15.                                           " I DUHDAWT MAW?"

                                        ' I duhdawt maw' (John 21:16)

 

                        Kan cangtlan sungih hman mi tongkam hi Lal Jesu in Piter hnenah thu a sut tikah a hmanmi tongkam a si. Hi hnak ih thusutnak pawimawh sut ding a um lo. Hi tongkam Jesu in a hman nak hi kum thawnghnih zikte a rei zo. Asinan tu tiangin mi thinlung sungah a pawimawh in hmun a luah ringring lai.

                        Milai hin midang pakhatkhat duhdawtnak nei thei dingin Pathian in milai thinlung sugnah sinak pakha ta pekmi a si. Asinan, riahsiat thlak zet mi pakhat cu mitampi in an thinlung duhdawtnak hi thil mumal lo men ah an hmang sual theu. Tui sun ah kan thinlung in kan duhdawtnak a zaten kan pek tlak mi thu ka run sim ding. Pathian in duhdawtnak in a fapa mal neihsun in pek ruangah mi hmuahhmuah in thinlung zet in Pathian an duhdawtnak ding ka duh. An thinlung an hman awk nak hmuahhmuah ah Khrih ih duhnak vek in an hman awk thei ka duh.

                        Himi casiartu nan zate hnen ih ka sim duhmi hi rak ngai hnik aw. Hi thu hi duhthusam men le milai suangtuahnak men a si lo. Khrihfa ka si ti aw pawl cun hi thu hi ngunngaih tak in an ngaihtuah ding mi a si. Kan rundam nak cu himi thu sungah a um a si. Himi thusutnak kan saannak ah helram feh dingmi maw kan si vanram feh ding kan si ti a thum aw: 'Khrih na duhdawt maw?'

                        Kan thutlangpi ah kan lutnak dingah thil pahnih ka sim duhmi a um.

 

1).                    Khrih hmaiah khristian pawl thinlung put.

                        A hmaisa ah Lal Jesu Khrih hmaiah khristian pawl in thinlungput danglam an neihmi th ka run tarlang ding.

                        Khristian diktak sinak cu tihnimnak lakih pawl pakhatkhat ah kawhhran member sinak satliah men a si lo. Cuhnak ih thla sawn dinhmun a si. Khristian timi cu cawlhni tinte biak inn ah khawm aw theu ih thawhlawm a mawitawk le mi ti vek ih rak thawhve theu, le sakhua nak ih thil tul pawl ah hmang aw ve in thildang le nidangah cun mai duhnak ih tisa duhzawng le nuam ti zawng ah hmang aw tu a si lo. A hmin a thang leitlun sakhua nak men ah le rual pawl nak men ih sakhuaa nak men hi a si fawn lo. Theihnak um loih sakhua nak hi biaknak dik a silo. Thuthiang in fiang zet in a sim : 'Israel thlah hmuahhmuah in Israel an si thluh lo' (Rom 9:6). Hina thutak in a sim duhmi hi a fiang ih zianghman theih lo ding a um lo. Mithmuh theih kawhhran member hmuahhmuah in khristian dik ans i thluh lo.

                        Khristian diktak cu nunpi mi ah le thinlung sungah aummi sakhua nak neitu sawn a si. Khrihfa diktak cun a nunah a thinlung sungih a neih mi a sakhua nak cu a nunpi ih a kiangkap ih ummi in Pathian nung a biaknak a sakhua cu an thei. Amai sualnak, tlinlonak le thatlonak pawl ciangtuk in a thei aw ih a sual pawl Pathian hmai ah a sir aw. Jesu cu a thlarau in a mamawh mi misual rundm tu a si tin a hmu ih a mah ah a nghat aw. A nun hlun pawl cu a thatlonak le sualnak pawl thawn a tanta ih nunthar in a thuam aw. Nunthar le a thianghlim nun ih a nungih satan, tisa le leitlun ral cu nitin nun ah a do ringring Khrih cu khristian sakhua nak ih hram lungpi a si. A sual ngaidamnak cu khui tawk ah a nghat aw ti na sut a si ahchun Khrih ah a si thu a lo sim ding. Thuthennak ni ah iangvek diknak thawn a ingtum ti na sut a siacun Khrih ih diknak thawn dingding a si thu a lo sim thei ding. Ziangvek nuntudan ih nung a si ti na sut ahcun Khrih ih nuntudan cu a nitin nunah zohthim ih nungmi a si thu a lo sim ding. Thuthennak ni ah ziangvek diknak thawn a dingtum ti na sut a siahcun Khrih ih diknak thawn dingding a si thu a lo sim thei ding. Ziangvek nuntudan ih nung a si ti na sut ahcun Khrih ih nuntudan cu a nitin nunah zothim ih nungmi a si thu a lo sim ding.

                        Hi hmuahhmuah tlun ah khristian dik pakhat pai nunah hleice ih nunpi pakhat a nei. Cucu Khrih a duhdawtnak a si. Theihnak, zumnak, upatnak, thulunnak pawl nunpi nak hi khristian pakhat ih nun ah a lang dingmi a si. Asinan Khrih duhdawtnak tello cun cu pawl hmuahhmuah cu thil famkim lo an si. Zumtu diktak cun theihnak, hlan awknak, le thulun nak lenglam ah Khrih cu a duhdawtn ding.

                        Tui khristian nun theihtheihnak ka simmi thu hi Bible in a sim leuhleuh mi a si. Mi tampi hrangah Khrih duhdawtnak ticu an theih lar zet mi a si. Asinan duhdawtnak thu khal ahhin thlarau in zumnak thu a sim vek in a sim si ti theihhngilh hlah uhsi. Zumlonak a tih nun vek in duhdawtnak neih lo hi a tihnung a si. Zumlonak a tih nun vek in duhdawtnak neih lo hi a tihnung a si. Zumlonak le duhdawtnak tlaksamnak cu a kumkhua ih hlohral nak hram a si.

                        St.Paul in ziang a sim ti zohhnik uhsi: 'Zokhal Lal Jesu a duhdawt lo tu cu a parah siatnak thleng seh' (I Kor.16:22). St.Paul in Khrih a duhdawt lo tu cu a hlo ral ding in a sim. Ziagnhman an hrangah puhmawh ding an nei lo. Mi pakhat khat cu a thluak sungah theihnak diktak a nei lo cing in rundam a si men thei. Zumtu pakhat cu Piter vek in minung tih ruangah a tlu se men thei. David in maksak zet in tlu sia in kaih thawh a si sal men thei. Asinan sokhal in Khrih a duhdawt lo ahcun nunak lamzin ih um a si lo ih camsiatnak cu a par ah a um a si. Amah cu lamzin kaupi thihnak lamzin ah a vak rero mi a si.

