SIAHHLAWH: MI RIANTU
Mathai 20:28, “Milai Fapa cu rianmi si loin mi riantu si dingah le mi tampi tlen dingah a nunnak pe dingin a ra a si,” tiah a ti.”
Sersiammi ramsa bur umkhawm hmuahhmuah in hruaitu an nei ih cui hruaitu dinhmun cu bur hrekkhat ahcun cuh awknakin, bur hrekkhat ahcun suahkeh ihsin an comi dinhmun asi. Cuvek in milai burkhawm umkhawmnak kipah hruaitu an um ringring. Hruaitu, hotu, uktu an um ringring theu. Asinan hruaitu in an hruaimi pawl nunah ziangtluk tiang an ciahneh, an uk, thu an nei, an kaihruai, lamzin an hmuh tvp cu khat le khat a bang aw lo. Cun, an hruaimi pawlin anmah hruaitu parah ziangtluk tiang up awknak an nei, upatnak an pek, thu an lung tvp khal a bang aw cio lo. Cuvek toto in, Milai mibur umkhawmnak kipah hruaitu dinhmun cuh awknak in milai thuanthu a ti danglam in mi tampi a siatsuah theu. Mibur umkhawmnak, ramkulh, ramthen, kumpi cozah, vengsung pawlkom, biaknak le humhim awknak, tvp, a phunphun in milai pawlkom le burkhawmnak kipah hruaitu, hotu, uktu an um ringring. Leitlun milai thuanthu kan zoh asile hruai awkdan a phunphun a rak um. Cuilakah a thabik tiah mi tampi in an zummi nunpimi le Pathian thu in in zirhmi, "siahhlawh hruaitu" thu a hnuailamah tawiten zir hnik uhsi. Bawipa Zesu cu “leitlunah renmi siloin midang riantu dingah a ra” ti ah ngan asi.
Tunai leitlun thuthang kan zoh asile Arab ramah thahrum hmangin ukbet awknak (dictatorship) duhlo in aukhuannak kan thei. Khuahlan siangpahrang uknak khal a hlo sinsin. Democracy, senpi duhnak lalnak hi tuisan minung pawlin milai, mibur pehtlaihnak le pawlkom kaihhruai uk awknak hrangah a famkim asilo hmanah a tha bik tiah an ruahmi le ausuahpimi asi. Sumdawnnak pawlkom (business company), sumpai hlawknak hawllo pawlkom (nonprofit organization), biaknak lam pawlkom sung khalah uk awk daan le kaihhruai awk daan thabik santhar minung pawlin an hawl vivo tikah "siahhlawh hruaitu" "servant leadership" hin milai diriamnak sangbik a pek ih mibur/pulpak tuanrah tambik a suahpi asi ti ah a pomtu le hmangtu an tam sinsin. Zesu in leitlun a rat tikah a dungthluntu pawl a hruaidan thu hrampi hi ziangtluk a thuk in sang, a tha timi mi tampi in an hmu suak sinsin. Asinan, leitlun mi pawlin "siahhlawh hruaitu" an ti tikah thlaraulam tello milai hlawknak le lungawinakah a tawpmi asi. An renmi cu Pathian siloin milai duhnak asi. A hnuailamah sim duhmi cu khrihfa zumtu pawlin kan zaten kan rianmi Bawi cu Pathian asi ih ziangvek dinhmun, hnatuan, khui hmun le ram, zovek milai thawn ziangvek pawlkom le company, cozah kumpi le pursum leilawnnakah siseh leitlun khuiram khalah siseh kan um, kan nun, hna kan tuan khal asile" siahhlawh hruaitu" lungput thawn hna kan tuan, nitin kan nung, kan kiangkap milai pawl kan pehtlaih tikah mi hlawhtlingbik kan si ding ti ka zum. Kan renmi cu Pathian asi ih siahhlawh kan ti tikah Pathian Thlarau in a duhduh in a hmanmi, a siahhlawh kan si tinak asi. Curuangah a hnuailam vekin tawiten zir hnik uhsi.
