KHRIH
DUNGTHLUNTU LUNGPUT I. ZIRHTHEIH MI THINLUNG
Zirduhnak thinlung na nei maw? · Hosea 4:6 “ My people are destroyed for lack of knowledge.” Ka minung pawl in keimah in theih duh lo ruangah an cem thla ding. Nannih puithiam pawl khal in in thei duh lo ih ka thuzirhmi pawl nan hlon. Curuangah nannih cu ka lo hnong ih nan fapa pawl khal ka puithiam an si thei nawn lo ding. · Thufim 8:32-26; 32Ka faale pawl, ka sim mi thu hi ngai uh. Ka simmi bangin tuah uhla nan lung a awi ding. 33Ka lo zirhmi kha ngai uhla fim zir uh, Hi thu cu ziangsiar loin um hlah uh. 34Ka thu a ngai ih nitinte ka saangka kiangah um in, Ka innsung luh a hngaktu cu an lung a awi ding. 35Keimah i hmutu cu nunnak a co dingih, A parah Bawipa a lung a awi ding. 36Keimah i tong lotu cu amai nunnak siatsuahtu a si ih, I huatu pohpoh cu thih a duh sawntu a si. · Phi. 2:13; 13Ziangah tile amah ih tumtahmi duh dingah le nan tuahsuak dingah Pathian cu nan sungah hna a ṭuan a si. Zirhtheih mi thinlung cu: 1. Pathian thu titak zetin an siar, an ngai, an zir: · Danpeksalnak 17: 18-20;18Siangpahrang a can tikah Levi mi puithiam pawl in felteih an nganmi Pathian ih thukham le daan pawl khumnak cabu pakhat cu nei seh. 19Cuih cabu sungih a ummi daan pawl cu feltein a thlunnak dingah le Bawipa ṭihzah a thiamnak dingah cabu cu a kiangah re in a nunsung hmuahhmuah siar ringring seh. 20Cutiih a tuah a sile a unau dang Israel mi pawl hnakin ka ṭha deuh a si, tiah a ruat-aw lo ding ih Bawipa ih thupekmi ihsin a peeng lo ding. Cule amah le a tefa pawl in Israel ram cu san tampi an uk ding.” · Tirhthlah 17:11; Cutawkih mipi pawl cu Thesalonika mi pawl hnakin an thinlung a tluangtlam deuh. An thusimmi pawl cu an thinlung taktein an ngai ih, nitinte in Paul ih simmi cu a si ngaingai maw, si ngaingai lo tiah Ca Thianghlim an siar ih an zohṭhim.
Mat. 13: 16-17; 16“Asinain nannih cu ziangtluk mi vannei so nan si! Nan mit in a hmu ih nan hna khal in a thei. 17Fiangtein ka lo sim: nan hmuhmi le nan theihmi hi profet tampi le Pathian minung tampi in hmuh le theih an rak duhzet ve nain an rak hmu thei lo ih an rak thei thei fawn lo. 3. Pathian hawl thinlung: Jer. 29:13; 13In hawl ding ih in hmu ding. Nan thinlung takte ih in hawl tikah cun! Thuf. 2:3-6; 3A si, hmuhnak le theihnak kha na ko ih, Theihthiamnak khal na dil ahcun; 4Ngun bangin ngah na duh ih, Hlawnthil thuh mi bangin na hawl ahcun, 5Cutin na tuah a sile Bawipa ṭihzah cu ziang a si ti na thei ding ih, Pathian theihnak cu na hmu suak ding a si. 6Fimnak petu cu Bawipa a si ih, Amah ih hnen ihsin fimthiamnak le theihthiamnak an ngah a si. 4. Tangdor mi thinlung: · Sam. 26:9; Misual pawl lamzin ṭha a zirh. 9Mi tangdor pawl cu lamzin dik ah a hruai ih, Mi lungnem pawl cu a lamzin a zirh hai a si. · Thuf. 11:2; 2A porh awmi pawl cun hmuhsuamnak an tong ding, Curuangah tangdor ih um a ṭha deuh. · James 1:21; 21Curuangah fihnung le a balmi ziaza ṭha lo hmuahhmuah cu hlon ṭheh uh. Pathian hnenah hlan aw uhla nan thinlung sungih khum ciami nan thlarau runsuak theitu thu kha fektein pom uh. · James 3:13; 13Nanmah lakah fimnak le theihnak a neitu nan um maw? Nan um a si le a nuncan ṭha in langter sehla, tangdornak le fimnak thawn a tuahmi a thil ṭha tuahnak in langter seh. · Thup. 3:17; 16A daih le dai sii lo, a sat le saa sii lo; a hlum fangfang na si ruangah ka kaa sung ihsin ka lo khaak suak ding. 17Nangmah cun, ‘Ka lian ih mi neinung ka si; zianghman tlaksammi ka nei lo,’ na ti aw. Sikhalsehla mizonzai le zaangfakza na si zia na thei aw lo. Na farah, lawngfangkheh in na um ih na mit a caw.