                        St. Paul in Ephesian zumtu pawl hnen ih a simmi hi ngai hnik : 'A cat dah lomi duhdawtnak thawn kan Lal Jesu Khrih a duhdaw tu nan zate hnen ah Pathian zangfahnak cu hmun camci hram seh' (Eph.6:24). Hinah a dugntlun pakhat in zumtu pawl hnen ah duhdak nak thu a simmi kan hmu. Mi tampi cu Paul a rak hmu dah lo tu an um ding. Zovek khal si hai seh la, kawhhran a rak din pek te ih zumtu pawl kah theihnak, zumnak le khristian nun ah tlaksamnak tla a rak nei hnuaihni men thei. Curuangah a cak lomi unau pawl hnen ah an tha ti nau lo dingin tongkam malte thawn fawrhfial nak thu a sim theu. Asinan, zumtu zaten pumkhat sinak tongkam hi a hmang theu. Asinan zumnak dinhmun ah le tuahnak ah an dinhmun abang aw cio lo a si ti a simnak in a lang ter. Asinan zumtu zaten a khai khawm tu cu Khrih ah duhdawtnak an neih cio mi a si.

                        Kan Lal Jesu a mah rori in Jews pawl hnen ah ziang a sim ti zoh hnik uhsi: 'Pathian cu nan pa rak si seh la keimah in duhdawt ding' (John 8:42). Thlarau lam ah fehsual in Khrih ih ral dinhmun ah a dingtu Jews pawl hin Abraham ih cithlah an sinak ahkhan an lung a kim tawk ih an rak duh aw zet ti Jesu'n a thei. Hi pawl hin an nautet lai ah serh an rak tan ih Jews sakhua nak ah member an sinak ah an lung a rak kim tawk vekin tu lai khristian ti aw pawl lakah pawl pakhatkhat ah kawhhran member si ve nak in khristian  tiah leitlun mi pawl in an kawhnak ah a lungkim tawk mi mi tampi an um. Hi tawk ah kan theih dingmi thil thupi in simmi cu Pathian Fapa mal neihsun a duhdaw lo tu cu Pathian fa na si thei lo ti a si. Zokhal Khrih a duhdaw lo tu cun Pathian cu 'ka Pa' tiah kawh thei nak a nei lo. Himi kan thlaru dan tlangpi Pathian in in ruatsak mi hi Jews pawl hrang ah a dik vek in tulai san ih khristian ti aw pawl hin an nunnak hrangah an lak ih an mah le an mah an cek fel awk a si ahcun thatnak tampi a nei ding. Khrih duhdawtnak nei lo in zovek minung khal zianghman Pathian fa si theinak an nei lo.

                        Jesu kha thihnak ihsin a thawhsal hnu ah Piter hne ah ziang thu a sut ti zohhnik uhsi. Vawithum tiang a zawzawn in thu a sut: 'Simon, Jonas fapa, i duhdawt maw?' (John 21:15-17). Hihi kan hminsin a tha. Piter in a rak phatsan nak kha theihter sal nak dingah Jesu in voithum tiang thu a sutnak a si. Tuu rual pawl cawmdawl dingah mawhphurhnak pek a si hlan ah Piter kha a mai sualnak thei aw ta dingah Jesu in a duh. Piter hnen ih a thusutnak hi ziangvek thusutnak a si? 'I zum maw?' ti tla in rak sut sawn ding a bang nan! Na piangthar zo na si lomaw? Ka thuthangtha sim dingah na man maw? Jesu in Piter hnen ah hivek thusutnak pawl a rak sut lo. Asinan nemte in I 'duhdawt maw?' ti ah a sur. Hivek thusutnak hi kan nih khal kan khristian nak a dik le dik lo theihtheinak dingah Jesu in in sut ve ding mi thusutnak a si. A nemte vek a bang nan mi thinlung a khawng zet mi le san nei zet a si. Zovek casiar dah lo len dan thei lo milai khal ih theihtheih dingmi thusutnak khan Piter ih thinlung kha a khawng sawn a si. Mi pakhatkhat in Khrih cu a duhdawt ahcun a tha: cu lo ahcun zianghman kan thlarau hrangah thiltha a um thei lo.

                        Khristian dik pawl in neihmi Khrih par ah an thinlung put hi na thei maw? St.John ih tongkam ah kan hmuh thei mi cu, 'A mah kan duhdawtnak cu a mah in in duhdawt hmaisak ruangah a si' (I John 4:19). Hi tawk ah in duhdawt hmaisa tu cu Pathian a si ti rinhlelh ding a um lo. Cui duhdawtnak cu Fapa Pathian Jesu Khrih in in duhdawtnak khal a si.

                        Khrih in duhdawtnak in a rak tuahsak hai ruangah khristian dik pawl cun Khrih an duhdawtnak a si. An hrangah thingkhros par ah thihnak tiang a tuar. Mawhsiatnak le an sualnak lak ihsin amai thisen rorin a runsuak hai. Khrih ih Thlarau in misual pawl hnen ah mah le mah theih awk nak, sual sir nak, zumnak ruahsannak, le thianhlimnak pawl a pek. An sualnak tampi cu a ngaidam sak hai ih a thianhlim thluh hai. Satan, leitlun le tisa thilti theinak ihsin a runsuak hai ih a luat ter hai a si. Helram lamzin ihsin a runsuak ih lamzin a fate mi vanram lamzin ah a hruai hai. Thimnak aiah eng, thin le ham kai lo ih umnak lak ah thinlung daihnak, beidawnnak lak ah ruahsannak, le thihnk karlak ah nunnak a pek. Khristian diktak pawl hin Khrih an duhdawt hi mak na ti maw?

                        Cuitlun ah Khrih in an hrangah hna a tuan sak rero lai mi hrang ah zumtu pawl in an duhdawt. Nitin zumtu pawl nun ah sualnak, thianhlim lonak, famkim lonak, tlamtlin lonak lak ihsin a thianhlim hai ih amah cu Pai vawrhlam ah to in an hrangah palai a tuansak. An thlarau hrangih a tul mi hmuahhmuah cu a cawmdawl hai ih an nunnak ih an tul mi cu ziangtik lai khal ah a zoh in a kil ringring hai. Khrih ih Thlarau cun an nitin nun ah a kil in a cawmdawl hai ih kan ro hmun sankhuk khawpi lam ah a fehpi. An cah lonak, theihlo nak le tlamtlin lonak pawl cu a ngaithiam hai ih an tluk le an han tik ah a ai tho hai. An ral hmuahhmuah lak ihsin a kilhim hai ih an hrangah zankhuk umhmun ding vanram cu a rem sak. Khristian pawl in Khrih an duhdawt hi mak na ti maw?