Leitlunah lalram pahnih a um vekin milai cu burhnih ah then a si: Pathian lalram (thleunak lalram) misa le satan lalram (thim thu neihnak lalram) misa ti in. A hnuailamah catawi nganmi ah Pathian lalram misa pawlin leitlunah ziangvek lungput thawn kanmah le dinhmun cio ihsin hruaitu tuanvo kan tuan timi tawite zir hnik uhsi. Zesu in “leitlun deng tiang fehsuak dingin” in fial ta vekin Khrih dungthluntu zumtu cu leitlun killi ah kan karhzai vivo zo. Zumtu Pathian fa, Khrihfa pawl cun pawlkom tintan, mibur phunkim lakah kan tel vivo. Kan telnak hmunkipah leitlun eng le cite si vivo ding kan si. Leitlun hmun killi ah a ummi Pathian “Siahhlawh Hruaitu” pawl lungput cu ziangvek asi tiah zoh hnik uhsi. Leilung sersiam thawk ihsin tuisan minung pawl lak khalah a thabik hruai awkdan, a danglam dahlomi khat le khat milai pehtlaih awkdan, kaihhruai awk dan le lungput, mibur pehtlaihnak nun lamhruaitu Pathian thu in in zirhmi asi. A tawizawngin sim asile siahhlawh hruaitu pawl renmi Bawi cu Pathian asi ih kan kiangkap milai pawl kan kaihhruai daan, pehtlaih daan cu duhdawtnak, midang rennakah hram a tohmi Pathian thu vekin kaihhruai awknak, khat le khat pehtlaih awknak asi. Mi hrek cu cozah kumpi, company, zirnak tlawng, vengsung mibur lakah, kawhhran le biaknak lam pawlkom sungah, tvp in hmun hranhran hmun tintianah siahhlawh hruaitu pawl cu an nung ih an renmi Bawipa ih tumtahnak hrangah nungin an Bawipa an rian. Leitlun minng, thim fate pawl cun mibur umkhawmnak kipah thuneihnak, lalnak, mi uk duhnak, midang parah thuneihnak, larnak, mai hlawknak, lamtang tuah awknak, tvp tisa cangvaihnak in mibur lakah an telnak kipah an cang vai ringring. Thim thuneihnak in a uk hrih mi leitlun kan nunnak ah siahhlawh lungput thawn Pathian kan rian theinak ding hrangah Pathian siahhlawh pawl lungput ziangvek asi ti zoh hnik uhsi.
1. Lungput:
A. Dinhmun: Lei le van sersiamtu riantu, tlaklo cingin zangfahnak in siahhlawh ah Pathian ih cohlanmi, kawhhmi, hnatuan fialmi, le tuanvo pekmi, hnatuan fialmi tuansuak dingin a tulmi ziangkim pekmi, niambik dinhmunah ret aw cia in tangdor in tlakbetnak umlo, ziangkim hmuhtawnmi cu thatnak hrang cangter ringrigntu Bawipa riantu, lei le van thuneihnak hmuahhmuah neitu ih thuneihnak thawn tuanvo pekmi le fialmi, umpi mi asi.Midang zohman le dinhmun ziangvek a uk in a kaihrem (control) lo ih amai tisa mizia cu a ukbet (control) sawn asi. Cucu siahhlawh hruaitu ih nun thuhram, leitlun damsung hnatuan, hngat awknak asi. Zaingvek dinhmun le zovek thawn an um tik khalah a lungput a thleng aw dah lo ih Pathian fialmi tuanvo tuansuak dingin leitlun pawlkom le mibur dinhmun sinak parah a hngat aw lo ti a fiang. Pathian thawn nitin pawlkom pehzawm awknak in Thlarau Thianghlim hnatuannak hrangah a duhduh in a hman theimi dinhmunah a lungput a thum aw ringring.
b. Cawimawinak: Leitlun milai pawl cawimawinak a cohlang lo ih Pathian hnen ihsin a rami cawimawinak ni sunglawi hmailamah a ra lai dingmi hngakin a tuanvo felfai te in a tuan ringring. Amai hrangah milai cawimawi le upatnak a hramhram in a hawl dah lo. Leitlun damsungah cawimawinak a co mi cu a renmi Bawipa cawimawinak asi ti thei in amai hrangah zianghman porh awknak, cawimawinak uan awk ding a nei lo. A hramhram in milai cawimawinak le upatnak a hawl dah lo ih diklo le mawilo zetin ngah theihmi milai cawimawi le upatnak pawl cu a hnawng sawn.Leitlun milai tisa ah cawimawi tlak, cawimawi ding a um loih a ralai dingmi a siat thei lomi kumkhua nunnak sungah cawimawinak a co dingmi cu a zohmi le ruahsan mi asi. Satan in Bawipa Zesu hnenah leitlun cawimawinak a pek dingin a thlem tikah a hnawn vekin siahhlawh hruaitu cun leitlun cawimawinak cu a hnawngih Bawipa hnenah cawimawi sunloihnak cu a hlan sawn asi.
