be tu pawl sawn tla kan bang riangri. Pawl rikham, phardawl, thleidannak, dungtun mi, duhsakbik, ngainatbik, upatbik, nautat bik, thliarhranmi, lamtang, tvp Pathian nung Bible thiang zumtu nun thawn tipi ralkhat lam nun in santhar fimsan minung pawl khawsia ramhuai pawl bum-at tak bangin thenthek awknak asi ta riangri. Santhar atnak cikhat asi. Bum in um hlah uhsi.

Nangmah bulpak nun, insang, venghnen, kawhhran biaknak pawlkom, khawsung, tlangkulh, peng, hrinhnam, miphun pawlkom ah siseh pursum leilawn, sumtuah le hnatuannak lam pawlkom, ramkhelhnak, senpi vangtlang tulsam buaipi in siseh, hmasawnnak hrang tuan dingin siseh pawlkom le mibur cangvaihnak kipah rualrannak, duhdawtnak, pumkhat sinak, dingfelnak le thatnak suahpitu lamzin parah dikzetin tlan cio uhsi. Laimi pawl kanmah te lawng kan um nawn lo. Kilkip ihsin miphun dang thawn kan cawhrawi theh zo. Laimi cu miphun malte kan si. Sihman sehla miphun malte Israel pawl cu leitlun thuthangtha karhzainak hrangah leitlun milai thuanthu linglettertu miphun ah Pathian in a hril vekin Laimi pawl tla Pathian hrilmi, leitlun pumpi in a lei thei lo mi, a man khung tukmi thuthangtha pek kan si zo. Kan rikham bal theh uhsi, kan luanglu hawk theh uhsi. Kan phardawl cimter theh uhsi.

Mi a huatu cu mitcaw asi. Huatnak tipungtu cu satan palai asi. Phar a dawltu cu Pathian thu kalhtu asi. Rikham a nei tu cu tisa duhzawng riantu asi. Thleidan a neitu cu a sungah Pathian duhdawtnak a um lo. Nautat bik nei tu cu Pathian diknak a sungah a um lo. Pathian zangfahnak in a comi parah a porh aw tu cu Pathian domi asi. Pathian pekmi fimthiamnak parah a porh aw tu cu Pathian do mi asi. Mi a duhdaw lo tu cu Pathian ta asilo.

Zesu Khrih Kros parah a thih tikah Jerusalam biak inn pi sung puanzar a thlek theh zo. Zentel le Jews miphun lak thleidan awknak a hlo theh zo. Miphar le hrin hnam nauta, tax khawngtu le dan zawh famkim, danthiam sang le cazir lomi, nga kaitu le sibawi thiamsang, cazi le ralkap bawi upa, kan zaten Pathian zang lainatnak in a lak in rundammi lawnglawng kan si.

Khrih cu taksa ruangpum pakhat lawng asi. Thenthek tu cu Khrih ih ruangpum bauhthet tu asi. Phardawl bal theh uhsi. Rikham thiat theh uhsi. Luanglu hawk theh uhsi. Pathian pakhat, Bawi pakhat, Thlarau pakhat, tihnimnak pakhat, Khrih ih taksa ruangpum pakhat pehzawmtu Khrihfa kan zaten unau pumkhat, taksa pengzawm kan si.

Nunau mipa, hrinte hrinmi, peng le tlangkulh, milian mifarah, misia mitha, ziang pawlkom, ziang le zo dungthlunti um loin kan zapi ten Khrih ah le miphun ah pumkhat kan si. Pathian pakhat, Thlarau pakhat, baptisma pakhat, lamzin pakhat, tawpnak ding hmunkhat, thlarau ruangpi pumkhat, duhdawtnak pakhat tawm aw tu miphun kan si. Pa Pathian ih duhdawtnak, zangfah lainat le rumdanka a tuansuak mi hnatuan tuan sunzawm dingin, a sersiammi le amah Pathian rualremnak hnatuan tuan suak dingin tuanvo pek kan si zo vekin kan sungah Thlarau in hna a tuanmi thatho zetin tuanpi uhsi. Sersiamtu Pathian in Chin miphun hmangin thiltha tuah a thawk zo, luanglu a hawlk theh zo, phardawl a thiat theh zo, rikham a bal theh zo, amah in a tumtah le duhzawng lunghmui zwngin a cemnet tiang  tuan theh ding asi. Zumnak mitmeng in Thlarau lamhruainak lungawi sopar ten thlun cio uhsi.

Kan miphun Pathian hmin thangthat si ko seh!