                        Leiba neih ruangah thawng inn sungih an thlakmi pa cun a leiba hmuahhmuah a peksak tu le a sumdawnnak hram tiang a tansak tu a rualpi tha cu duhdawt loin a um thei ding maw? Ralram ih ral pawl in an kulhbet mi ralkap pakhat cun a ral pawl cu thatsak thluh in a mah ra run suak tu a rualpi tha cu a duhdaw loin a um thei ding maw? Tipi thuanthum sungah a tla ih ti-hak rro in a thi zik cuahco tu cun ti sugnah dawp tahrat in a mah a runsuak tu a rualpi tha cu a duhdaw lo ding maw? Hivek thusuatnak pawl hi nauhak te hman in an sang thei ding, Cuvek thotho in khristian pawl in Khrih an duhdawtnak thu hi zianghman theih lo ding a um lo.

 

a.                     Tui Khrih duhdawtnak ka sim rero mi hi rundamnak mi thlen thei tu duhdawtnak a si ih milai thinlung sungih sin a suakmi lainat nak a si. Satan ih zumnak vek, duhdawtnak tello le theihnak ih zumnak cu mi rundam thei zumnak a si lo. Duhdawtnak hin zumnak ih ai a awh thei ka tinak a si lo. Duhdawtnak cun Pathian hmai ah misual pa kha thiam co ter ka tinak a si fawn lo. Cucun milai thlarau cu Khrih ah pehzawm ter theinak a nei lo. Cucun sia-tha-theihnak sugnah diahnak mi thlen thei a si lo. Asinan, thiamcoter zumnak a umnak hmun ahcun ziangtik lai khal ah Khrih duhdawtnak thinlung khal a um ringring a si. An sual ngaidam zo mi pawl cun thinlung tak in duhdawtnak an nei hrimhrim ding (Luke7:47).  Mi pakhat khat in Khrih a duhdawt lo ahcun zumnak a nei lo ti thei mei aw.

 

b.                     Khrih duhdawtnak cu Khrih hrangih hnatuan theinak hrampi a si. Mawhphurhnak vek in a tul ti theihnak ruangah hin Khrih hrangah malte lawng tuansuak a si theu. Kut in hna a tuan thawk hlan ah thinlung in duhnak le phurnak a neih hmaisak a tul. Phurnak cun khristian pawl nunah rianrang zet in hna a tuan ter ding. Asinan, duhdawtnak um loin cu thinsau zet in harsatnak karlak ah khrih rawngbawlnak a suahter lo ding. Ramsung le ramleng ah rawngbawl nak nei thei ding in cu Khrih duhdawtnak neih a tul hrimhrim. Nurse pakhat cun mina pakhat sizungah a enkawl tikah si hrekkhat pe in a kil khawi ko ding ih a vehvai ringring ko ding. Asinan, nupi nu pakhat cun a pasal maw a fate maw sizungah a umpi tikah danglamnak a nei a si. Nurse cun a mawhphurhnak damlo cu a enkawl ih nupi nu cun a thinlung sungih duhdawtnak ruangah ziangkim dam lo hrang ah atuah sak ding a si. Pakhat cun hlawhman neih ruangah a tuan ih a dang pakhat cu a thinlung sungih a duhdawt nak ruangah a tuan. Cuvek thotho in Khrih rawngbawl nak khal ah a dik a si. Kawhhran ah rawngbawl tu mi tampi in midang nun ah thlengawknak an neihter theinak cu Khrih an duhdawtnak thinlung ruangah a si.

                        Owen, Baxter, Rutherford, George Herbert, Leighton le Hervy, Whitefield le Wesley, Henry Martyn le Judson, Bickersteth le Simeon, Hewiton, le M'Cheyne, Stowel le M' Neile pawl ih nuntudan hi zohhnik aw. Hi pawl hin leitlun ah hminsin tlak zet thil an tanta a si. An nuntudan tlangpi hi ziangvek an si ti zohhnik. An zaten Khrih an duhdawt. An thu pommi kha thlun ve meimei an si lo. Jesu Khrih kha an rak duhdawt a si.

 

c.                     Kan khristiannak thu nauhak pawl kan zirh tikah Khrih duhdawtnak thu hi kan thu hrampi ih kan hman dingmi a si. Hrilnak, diknak laksawng, sual hram thawhnak, thiamcoternak, thianternak, le zumnak thu pawl hin vawi tampi cu pitling pawl hman thinlung buainak ah a thlen theu. Asinan, Khrih duhdawtnak cu zovek milai hrang khal ah theih awl bik in a lang. Khrih in a duhdawt hai ih an hrangah thihnak tiang a tuar sak zo ih a rundam zomi an si ruangah an nih khal in duhdawt ve ding an si ticu theih awlte bik in a lang. Hihi ziangtluk in a dik: 'Nauhak le naute pawl sungih thangthatnak famkim na suahter' Nicence pawl ih zirhnak le Pathian thu zirhnak dang pawl kahl an thei nal dekdek zet nan an khristian nun ah cun nauhak te Khrih duhdawtnak thu lawng a thei tu hman tluk lo tampi an um.

 

d.                     Hi leitlun ah Khrih ih kawhhran pawl hmun khat ah kan ton awk nak cu Khrih kan duhdawtnak ah a si. Episcopalian, Presbyterian, Baptists, Calvinist, Arminian, Methodist, Morevian, Luther le Reformed, pawl nei le nei lo an zaten Khrih duhdawtnak ahcun an lung a rual thluh. Kawhhran dan-le-dun, kawhhran dinda, khawm hruai awkdan pawl ahcun kawhhran pakhat le pakhat bang awk lo nak tampi a um. Asinan Khrih duhdawtnak thu ahcun an zaten an thu a rual thluh. An rundamnak hrangah an hngat awknak thu ahcun an zaten an hlawm aw thluh. Khrih cu thinlung tak in an duhdawt (Eph.6:24). An zaten Pathianan thu an theih dan ah tlaksamnak nei thluh ih an mai fehdan le pom dan cio cu an tan feufeu. Asinan an zaten an rundam tui par ah ziangvek thinlung an nei ti cu an thei aw thluh. Cathiam lo khristian nunau nu i Dr.Chalmets hnen ah hitin thu a sim, 'Sayapa, Khrih thu hi tampi ka sim thei lo, asinan tampi ka sim thei lo hman ah Khrih hrangih thih cu ka ngam a si'.