c. Doraal: A renmi Bawipa in “keimah in huat ruangah nannih khal an lo hua ding” tiah thu a cahta mi cu a thei ringringih amah huatu milai pawl parah ruahnak, tongkam le tuahnak in siseh siatnak a ruat dah lo, a tong dah lo ih a tuah dah fawn lo. Siatnak in zianghman a thungrul dah lo. A ngaidamih an hrangah thla a camsak, Pai hnenah ngaidam a dilsak, thawlsuah a dilsak sawn. Leitlunah lalram pahnih a umih cui lalram pahnih do awknak lakah a renmi Bawi ih raalkap tha si in raalhmai tuangtu maw, dunglam ihsin bawmtu asi khalah a raal cu milai asilo, thlarau sual thim thuneihnak asi ti a thei fiangih a raal pawlih hmanrua khal fiangzetin a thei. A raalpa ih hmanrua tisa duhnak, mit ih cakhiarmi, milai porh awk uan awknak pawl tla cu fiangzetin a thei ih a hrial thiam ringring asi. A Bawipa ih raal cu a Bawipa ih thupek vekin a do ih a Bawipa ih hriamhrei, huham cahnak lawng a hmang. A Bawipa ih nehcia zomi raal cu nehtu nun nunpinak in nitin nehnak thu a puang sawn asi.
d. Renmi Bawi: Siahhlawh cun zo ka rian ti fiang zetin a Bawipa a thei. A renmi Bawi ih duhmi, tuanvo pekmi, tuan in a Bawipa ih lungawinak lawng a ruat. A Bawipa ih duhmi a duh ih a huatmin a hua, nuam a timi nuam a ti. A Bawipa ih huatzawng thilah a lung a awi lo ih a hni rero lo. Cuticun leitlun mi pawlin ziangtin an hmu, an upat maw an nautat maw timi ah a buai nawn lo. Milai thinlung phur hlawptlonak (feeling) in a nun a uk lo. A har maw, har lo, paih maw paihlo, duh maw duhlo timi thusuhnak in a nunah lam a hruai loih a renmi Bawipa ih fialmi pohpoh lungawi hlawptlo zetin a tuan. A hrangah phunzainak ding zianghman a umlo. Ziangah tile a renmi Bawi a thei ih tuanvo a pe tu,a ko tu, a parah thuthentu, hlawhman laksawng petu khal zo asi ti fiangtukin a thei.Leitlun milai lungawinak hawlin zianghman a tuah dah fawn lo. Amah le mah hum awknak hrangah midang a mawhsiat dahlo ih amai mawhnak hupphentu le silo zetin dinpitu ding lamtang a hawl dah fawn lo. A renmi Bawi a thei ih a Bawipa in tuanvo, dinhmun, le sinak a pekmi parah phunzai loin le midang zohman mawhsiat loin hmailam zoh in nitlin lungawi sopar ten a leitlun nun a hmangih, a renmi Bawi ih mithmai zoh ringring a rian.
e. Laksawng: Siahhlawh hruaitu cun tuanman laksawng cu hi leitlun lalram, thim thuneihnak milai pawl hnen ihsin a ra lo ti a thei. Milai upatnak, milai cawimawinak, hminthannak, sunlawihnak le Pathian lalram cuaithlainak cu a ling a let awaw asi ti fiangten a hmu. A renmi. Bawipa ih cuai thlainak cu fiangte in a thei ih kumkhua daih laksawng cu retsak cia mi a um asi ti a fiang. Leitlunmi pawlih cuai thlainak, tikcu reilam,damsau lam, mipum tam lam, hnatuan ziangtluk upattlak, dinhmun sang, mithmuh ah zohmawinak le upatlak sinak, milai cawimawinak, sumpai thawn cuai thlainak, tvp thawn zianghman pehtlaihnak a um lo ti fiangzet in a hmu ih a ra lai ding ni zoh in nitin a renmi Bawipa cu a rian. Leitlun milai pawl cawimawinak le upatnak hawlin zianghman a tuah dah lo. A neihlo mi le ti thei lomi, amai kutsungah a umlo mi, tuanvo pek asilo mi parah a buai dah loih amai kutsungah tuanvo pekmi parah a fel theibik le a tha theibik in a ti thei tawk zuam in a Bawipai’ mithmai zoh in ziangkim a tuah. Laksawng duh ruangah siloin Bawipai’ zangfah duhdawtnak ruangah a sungah a nungmi Thlarau ih kaihruainak in a cangvai in a Bawipa a rian.A laksawng cu amah a duhbiktu le a duhbikmi a Bawipa thawn sankhuk pehzawm, pawlkom awknak nei in Pathian insang sungtel asinak asi.