Tihnimtu John ih lungput:Kei ka tesinsin dingih ANih a thangso sinsin ding
1. John 3:30, ‘Ka dungin mi pakhat a ra, a sinain kei hnakin a tum sawn, ziangah tile ka suah hlanah anih cu a rak um zo,’ tiih a thuhla ka sim rero zo mipa cu amah hi a si. He must increase, but I must decrease." 2. John 14:12; 12Thungaite in ka lo sim: Keimah i zumtu cun ka tuahmi hi a tuah ve ding; a si, ka Pa hnenih ka feh ding ruangah hi hnakih thil mak sawn hman a tuah ding.
##. Porh awknak: 3. Proverbs 16:18, Hngalnak in siatralnak a thlenter; Porh awknak in ṭumsuknak ah mi a hruai. 4. James 4:6, 10, 6Asinain Pathian in in pekmi zaangfahnak cu cu hnakin a cak sawn a si. Ca Thianghlim in a ti bangtuk in, “Pathian in mi puarthau a do ih lungnemmi a zaangfah a si.” *4:6 Thufim 3:34 5. 1 Peter 5:5-6, Cubangtuk thothoin nannih mino deuh pawl in kum upa deuh pawlih thu kha nan ngai pei. Nan zatein tangdornak thawn thuam aw uhla pakhat le pakhat bawm aw uh. Ziangah tile Ca Thianghlim in, “Mi hngal pawl cu Pathian in a dodal ih tangdormi cu mithmai ṭha a pek a si,” *5:5 Thufim 3:34; Mat 23:12; Luk 14:11. tiah a ti. ###. Khrih ih kawnphurzang: 6. Matthew 11:29, Ka kawn hi phurhnik uh. Kei cu nunnem le tangdornak thinlung neimi ka si. Ka hnen ihsin zir uhla colhdamnak nan ngah ding.
Tahthimnak hmanmi pawl: a. Bel le Beltuahtu: b. Tuu le Tuukhal tha c. Mopa le Monu ding
II. PATHIAN HMAI AH LUNGPUT Khrih ih mizia bang sinsin dingin zirh kan si. Kal 5:22-23 ih thlarah, thlarau mi nuntu mizia pawl a simmi cu: 22Sikhalsehla Thlarau ih a rahsuahmi cu duhdawtnak, lungawinak, hnangamnak, lungsaunak, mi zaangfahnak, ṭhatnak, rintlak sinak, 23nunnem tangdornak le suup theinak tla an si. Cubangtuk rah umnak ahcun daan cu a ṭul nawn lo.
Pathian hmaiah: — Pumhlum Upatnak, thulung, zaahza up awknak, hngat awknak, duhdawtnak, rinsannak, tangdornak, biaknak, thlacam thinlung: a. Pathian ah pek, pumhlum up awknak: 7. Mark 12:30, Bawipa nan Pathian cu nan thinlung zate, nan nunnak zate, nan ruahnak zate le nan thazaang zate thawn nan duhdaw pei,’ tihi a si. 8. Romans 12:1, Cuti a si ruangah ka u le ka nau tla, a tam zetmi Pathian ih in zaangfahnak ruangah hin nan ruangpumpi cu a thiangmi le cohlan tlak raithawinak bangtuk in Pathian hnenah pe uh, tiah ka lo dil. Cumi cu Pathian hnenih nan pek dingmi biaknak taktak cu a si . 9. Psa. 111:10; Bawipa ṭihzah cu fim hramthawhnak a si; Cubangtuk ih a tuahtu pawl cu, Theih thiamnak ṭhazet an nei. Amah cu kumkhua ih thangṭhat ding a si. 10. (Matt. 18:8-9, 8“Nan kut in siseh, nan ke in siseh, nan zumnak a lo pialter a si ahcun tan uhla hlon uh. Kut pahnih le ke pahnih thawn kumkhua meisa sungih nan tlak hnak cun kut lo le ke loin nunnak sungih nan luh a ṭha sawn. 9Cule nan mit in nan zumnak a hlohter a si ahcun phorh uhla hlon uh. Mit pahnih thawn hell meisa sungih tlak hnak cun mit pakhat lawng thawn nunnak sungih luh a ṭha sawn.
b. Pathian kan duhdawtnak cu a thu kan thlunnak in a lang:
30. John 14:15, 15Jesuh in, “Keimah in duhdawt ahcun ka thukham pawl nan thlun ding.
Jas. 4:7, 1, 1Pakhat le pakhat nan tawh awknak le nan thawi awknak hi khui-in so a rat? Tisa nomnak nan hiarnak ihsin an ra ih cumi cu nan taksa sungah cat loin an sual aw ringring a si. 7Curuangah Pathian duhnak a thluntu si uh. Satan kha do uhla a tlan mai ding.