                       

e.                     Rundam mi thlarau pawl par ah Khrih an duhdawtnak cu hminsinnak vek in vanram khal a lang ding. Milai siar cawk lo khap ih tam zumtu pawl cun thinlung ruahnak pakhat an nei. Leitlun ih thinlung bang awk lonak hmuahhmuah cu a hlo thluh dingih ruahnak pakhat te lawng an nei ding. Leitlun ah zirhnak bang awk lo ruangih kalhki awk nak pawl a hlo thluh dingih Khrih ah duhdawtnak leiba kan neih mi ah kan tong aw thluh ding. Luther le Zwingli khal an el aw nawn lo ding.Wesley le Toplady khal in thu el awk nak ah tikcu an khawhral nawn lo ding. Kawhhran hruai tu le ruahdan bang aw lo a nei tu pawl khal pakhat le pakhat an keu aw nawn lo ding. Mi zaten thinlung pakhat le aw khat ten thangthatnak hla an sak tlang thlang ding: 'In duhdawttu, Amai thisen in kan sual in tlengfai tu, Apa le kan Pathian hnen ah puithiam le siangpahrangah in tuahtu; Amai hnen ah a tu le a kumkhua in cawimawinak le uknak cu hmun camcin hram seh, Amen! tiah mi zapi in hla an sak tlang thlang ding. (Thup.1:5,6).

                        John Bunjan in Mr.Dinghnget ih thihzawng tongkam ah a hman mi tongfang hi a ropi zet ka ti. Hitin a sim : 'Hi tiva hi mi tampi hrangah tihnung zet a rak si theu; keikhal vawi tampi ka thla a ring theu. Asinan tucu thinnuam zet in ka um : ka ke cu Israel pawl in Jordan tiva an kaan laiih an puithiam pai ke vek kha a si. Tiva sungih tidai ka kaa ah a kha zet ih ka pum sungah a dai zet; asinan, ka fehnak ding le ral khatlam i hngak tu pawl ka ruah tikah ka thinlung a dai ter a si. Tu hi ka khualtlawnnak ih ni neta bik ka thleng zo a si ti ka thei aw: ka riahsiatnak ni pawl cu a cem thlang. Kei mai sualnak ruangah hling lukhum an khum termi le cil an phuimi pa kha hma tawn in kan hmu aw thlang ding. Tui hlan cu theihnak le zumnak lawng in ka rak nungih tucu mit ih hmuh theihnak hmun ah ka feh thlang ding, ka duhdawtmi le i duhdawt tu thawn a kumkhua in kan um tlang thlang ding. Ka Lalpai tongkam hi theih ka duh ih, hi leitlun ka dam sung cu a keneh ka hmuh nak poh ah ka ke ka kar ve a si. A hmin cu ka hrangah leitlun ih ziang thil rimthaw hnak hman in a hmui sawn mi a si. 'A aw cu ka hrangah a thlum bik mi a si; a hmaikaa ih um cu miin leitlun ah ni eng an mamawh vek in ka duh ih ka ngaina deuh!' Thinlung sungten hivek ruahnak a nei tu cu mi thlawsuak a si! Vanram ih a um dingmi cun hi lei dam sungah Khrih duhdawtnak a thei tengteng ding a si. Cuvek duhdawtnak thei lo ih thi tu pawl cu rak suak lo lawlaw hai sehla a tha sawn.

 

2.                     Khrih duhdawtnak theihtheinak

                        A pahnihnak ah Khrih duhdawtnak cu ziangtin kan theithei ding ti ka run tarlang ding.

                        Hihi thil thupi ngaingai a si. Khrih duhdawtnak tel loin rundamnak a um lo ih Khrih a duhdawt lo tu cu hremhmun ah an tlak ding ruangah hi duhdawtnak hi ziangtin kan theithei ding ti kan ruahthat a tul. Khrih cu van ah a umih kan nih cu leitlun ah kan um. Cuti a sile mi pakhat ih Khrih a duhdaw ti cu ziangtin kan theithei ding?

                        Lungawi thlak zet in himi thu hi theih harsa a si lo. Hi leitlun ih kan milai pi pakhatkhat kan duhdawt tikah ziangtin kan theithei ti ruathnik aw. Nu le pa karlak ah duhdawtnak; fala le tlangval kar lak ah duhdawtnak; pa le fa, nu le fa karlak ah duhdawtnak; u le nau karlak ah duhdawtnak; rualpi tha karlak ah duhdawtnak, hivek ih leitlun duhdawtnak pawl ahhin ziangvek theihthei nak kan hmu thei? Hi thusutnak hi zokhal in an mah le an theihnak cio in rak sang cio hai seh. Ka sut sal nawn lo ding. Hi thusutnak hi thinlung thiangten kan san ahcun kan saannak a bang aw cio ding ka zum. Kan minungpi kan duhdawtnak hi ziangti vek in kan theithei?

 

a).                    Mi pakhatkhat kan duhdawt ahcun kan duhdawtmi ih thu cu thinlung sungin kan ruat duh zet. Cawp le cawp ah theihter leuhleuh kan tul lo. A hmin le a hmelput, a nuntudan le a duhdan, a thuruah dan le thaw a ti zawng, a dinhmun le a hnatuan pawl hi kan theihhngil dah lo. Nikhat sungah vawi tampi kan thinlung sungah a lang leuhleuh. Hmun hla zet ah kan um hmanah a nih cu kan ruahnak sungah Hmun kaupi a luah ringring Khrihfa diktak le Khrih karlak ah khal hivek hi a dikmi a si. Khrih a duhdawttui thinlung sungah Khrih cun hmun kaupi a luah rinring (Eph.3:17). Khristian dikak cu thing parih khenbet mi Lalpa a nei ti sim leuhleuh a tul lo. A thinlung mit thlam in a Lalpa cu a hmu ringring. Khrih cu ziangkim sersiam tu le ziangkim tlun ah thu nei tu  a si ih leitlun ih a ilai pawl lak ah a nihkhal mi pakhat a si ve ticu a theihhngilh dah lo. Khristian sakhua nak cu Khrih lainatnak thawn thlarau in pawl kawmawk nak a si. Cui pawl kawm awknak cu zohman theih lo ih mimal thlarau nun ihsin a lang suak mi  a si. Zokhal siseh, a ruahnak sungah Khrih in hmun a luah lo ahcun Khrih a ngaina lo ti theihtheinak a si ih Khrih thu khal a ruat ringring thei lo ding. Cuti a si laiah khristian dikak cun a nitin nunah Khrih cu a ruat ringring dingih Khrih duhzawng in nun a tum rinring ding, ziangruangah tile a damsung cu Khrih a duhdawtnak ih nun a si.

 

b.                     Mi pakhatkhat kan duhdawtmi ih thu cu a ngai kan duhzet.

