KA NU A TAP NAWN LO

Ka lei damsung ka tuahmi ruangah a cangmi lakah poi ka ti bikmi cu ka nu in leitlun damcaan a hman netabik kum 5 sung ka tap termi asi. A tu cu vanramah a thleng zo ih a tap nawn lo. Hi thu hi ka ruat tinte ka sungmuril hliamhma a tharterih mitthli a tla ringring lai. Ruat nawn lo dingin theih hngilhta a ka duhmi asi. Asinan ka ruat tum lo mi America rammi pawlin Nu’i Ni an tuahmi in thu i ruatter sal. Hi thu ruat tinte mitthli  a tla ringring lai.

Phunhra ka zir lai ihsin Kawlram ralkap cozah thatlonak cu ka rak sim theu. “Mi farah kan si, ralkap a cozah do dingin hriamhrei kan nei lo, kan do tla le kan sung lak ding” tiah ka pa in i rak sim, i rak el theu. College ka kai ih 1987 ah rampum tlawngta buainak a suak tikah alotheih loin Ralkap a cozah dothlennak hram ka rak thawk ve. Ka nule pa cun an duh lo, in dawn, in kham, in lem, lamzin dang in hmuh, ka duh cuang lo. Pathian duhnak, ka nule pa duhnak kalh in 1988 ah ka miphun hrang ruat in hramlak feh, ka pawksuak ti ka nu in a theih ve ten damsung hmu aw nawn lo dingin a ruatih mithi-tah in i tah. A hnu kum 4 a rei tikah ka nu cu pumpi cancer natnak nei in Falam sizungah a pum an zai. Ka nu damsung mithmai ankaa voikhat tal hmu ta dingin Bawipa hnen thla ka cam, ka dil. Kum a liam, zanmang ka man. Ka mangah tha nei lo, damlo cingin ka nu in i rak hawlih lamzin parah feh thei nawn loin bawk-vak in i rak hawl. Keimah i hawlnak ah ka nu cu lamzin parah a tlu a bah rero. A natnak in a taksa a ei siat hnu khalah a natnak hnakin keimah, a fapa tlanhlo thu lawnglawng a sim ringring, “ka fapa hmu ta loin maw ka thi ding” tiah a tong rero. Ka nu tawng dinghin tlun ka duh, asinan dinhmun phunphun ruangah tlung loin tikcu remcang ka hngak rero lai fangah zanmangah ka hmuh vekin thuthar ka thei, “na nu a thi zo” inti. Kei ka tap, ka nu a tap nawn lo.

Ka nolai caanah ka miphun hrang pumpe in ka fehsuak. Hruaitu pawl dungthlunin ke ka rak kar. Hruaitu le ka rualpi pawl rawl suansakcaan, an pakan kholhsak can,  an tuangtim sakcaan, hramlakah, lamzin parah, Kachin ram, Naga ram, Assamram, Arunachal, Manipur, Mizoram, India, Bangladesh ram pawl fangin lenrual pawl thawn kan rak vak. “Pualleng va bang lungthir lo val pawl liangsuan thir meithal thawn lentlang fang in miphun humhalh in an tawi ee” tiah hla ka rak phuah. A rei hlanah kan lawng to mi lawngpi lamzin a pit. Hruaitu pawlin fehnak lamzin in hmuh thei nawn lo tikah kan fehnak lamzinpi a tawp. Hril ding dang um loin Delhi, India ram khawlipi lam pan in lenrual hrekkhat thawn Jan 3^rd, 1993 ah kan feh. Nunthap in khualtlawnnak lamzin a pit lai fangah i hringtu nu a thi tiah in sim. Ka ruh, ka thlik, ka thluak, ka thin, le ka lung a ro theh in ka thei aw aw. Asinan cutin ka nunram a car lai ah kei ka tap nan ka nu a tap nawn lo ti ka thei. I hringtu nu hrangah buhfang fangkhat hman ka pe man lo, a mitthli forkhat hman ka hnulsak ta man lo, in cawmnak a kedil kak tuamtu kedan sete hman ka leisak man lo, thlatang khawsik tuarnak puanhlum zuunkhat hman ka leisak man lo, amah hman ei siang loin arti in pek theu nan a dam lo rawl a ei thei lo caanah arti pumkhat hman ka leisak man lo, leitlun a suahsan zo a hrangah thiltha tuahsak dingin ka caantha a liamzo. Asinan, kei ka tap nan ka nu a tap nawn lo.

A tu cu ka nu a tap nawn lo, a duhdawt biktu, le a duhbikmi a Pathian hnen a thleng zo. A ruah harbikmi a fapa tla a duhbikmi Pathian siahhlawh ka si zo. Leitlun in a hnaihnok thei nawn lomi hnatuan, Sersiamtu Pathian rian in leitlun nun ka hmang zo. Ka nu in a leitlun khualtlawnnak a theh zo vekin kei khal taksa in leitlunah ka um lai hrih nan keimai duhnak tuah dingmi leitlunah ka tuah theh zo. Ka no lai can kum tel siar dingin ka duhdawtmi ka miphun hrangah ka caan tha ka rak hmang zo, ka miphun hrang peng thawng siar tel in ke in ka feh zo, khawsik, khawdai, khawsa, hramlak, lamzin parah le rilrawn ti-haal tintian ka miphun hrangah ka tuar ngah zo. Upat ding hruaitu pawl utpatnak ka pek ih an dungthlun in kumsiar ka no lai caan ka hmang zo. Ramleng thlen hnu ah peng thawn siar telin motor mawng in siseh cahmai phek thawn siar telin ka miphun ka duhdawtnak ka langter zo. Zan it loin le rawl dang duh ei loin zan siar ni siar ka hmang zo. A tu ka nun cu keimah duhnak hrangah asinawn lo, i Sersiamtu ka Pathian ih duhnak le tumtah hrang lawngah ka nung zo. I hringtu ka nu leitlunah taksa in dam lai khal sisehla ka hrangah a tahnak dingsan a um nawn lo. Van ihsin ka nitin nun a zoh tikah Pathian thawn an di a riam zet ding ti ka thei. Leitlunah keimai tumtahnak le duhnak tuah ding ka nei nawn lo, I Sersiamtu ka Pathian ih duhnak le tumtah hrang lawng caan ka nei. Keimah cahnak le ruahnak hmangin tuah ding zianghman ka nein awn lo. I Sersiamtu ka Pathian Thlarau in amai huham cahnak in a tuah duhmi hrang lawngah ka ziangkim ka ap zo. Ka nu a tap nawn lo, kei tla ka tap nawn lo, Pathian khal a ning a hang nawn lo, ka Pathian, ka nu le kei kan lungawi a kim zo.

Duhdawtmi ulenau, keimah vekin nan nu le tap ter hlah uh. Caantha nan neih laiah a lo hringtu nu ti lungawi hram uh!

I hringtu ka nu upatnak ah!