Sam. 15:2,3), Ziang tinkim ah soisel um loih a nungtu le a dingfel ringringtu, Thungai le thudik a ruat a reltu; 3Midang a relsia lotu, A rualpi pawl hnenah thil ṭha lo a tuah lo ih, A innhnen pawl tla a relsia lotu;
c. Mai duhnak, ruahnak tanta in Khrih thlun: Niti thi 11. Luke 9:23-24, Cule an zate hnenah, “Zokhal sisehla i thlun duh ahcun mah zawnruahnak kha tlansan sehla nitinte a thinglamtah phur in i thlun seh. 24Ziangah tile zokhal siseh amah ih nunnak a hum duhtu cu a nunnak a sung ding; sikhalsehla keimah ih hrangah a nunnak a sungtu cu a nunnak a hum ngah ding. 12. Philippians 2:7, 7Cu ai-ah, Amah ih lungtho tein, a sinak hmuahhmuah a taansan ih, hnen-um sinak la tahratin, Minung ah a cang ih minung pianzia in a piang. 13. 14. 1 Corinthians 15:31, 31U le nau tla, nitin tein ka thi a si. Khrih Jesuh thawn kan pehzom awknak thawngin nanmah cu ka porh awknak nan si ih hiti ih ka ṭong theinak khal hi a si. "...I die daily." 15. 2 Corinthians 4:5, 5Kan simmi hi kanmah ih thuhla a si lo; Jesuh Khrih cu Bawipa a si ih Jesuh ih hmin hrangah kannih hi nan sal kan si, ti sawn hi kan simmi a si.
III.MIDANG PARH LUNGPUT: Midang parah: Pathian fale unau duhdawtnak: duhdawtnak, ngaidamnak, zawnruahnak, bawmbawinak, thazang peknak, ngilneihnak, mai hmakhua sial lo, upat, thleidan nei lo: a. Midang hrang nun: Unau duhdawtnak
16. 1 John 3:16, Duhdawtnak taktak ziang bangtuk a si ti kan theihnak cu hiti in a si: Khrih in kan hrangah a nunnak a pek. Cuvek thothoin kannih khal in kan nunnak cu kan unau pawl hrangah pe ve ding kan si.
17. John 15:13-14, 13Mi pakhat in a rualpi pawl hrangah duhdawtnak tum bik a neihmi cu an hrangih a nunnak pek hi a si. 14Cule ka thupekmi nan tuah ahcun ka rualpi nan si. 18. John 13:34-35, Cule nan hnenah thukham thar ka lo pek: Pakhat le pakhat duhdaw aw uh! Keimah ih ka lo duhdawt vekin pakhat le pakhat nan duhdaw aw ve pei. 35Pakhat le pakhat tlunah duhdawtnak nan neih ahcun zokhal in keimah ih dungthluntu nan si kha an lo thei ding a si,” tiah a ti. 19. 15:12, Ka thukham cu hihi a si: Keimah ih ka lo duhdawt vek hin nannih khal pakhat le pakhat duhdaw aw ve uh! 20. Rom. 12:10, Khristian unau nan si ruangah pakhat le pakhat sunsak awzet tein duhdaw aw ton uh. Pakhat le pakhat hmaizah awknak thiam uh. 13:10, 10Mi pakhat khat na duhdawt a sile amah hrang a ṭha lomi cu na tuah dah lo ding. Curuangah Daan kimteih thlun thei timi cu duhdawt awk hi a si. 15:7, 7Khrih in a lo cohlan vekin Pathian sunlawinak hrangah nannih tla pakhat le pakhat cohlang aw uh. 21. Jas. 2:9, Sikhalsehla a lenglamih hmuhnak in mi na thleidang a si ahcun na sual a si. Daan in daan buartu-ah a lo hmu. 22. Eph. 4:2, Thinlung neemnak nei uh; tangdor le thinsau in um uh. Duhdawtnak nan neihmi kha pakhat le pakhat nan zawi-eet thei awknak in langter uh. 4:32, 32Cupawl ai ah pakhat le pakhat zaangfah thinnemnak nei aw ton uhla, Khrih sungin Pathian in a lo ngaidam bangin pakhat le pakhat ngaidam aw uh. 23. Col. 3:16, Khrih Thuthang ṭha cu nan thinlung sungah a tlamtlinnak phunzakip thawn cam ringring seh. Fimnak phunzakip thawn pakhat le pakhat zirh-aw in nunsim aw uh. Hlanawknak hla, thangṭhatnak hla le hla thiang pawl sa uh. Nan lungawinak hla in Pathian kha thangṭhat uh. 24. 1 Thes. 5:11, Curuangah atuih nan tuah rero zo bangin pakhat le pakhat thazaang pe aw-in bawm aw uh. 25. Heb. 3:13, Cuhnakin sualnak ih bummi nan si lonak dingah le mi lungruh nan si lonak dingah Ca Thianghlim in “Tuihsun,” a timi ṭongfang hi kan hrangah sullam neimi a si sung ahcun, nitinte pakhat le pakhat bawm aw sawn uh. 26. Luke 6:31, 31Na hrangah tuah haisehla ti na duhmi kha midang hrangah va tuah aw.