                        Kan duhdawtmi ih thu an rel mi hi kan ngai paih zet. A thu le hla an simnak pohpoh ah kan hna kan thawng tha zet. A nundan, a tongkam, a tuahnak, le a tumtahnak pawl an simmi kan theih tikah kan phur thei zet. Kan duh lo zawng in mi in a thu an sim hman ah kan thlingthla duhzet theu. Cuticun a thu an simsiat tikah kan lung a awi lo ih a siatnak thu an sim tikah a lam ah kan tang ringring. Khrih le a mah zumtu pawl karlak khal ah cuticun a si ve! Khrihfa dik cun a Lalpai thu an simnak poh ah a ngaithla duh zet. Khrih ih thu theih hiarnak a sunglam nun ah a um ringring. Khrih thu an simtamnak veng sungah a ngam thei zet. Welsh ih zumtu piter nui thu an ngan mi ka rak siar dah. Cui pitar nu cu mirang tong khal a thiam lo nan mirang tongih khawm awk nak ah a rak tel ringring kha miin anhmuh tikah thu an sut. Cutik ah Pitar nu in a saanak cu, 'Himi thu simtu pa hin Khrih hmin a sal tamzet theu ruangah ka nuam aw zet ih hmun hla zet ihsin cawlhni tinte ke in ka ra khawm ringring nak a si' tiah a ti. Khai Pitar nu kha a mah rundam tui hmin an salnak hmun ah a nuam aw ih a ngaina. Hi pitar nu vek in kan Lalpai hmin an sal tamnak hmun ah kan nuam aw ve maw?

 

c.                     Mi pakhatkhat kan duhdawt ahcun a thuhla an nganmi kan siar duh zet. Ramhla zet ih a immi pai cakuat cu a nupi hrangah siar nuam ngaingai a si vek in ralram ih a ummi pai cakuat cu a nui hrangah cun ziangtluk thlum le siar nuam saw a si ding? Mi dang cun zianghman thil thupi hmuh theimi an neih lo hman ah a duhdawttui hrangah ahcun an duhdawtmi ih cakuat cu siar nuam le siar kawp thei lomi a si ding. Duhdawtnak nei lo tucun a cakuat siar hman kha a har a ti zet men ding. Asinan, canganu a duhdawttu cun a cakuat a siar tikah midang ih hmuh thei lomi thiltha zet hmuh theimi a nei ding. A thuhla ngannak cu man nei zet vek in a kilkawi ding. Vawikhat hman dihtawk loin a siar nawn leuhleuh ding. Hivek hin Khrih le a mah zumtu pawl karlak khal a si ve! Khristian diktak cun Thuthangtha hi siar a nuam an ti zet, ziangruangah tile an mah rundam tu le an duhdawtmi ih thuhlah nganmi a si ruangah a si. A hrangah Bible siar cu thil harsa a si lo. Khual a tlawn tikah Bible ken dingah fial a tul lo. A duhdawtmi ih thu an ngannak a ken lo ahcun a lung a awi thei lo. Cucu ziangraungah a si? Ziangruangah tile thuthianghlim cu a thlarau ih a duhdawtmi Khrih ih thuhla ngannak a si ruangah a si.

 

d.                     Mi pakhatkhat kan duhdawt a si ahcun a mah ti lungawi ding kan duh. A duhzawng le a ngainat zawng thu kan rawn theu ih a ruahdan vek ziangkim kan tuah theu. Amai duhzawng kan tuah theinak dingah kan mai duhzawng sawn kha tuah loin kan um theu. A duh lo zawng kan tuah pang lonak dingah kan theih dah lo thil pawl hman kha a duh zawng a si ahcun kan tuah sawn theu. Aw, cutivek cun Khrih le a mah zumtu pawl karlak khal ah a si ve! Khristian diktak cun Khrih thu an zir ih a lung an ti awi theinak dingah thianghlim nun in annung. Khrih ih duh lo zawng kha tuarter tum aw la, a lo tlan san lohli ding. Khrih ih duhzawng thil kha hmuh aw la a tuah theimi a si ahcun a tuah lohli ding. Leitlun mi pawl an phunzai vek ih Khrih in tuah ding le tuah lo ding a timi pawl thu ah a phunzai ve lo ding. A hrang ahcun Khrih ih thupek pawl thlun dingah phurrit an si loih, Khrih ih kawn bun dingah hnawksak khal a thei lo. Hi hmuahhmuah hi Ziangruangah a si? Khrih a duhdawtnak ruangah a si.

 

e.                     Mi pakhatkhat kan duhdawt a si ahcun a rualpi pawl khal kan ngainat phah. An mah kan theih hlan hman in an thuhla kan rak rel theu. Kan zaten mi pakhat kan duhdawtnak ah pumkhat kan si. Cuticun kan duhawtmi ih rualpi pawl cu a hlan ah kan hmuh dah hai lo hman ah kan hmuh veten mi khual vek in kan zoh hai lo. Kan zaten lungrualnak thu pakhat kan nei. Kan duhdawtmi an rak duhdawt ve, cui duhdawtnak cun kan theihthiam awk nak a si. Aw, cuti vek cun Khrih le a mah zumtu pawl karlak khal ah a si ve! Khristian diktak pakhat cun khristian dng hmuahhmuah cu a rualpi vek in, taksa pumkhat sungih peng dangdang vek in, insang pakhat ih unau zarual vek in, ram pakhatkhat sungih ralkappi vek in a ruat hai. A hmuh thawk tik khal ah a theihcia mi le a nel cia mi vek in a pawlkawm hai. Pakhat le pakhat thei aw nal zet dingin tikcu reipi anhmangtlang man loih leitlun mi pawl lak ah tikcu an hman tam sawn hman ah pakhat le pakhat karlak ah duhdawtnak in a khaikhawm hai Hihi ziangvek thuruk in a khaikhawm hai? Ziangdang hman a si lo, Lal pakhat le Rundmtu pakhat an duhdawt nak ruangah a si.

 

f.                      Mi pakhat kan duhdawt ahcun kan thik a sia. Amah an relsiat ahcun kanduh lo ih kan tan ringring. A hmin le a tuahnak apwl ah sawisel nak um lo ding kanduhsak. Amah tise tu cu kanmah in ti se tu vek in kan hua. Hitivek hin Khrih le a mah zumtu karlak khal ah a si ve. Khrihfa diktak cun a lalpai hmin, a thu, a kawhhran le a duhzawng tise tu pawl hmuahhmuah cu a hua ih a thik sia. A tul ahcun siangpahrang hman ah ding in a lalpai hmin an tisiat nakcu a tan hlehle. A Lalpai hmin an tisiatnak hmun ah daiten a ummenthei lo. Cucu ziangruangah a si? A lalpa a duhdawt ruangah a si.

 

g.                     Mi pakhatkhat kan duhawt ahcun amah thawk biak awk kan duh zet. Kan ruahnak le kan thinlung sung ummi le kan harsatnak hmuahhmuah kan theihter theu. Kan umkhawm cun thurel ding kan tlasam dah lo. Milak ah daiziarziar te kan bang hman ah kanduhdawtmihnen kan um tik ahcun cawl lo in thurel ding kan thei theu. Ziangvek dinhmun le tikcu harsa karlak hman in kan duhmi cu kan theihter ringring theu. A hnen ah thuruah ding, thusim ding, theihter ding, le thu rawn ding tampi kan nei ringring theu. Aw! Khrih le a mah zumtu pawl karlak khalah  hivek hin a si ve! Khrihstian diktak cun a mah rundam tui hnen ah thu sim ding a nei ringring. Nitin te a mah rundam tui hnen ah thu sim ding a nei rinring ih a thinlung duhmi le hteihter a duh mi a sim hlan lo cu a thin a nuam dah lo. Zingtin zantin thlacam nak in a duh thu a sim ring ring. A duhzawng, a tumtahmi, a ruahnak, a thinlung put, le a thlaphannak pawl hi a theihter ringring. A hnen ah zianghman zep mi a nei lo. Harsatnak kahkarlak ah thu a rawn ringring. A riah a siat tikah a mah hnem tu vek in a fuk theu. Amah tong loin a um thie lo. A khualtlawnnak ah a mah rundamtu thawn an tong aw ringring, cuti lo cun lamlak ah siatral dingmi a si. Hihi ziangruangah saw a si? Duhdawtnak ruangah a si.

 

h.                     A neta bik ah, mi pakhatkhat kan duhdawt ahcun a hnen ih um nuam kan ti ih kan duh zet. Thinlung theihawknak, le thu hla theih ter awknak hrangah cakuat awknak le a caancan ih ton awk nak cu a tha zet. Asinan, mi pakhatkhat kan duhawt taktak ahcun cuhnak ih tam kan beisei. A hnen ah um ringring kan duh. Umtlang ringring kan duh. Hmun khat ah um tlang ringring in duhthu rel tlang ringring kan duh. Khrih le a zumtu pawl karlak khal ah cuti vek cun a si ve! Khristian dikcun a Lalpa thawi a kumkhua um tlang ding cu a thinlung dihthusam a si ih a hngakhlap zet. A sual pawl a sir awk hnu ah sual nak nei nawn loin a duhdawtmi a mah rundam tu thawn umtlang ding cu a hngak ringring. Zumnak ih nuncu nuam tizet, asinan a tak ih mit hmuh theih nak ram ih nunding cu khui maw khua in a nuam sawn ding a si tin a ruat. A mah rundam tui thu sim, a thu ngai le a thu an nganmi siar cu a uamti zawng a si. Cuti a sile  Khrih cu hmaton in a hmuh ih then aw nawn lo ding in an umtlang tikah ziangtluk a nuamaw dingding. Zumnak ah thinlung vavai rero ih nun hnak cun mithmuh theih ah a tak ram ih nun cu tahthim ding um rual loin a nuam sawn deldel ding a si ti a thei (Thus.6:9). Hi pawl hi ziangruangah a si? A duhdawtnak ruangah a si.

                        Hi pawl hi duhdawtnak dik kan nei lo ti kan theihtheinak ding a si. Theih awlte le thu thluangtlam lawnglawng ansi. Zianghman thu thup le thimtham thil a um lo. Hi duhdawtnak ahhin na thinlung thluangtlam ten na hman ahcun duhdawtnak eng hnuai ah hlawknak na co ve ding.

                        Thuthimnak ah, na duhdawt zet mi na fapa cu ralram ah a um tin ruat hnik uhsi. Na fapa cu phur zet in ralram ah ral a kah rero lai ah nang cu na umnak ah na thinlung sung en thin le ham kai lo in na ruk um ding. Nangmah hnak in na nupi cun a fapa a ruahnak ah thinnuam lo in a um ringring sawn ding ih a fapa thawn a kumkhua in then awk ding cu a tih thlohthloh ding!

                        Thuthimnak dang pakhat hi zoh hrih hnik. Na unau duhdawt zet mi kha London ah sumtuah in a ceng tin ruat hnik uhsi. Leitlun tisa nuamnak phunphun thawn a khat mi London khawpi sungih thlemnak lakah ziangtin na unau pa cu a khawsa dingih ziangvek hna tuan in dam le lungawi in teh kan tong aw sal thei kei maw, tiah na ruahher in an um men thei. Cui na unau pa cu na ruat theu ko lo ding maw? Cucu na lainatnak ruangah a si.

                        Thuthimnak ah, na duhdawt zet mi le na lainatzet mi mi pakhat thawn nei aw dingin ham awknak na tuah zo ti si bang sehla. Cule nan hnatuannak ih nan mawhphurhnak cio ruangah nan neih awk ngaingai ding tikcu cu a rei laizet. Na ruahnak sungah na neih dingmi cu a um ringring a si ti cu na zep thei ding maw? A tongkam le a thuhla theih cu na duh zet a si ticu na zet thei ding maw? Cu pawl cu na duhdawt nak ruangah a si!

                        Ka simmi hi zokhal ih theihmi theih awl te a si. Cuhnak ih tam sim vivo a tul in ka thei lo. Hi pawl hi kan kiangkap ih tlang um vek in kan theih nal zet mi an si. Leitlun mi hmuahhmuah ih theihmi a si. Adam ih cithlah lak ah duhdawtnak nei lo an um lo ding. Curuangah mi pakhatkhat in Khrih a duhdawt maw duhdawt lo ti kan thei lo ti hlah uhsi. Zovek milai khal ih hmuh theih le theihtheih a si; cuvek theihtheinak cu na sungah a um cia zo. Curuangah zumtu pakhat in Khrih a duhdawt cu thuthup a si lo ih zianghman in a phen thei fawn lo ding. Zokhal in Khrih duhdawtnak a neih a si ahcun cucu eng vek a si ih hmuh khal a si tengteng ding. Hihi thawmvangnei au aw vek a si ih kiangkap in ummi pawl in theih a si thengteng ding. Cun a sa zetmi vek a si ih a kiang ih ummi pawl lak ihsin thuh theih a si lo. Curuangah mi pakhat zumtui nun ah Khrih a duhdawtnak na hmuh lo a si ahcun na mit a caw a si ceng lo ahcun a um lo lawlaw tinak a si.