Duhdawtnak timi cu: 34. 1 Cor. 13:4-8). Duhdawtnak cu a thin a sau ih mi zaangfah a thiam; duhdawtnak cu mi a iksiik lo, tluang a khawng lo ih a puarthau fawn lo. 5Duhdawtnak cu nun hel-hlong in a nung lo, amah ih zawn lawng a ruat lo, a thin a tawi lo, cule tisual mi parah thinciin a nei lo. 6Duhdawtnak cu thil ṭha lo parah a lung a awi lo, a sinain thutak parah a lung a awi. 7Duhdawtnak cu a bei a dong dah lo; ziangkim a zum, ziangkim a beisei ih ziangkim a tuar thei. 8Duhdawtnak cu cem ni a nei lo. Sikhalsehla profet thusim thiamnak pawl cu a reh ding; theih lo ṭong ih ṭong theinak khal a cem ding. Thiamnak le theihnak tla an hloral ding.
IV. THUNEIHTU PAWL PARAH LUNGPUT:
Thunei tu pawl hmaiah: upatnak, tuantlang nak, rinum, tangdor, bawmbawitu, thazang pe tu, tantu, ziangsiar lo le buainak suahtu si lo ding:
35. Heb. 13:17, Nan hruaitu pawl thu ngai uhla an thu pekmi bangin thlun uh. An hnaṭuan daan cu Pathian hmaiah an phuan ṭheh leh ding ruangah cawl loin an lo kilkhawinak hi a si. An thu nan ngai a sile lungawi aipuang in an hna an ṭuan ding; an thu nan thlun lo a sile riahsiatnak thawn an ṭuan ding ih cumi cu nan hrangah zianghman ṭhathnemnak a um lo ding. 36. 1 Pet. 2:13-15) Kan Bawipa ih ruangah nan tlunih thuneitu bawi pawl cu an thu ngai uh; a saang bikih thuneitu Siangpahrang cu a thu ngai uh. 14Cule peng le ram uktu bawi upa pawl khal, mi ṭha lo pawl hremtu dingah le ṭhatnak a tuahtu lawmtu dingih hnaṭuan pekmi an si ruangah an thu ngai uh.
38. (1 Cor. 10:32, Felte in nung uhla Judah mi hnenah siseh, Zentail mi hnenah siseh, Pathian Kawhhran hnen khalah siseh, buainak suahter hlah uh.
V. HNATUAN PARAH LUNGPUT: Tuanvo: rinum, tuanvo la ngam, thulung, thuzawmtu, tuarfai tuan tento:
6) Phuba la lo ding: Pathian diknak ah hngat aw aw:
(Ro 19 Ka duhdawtmi pawl, ziangtik khalah phulak tum hlah uh; Pathian thinhengnak sawn in cumi cu tuahseh. Ziangah tile Ca Thianghlim sungah, “Keimah in phu ka la ding; Keimah in ka leh-rul ding, tiah Bawipa in a ti,” tiah a umm. 12:19,
Luke 18:7) 7Cuti a si ahcun Pathian in amah ih bomnak dilin sun zan a au rerotu a minung pawl cu an thu ṭhensak loin a um pei maw? Anmah bawm dingah a khul a fung pei maw?