                        Tucu himi thu thawn peh aw in ka thunetnaklam ka sim vivo ding. Asinan ka casiartui thinlung sungah ziangtal nawrhmawh ta loin ka tawp thei lo. Ka tong kam hman mi pawl hi duhdawtnakle zawnruahnak in ka simmi lawng an si. Midang thlarau hrangah thiltha uah thei ding tumtah nak thawn hi ca hi ka ngannak a si.

 

1.                     A pakhatnak ah, Jesu Khrih in Piter hnen ih thu a sutvek khan nangmah lo sut ve seh la ziang tin na sangding ti rat ruat aw hnik! Thinlung tak in zohciang aw. Na thinlung ah buk ton aw. Cuti a sile tui ca na siar thluh hnu ah Khrih cu ka duhdawt a si na ti thei ding maw?

                        Ziang kawhhran pawl sungah ziang zirhnak na thlun ti cu i saanak ding a si lo. Leitlun sakhua nak ih zirh awknak khan a lo rundam dah lo ding. Satan khal in zumnak a nei ve ih a khur rero a si (James 2:19). Mi rundam-zumnak cu milai ruahnak le thu zirhnak apwlthlun le pom ih mai sakhua thurin ah hnget feufeu ih dinngam nak kha a silo. Asinan a sinak taktak sawn cu kan hrangih thihnak tiangah tuartu Jesu Khrih theihnak, hngat awknak, le a mah duhdawtnak pawl a si sawn. Tuihlan ih zumtu mi hmaisa pawl Phoebe, Persis, Tryphena, Tryphosa, Gaius, le Philemona pawl khan a zirhnak thu malte lawng an rak thei. Asinan Khrih an duhdawtnak ruangah an sakhua nun kha sohthim tlak in an rak nunpi.

                        Thinlung duhnak sakhua nak hi ka pomlo na ti ahcun zianghman lo saan nak ding a um lo. Asinan, a tak ih nunpi nak tello ih thinlung phurnak ih a hngat aw mi sakhua nak ka pom lo na ti ahcun ka lo zawm ve ko. Asinan thinlung phurnak hi ka pom lo hulhual na ti ahcun khristian sakhuan nak hi malte lawng na thei tinak a si. Bible in in zirhnak ah mi pakhat cu Khrih Thlarau thawi pawlkawm awknak sakhua dik nei loin thinlung ah sakhua thu phurnak a nei thei, ti a si. Cun khatlam ah in zirhmi cu thinlung ah duhnak le phurnak um loin Khrih hmaiah sakhua nak dik neih a theih lo ti, a si.

                        Na thinlung in Khrih duhdawtnak na neih lo ahcun na thlarau cu tihnung dinhmun ah a um ih na zep awk rero ahcun zianghman umzia um lo a si. Khrih duhdawtnak um loin na zumnak in a lo rundam thei lo. Na thih tikah vanram ih um dingah na thling lo a si. Khrih duhdawtnak nei loih a nungtu cu a damsungah zianghman Khrin in mawhphurhnak a le thei lo ding. Khrih duhdawtnak nei loih a nung ih a thi cu vanram ah a nuam aw dah lo ding, ziangruangah tile vanram ahcun Khrih cu, ziangkim a si. Thangharh aw la, na dinhmun fiang      aw thlang aw. Na mit meng aw la, na lamzin kha thaten zohthlang aw. Rualpi tha vek in ralrinnak lawng ka lo pe thei. Asinan hi pawl hi ka thinlung zate le ka sung muril in ka lo simmi a si. Pathian in ralrinnak a lo pek mi hi a lak siter aw hlah.

 

2.                     A pahnihnak ah, Khrih na duhdawt lo, ahcun ziangruangah a si ti ka lo sim ding. Khrih hnen ah ziang leihba nanei ti na thei aw lo. A parah mawhphurhnak naneih mi zianghman nathei aw lo. A hnen ihsin na ngahmi zianghman nathei lo. Curuangah a si. A mah naduhdawt ding a si tihi a hnen ihsin ngahmi le lungawinak na neih ahcun lo sim rero a tul lo ding. Na sungmuril ah na duhdawt taktak ahcun ziangti hman in na ngaihthah thei lo ding. Na sual nak rungih thi ding dinhmun ihsin a lo rundamnak  na theih a si ahcun amah na duhdawt ding ticu thil cang thei men a si loih lo fial rero khal a tul fawn lo ding. Na duhdawt hrimhrim ding a si.

                        Duhdawtnak na tlaksamnak dinhmun ihsin lo sansuaknak ding lamzin a um lai. Cucu mah le mah theih awknak le Thlarauthianghlim kaihhruainak a si. Na theihnak mit na men hrimhrim a tul. Na suahkeh ihsin ziangvek milai na si ti na theih awk hrimhrim a tul. Pathian mithmuh ah misual na sinak, na sunglam thuthup cu na theih awk fiang a tul.

                        Na Bible kha na siar dah lo tla a si men ding. Cu lole, khui maw lakah canghnihkhat cu zianghman phurnak nei lole mai hrangah ziang hman lak hna thiam loin a hmin a thang na rak si tla a si men ding. Ka thu simmi hi ngai aw la, na nungcang kha thleng thlang aw. Na Bible kha thinlung duhnak taktak thawn siar aw, na theih nal dekdek hlan lo bang aw hlah. Mathew bungnga nak ah Lal Jesu in a sim vek in Pathian in ziang a lo phut ti siar aw. Paul in Romekhua mi pawlhnen ah ca a kuat tikah milai mizia hi ziangvek a si ti a hmaisa bunghnih sungah a ngan mi pawl kha siar aw. Pathian hnen ah bawmnak dil phah in hi bungcang hi pawl hi siar aw. Pathian hnen ah ziangvek leibal nei na si ih na leiba sam theinak dingah Lal Jesu na tulnak pawl kha thei aw.

                        Thlacam nun nei lo mi tla na si thei men. Na sakhua nak cu sakhuanak ih rual pawl nak, sakhua mitha sinak, cawlhni tin te khawm awknak, vengsungih kawhhran ah pawl kawm nak le leitlun mi sinak ah na diriam nak dingah na sakhua nak cu na rak hmang tla a si men thei men. Cuti a si ahcun tuihlan ih na rak hman awkdan pawl kha thleng aw la nundan hmathar la aw. Na thlarau hrang ruat ah Pathian hnen ah thinlung tak in dil aw. Nangmah le nangmah theih awknak eng dil aw. Na thlaru hrangah ziang a tul ti lo hmuhter dingah dil aw. Na thinlung le na ruahnak zaten thawn ka lo sim vek in Pathian na pan a si ahcun na nunnak sungmuril in Khrih a mamawh zia cu na hmu suak aw ding.

                        Ka lo simmi cu mi tampi ih sim theumi le khua hlan lai ta vek tla a bang men ding. Cutin na mit ah a lang khal len hnawl aw hlah. Tui ka lo simmi hi tui hlan ah minung thawng za tel in an rak nunpi mi lamzin a si ih himi lamzin in an nunnak tawptiang an vanram lamzin ah hehtu an rak si. Khrih duhdawtnak na neih lo ahcun na thlarau hrangah tihnungza dinhmun ih ding na si ih runsuah na si lo ahcun a kumkhua ih hloral ding na si. Na nunnak in Khrih a mamawhzia le Khrih hnen ah leiba sam cawk lo na neihmi na theihnak cu Khrih na duhdawt theinak dingah na kekar hmaisa bik a si. Nangmah le nangmah na theih awk ih Pathian hmaiah ziangvek na si ti na theihnak cu na dinhmun le na lamzin zawh mi fiangzet in na theihthei awknak ding lamzin umsun a si. Thuthangtha na hawlnak ah Pathian hnen ah theihnak na dilnak cu rundamnak thuthak na theihtheinak dingah Pathian in an theihnak sangka lo onsak ih thutak le lamzin dik cu theihter na sinak dingah na kekar hmaisa bik a si. Ka lo simmi pawl hi ngai pawimawh loin ummen aw hlah, cuticun na nunah la aw la rundam na si ding.

 

3.                     A netabik ah, Khrih duhdawtnak nei tu na si ahcun thucah pahnihnun simnak le tha peknak hi na nun ah la aw. Pathian malsawm peknak in na nun ah thiltha a hring suak ding.

                        Thil pakhat ahcun, zumnak le tuahnak in na thinlung in Khrih cu na duhdawt a si ahcun na thlarau hrangah dinhmun felzet theihtheinak na nei a si. Ka lo sim ding, duhdawtnak cu Pathian zangfahnak in na nunah a nung a si.

                        A caancaan cu tihnak le rinhlelhnak in na thinlung a lo luahkhat men ding. Zumnak nung na neihnak le Pathian zangfahnak cu na nun ah a tak in hna a tuannak pawl cu sim harsa tla nati men ding. Cu lole na mit ah mitthli ti in a lo phen ih Pathian kawhnak le a lo hril nak pawl lang ter dingah na nun ah hna a tuannak pawl tla na hmu fiang thei lo tla a si men ding.  Asinan, na thinlung in Khrih cu ka duhdawt a si na ti thei ahcun ruahsannak le hnangamnak tumpi kan nei lai hrih.

                        Khrih duhdawtnak dik a umnak pohpoh ah Pathian zangfahnak le zumnak dik khal a um a si. Na hrangah ziangtal a lo tuahsak mi na theih lo ahcun na thinlung tak in na duhdawt thei lo ding. Na duhdawtnak neih mi khal thiltha tuahnak dingah hmanrua a si.

                        A dang pakhat ka sim bet ding, Khrih cu na thinlung tak in na duhdawt taktak a si ahcun cui na duhdawtnak cu na kiangkap ih um pawl theihter ding na ning zak hlah seh. Khrih hrangah thu sim aw. Khui tawk hmun ah na um ih ziang na tuah khal a si le Khrih hmin cu theihitu si ringring aw. A hrangah nung aw la, a hrangah hna tuan Misual bawrhhlawh na si laiah a lo duhdawt ih na sualbawrhhlawh pawl cu amai thisen in a lo khawlhfai sak a si ahcun a mah na duhdawtnak kha midang theidter ding cu na zingzak hlah seh.

                        Mi piangthar lo pakhatpa in American saklam ram ih mi piangthar pakhat pai hnen ah hitin a sim,' Milaipa, ziangah saw Khrih hrangah ti lawnglawng hi na kaa in a suak, Khrih cu ziang lawmmam saw a si, a thu lawnglawng hi na kaa in a suak, Khrih cu ziang lawmmam saw a si, a thu lawnglawng na sim rero ? Na damsung aupi rero ding khawp in na hrangah ziang thil tha saw a lo tuah sak?' tiah a sut.

                        Cule American saklam ram ih mi pianthar pa cun hmakhat te ah a sawn lohli. Hnahsawlrawp pawl kha a khawm tahrat ih hmunkhat ah a pen liailiai. Cule thinghnah par ih pangang pakhat kha a lak ih hnasawlrawp a penmi laifangah a ret. Hnahsawlrawp pen cu a kimvel in meisa in a ur. Hnahsawlrawp pawl cu an kang thawk ih meisa cun a laifang ih pangang cu hmui celcel in a hul ciamco. Cule pangang cu talsuak tumin meisa laifang ahcun a sawltal rero , a talsuak thei silo a cau ih a thizik cuahco, meikhu in a khuh ih hmuh hman a theih nawn lo. Mi piangthar lo pa cun ziang a duhsan ti theih duh ah a zoh cuahco. Cule a mi piangthar pa cun pangang cu a kut in nuamten a lak ih a tang sungah a pom. Pangang cu a thizik ih zianghman a thei nawn lo. Cule mirang pai hnen ahcun' Mikhual pa, hi pangang hi na hmu maw? Hi pangang vek ih a hloral zik cuahco mi sersiam mi ka rak si. Ka sualnak cun ka dung in i khawr ih sankhuk hremhmun meipi hnar ahcun ka sualnak ruangah tih le khur cingin, zohman bawmtu nei lo, le ruahsan ding nei loin ka rak sawltal rero. Cule Jesu Khrih in a bantha cak le a huham cahnak thawn i runsuak a si. Khrih in amai zangfahnak liolio in sankhuk hremhmun meipi lak ihsin in rak laksuak a si. Jesu in kei misual thizik cuahco cu i lak ih a tangsungah i pom a si. Mi khual pa, curuangah a si Khrih thu cu ka phuan rero ih a hrangah ka tuah thei tawk cu ka tuah rero . Amah ka duhdawtnak ruangah ka tuah thei tawk cu ka tuah rero. Amah ka duhdawtnak ruangah ka ning a zak lo a si'.

                        Khrih duhdawtnak kan nei kan ti a si ahcun hi American saklam ram ih mi piangthar pa vek hi kan si ve lo ding maw ! Khrih cu kan duhdawt tuk ih a hrangah kantuah tamtuk tiah ruat dah hlah uhsi. Raltha tuk in a thu kan phuang ih thinlung tak in a hna kan tuan tamtuk tiah ruat dah hlah uhsi ! Cu hmuahhmuah lakah thawhlehnak ni ah' Khrih hi kan duhdawt ding zat in kan duhdawt lo ih, a hrangah hnatuan ding kan si tluk in kan rak tuan lo a si' tiah kan mang a bang leh ding. Khrih na duhdawt maw ? Na duhdawtnak cu zangtin na ti lang ding ?