7) Harsat vansannak lakah: tangdor, Pathian ah hngat aw aw, thlacam, Pathian ih dingnak ah rinsan:
9) Sualnak lakah: cawhpolh lo, pawm meimei lo, zawi awi lo, zawi men lo, zir awknak hrang lawng zangfahnak:
11) Theihsual nak lakah: Daihnak tuahtu, rem awk nak thlenpi tu, thinsau, ngaidam:
VI. HARSATNAK PARAH Kan tuar hrimhrim dingmi asi: 1 Thessalonians 3:3 “destined: 1) Harsatnak cu cantha ah hmanthiam ding: David vs. Goliath 2) Harsatnak in tangdornak a suahter: David 3) Harsatnak in thianhlimnak: 4) Harsatnak in tuarfainak: 5) Harsatnak, cahlonak lak ihsin Pathian huham cahnak a lang sawn: II Kor. 12: 8-10 6) Tisa a cak lo tikah thlarau ah kan cak sinsin: 2 Corinthians 4:16-18: 7) Harsatnak in sual nak in hmuhter:
VII. ZIANGTIN LUNGPUT REM A SI 1) Pathian in inhmuh vekin hmu ding: Rom 8: 14Pathian Thlarau ih hruaimi pawl cu Pathian ih fa an si John 1:12; 2Mi ṭhenkhat cun an saang ih an zum; curuangah Pathian ih faate cantheinak thu a pek
Nunnak pumhlum Pathian ta asi: Ziangkim a mah ah up ding
"Repent therefore of this your wickedness, and pray God if perhaps the thought of your heart may be forgiven you."
2. A hmaisa awh hawl dingmi cu A ram le felnak: Pathian Uknak asi. Mathai 6:33; 33. Cuhnakin Pathian Uknak le a felnak hawl hmaisa sawn uhla thil dang hmuahhmuah cu a lo pebeet ding a si. 34Curuangah thaisun hrangah donhar in um hlah uh; thaisun in donharnak amah tawkin a nei ve ding. Ni ni khat ih a phurhmi harsatnak tlunah a dang beetcih ding a si lo.
Romans 12:1, Cuti a si ruangah ka u le ka nau tla, a tam zetmi Pathian ih in zaangfahnak ruangah hin nan ruangpumpi cu a thiangmi le cohlan tlak raithawinak bangtuk in Pathian hnenah pe uh, tiah ka lo dil. Cumi cu Pathian hnenih nan pek dingmi biaknak taktak cu a si .
3. Thinlung sungah khualuah tu cu vanlam thil asi ding: Nunnak cu Khrih ah thuhruk mi: Kol. 3:3 2Leilung tlun thil pawl ruat loin vancung thil pawl khi ruat sawn uh. 3Ziangah tile nan thi zo ih nan nunnak taktak cu Khrih thawn Pathian sungah thuh-in a um a si. 4Cuih nan nunnak taktak cu Khrih kha a si ih amah a lang tikah nannih tla amah thawn nan langtlang ding ih a sunlawinak nan ṭawm ve ding a si.
2 Corinthians 10:5, 5Pathian kan theihnak dingah puarthaunak thawn an dawlmi khamtu hmuahhmuah kan bal ṭheh; minung ih ruahnak cu sal bangin kan kai ih Khrih thu ngaitu-ah kan canter. 4. Lungput dik cawm aw: A thiangmi lawng lungsungah um ter ding: Philippians 4:8, 8Thunetnak ah, ka u le ka nau pawl, a ṭhami, porhtlak a si mi, a taktak a si mi, upat tlak a si mi, a dikmi, a thianghlimmi, duhnungza a si mi le hminṭhatnak a petu thil pawl thawn nan thinlung cu khatter uh. 5. Hnatuan parah: Col. 3: 23-24; Ziang hmuahhmuah nan tuah tinkim ah milai hrangah si loin Bawipa hrangah kan ṭuan ti thinlung nei in nan thinlung taktein ṭuan uh. 24Cule Bawipa in a minung pawl hrangih a ret ciami ṭuanman cu ro ah in pe ding, ti kha ciing ringring uh. Nan rianmi Bawi ngaingai cu Khrih lawng a si. 6. Thlemnak, harsatnak tawn tikah: James 1:2-3; 2U le nau pawl, nan hnenah hniksak harsatnak a phunphun a thlen tikah mi vannei kan si tiah ruat aw uh; 3ziangah tile nan zumnak in cubangtuk hniksak harsatnak nan neh tikah tuar theinak a ra, ti nan thei. 4Tlaksamnak zianghman um loin a famkim le pitlingmi nan si theinak dingah a net tiang a tuar theitu si dingah zuam uh.
|
WELCOME TO MY PAGE > BibleCangHrilkhawmmi >