f. Tuanvo pekmi: A renmi a Bawipa ih tuanvo a pekzat hnakih tam a beisei dahlo ih tuanvo pek asi zatin phurzet, lungawi le upatnak thawn a tuan. Midang tuanvo ah a buai dah loih midang tlaksamnak a thangsiat a relsiat dah lo. Midang tuahnak thawn tahtthim tahratin amai tuahmi le sinak ah tluang a khawng dahlo. Amah le mah midang thawn tahtthimin a tha a nau dah fawn lo. Ziangkim parah a thlengmi cu amah le Pathian karlak thu asi ti a fiang. Midang tlamtlin lonak cu hmanrua ah hmangin amai hmai phiahfai a tum dahlo. Midang tlaksammi parah a bawm theinak lamzin umsunah ziangtin ka bawm ding timi lawng ruatin a tuan ringring. Milai lungawiter dingin zianghman a tuah dah lo, a renmi a Bawipa lawng a zoh ih milai huatzawng le amai tuarnak ding khalah tih le khur cing khalin hminsiat thangsiat hlawh dingkhal ruat loin a Bawipai duhnak hawlin a tuan. Amai lungawinak hnakin a Bawipa ih fialmi hnatuan, a renmi milai pawl lungawinak thupi sawnah a ruat. Amah tuanvo petu zo asi ti a thei fiang. Nitin nunah zovek milai thawn an nungih ziangvek hna a tuan khal asile tuanvo a petu le a renmi Bawi zo asi ti a fiang ringring.
2. KAIHHRUAI DAAN:
Siahhlawh hruaitu cun “tuah aw, tuah aw hlah” ti siloin duhdawtnak in a nung, a kaihruai. Huatnak in a nunah hmun anei lo ih huatnak cu thim thuneihnak lalram misa pawl hmanrua asi ti a thei ih huatnak a nunpi lo. Midang duk duhnak, dinhmun le midang parah thuneih duhnak thawn zianghman a tuah dah lo. Hlawknak, mai tanghainak, mai hmakhua sialnak in a nun a uk fawn lo. Duhdawtnak cu daan le dun, tuah aw tuah aw hlah timi parah a hngat aw mi asilo. Duhdwwtnak cu renmi pawl thatnak, hmasawnnak, nitin nun le hmailam saupi hrang a thupi sawn hril thiam dingin lamhmuhnak, satan bumnak thang hrial thiam dingin siseh thangsungah a tangtu pawl suak dingin bawmtu sawn a si ringring. A renmi Bawipai hmin sunlawinak cu a ruahsanmi le lungawinak asi. Amai hlawknak le nuamnung cen dingmi tanta in a renmi Bawipa ih milai pawl cu rian in tisa thihnak le har tuar khal a hril sawn. Duhdawtnak cun ngaidam theilo aneihlo vekin a Bawipa ih ngaidam thei mi pohpoh a ngaidam ih milai zovek par khalah ruahsanak in a khat. Sihmansehla a renmi Bawipa ih thupek hnuaiah nungin a cangvai ringring. A renmi Bawipa hnakin duh sawnmi zianghman a nei lo. A renmi Bawipa a duhdawtnak cu a thupek thlunnak le a renmi a Bawipai’ duhdawtmi pawl duhdawt, a huatmi huatnakin a nitin nunah a lang ter. Arenmi Bawipa ih lungawinak cu amai lungnawinak hnakih thupi sawnah a ret.Midang parah a pehtlaihnak, kaihhruainak pohpoh cu midang parah thuneihnak, lalnak, uk duhnak si loin midang thatnak hlawknak, thansohnak, Pathian thawn an nai awk sinsin nak ding hrang le Pathian fialmi tuanvo an tuansuak theinak ding hrang ah bawmtu le sawmdawltu asi ringring.
3. Thuthluknak tuahntikah:
Thu pakhatkhat thuthluknak tuah a tul tikah a hramhram in amai duhnak in thu fehter a tum dahlo, amai duhnak tlun dingin midang a nawr hrim dah lo, thahrum le tongsia tonghrang a hmang dah lo ih a nemzawng le thinlung daiten Pathian duhzawng thuthluknak tuah thei dingin a pehnpartu pawl le thutluhknakah a teltu pawl a simfingin a kaihruai sawn. Amai duhnak in thu a fehnak ding hrangah lamtang a hawl dahlo ih midang siatnak a sim dah fawn lo. Midang ruahnak upatnak a nei. Midang in a ruahnak an ngaisang lo, an upat lo ruangah riahsia in a um dah lo. Thu nepnawi kaihhruai awkndan thu ruangah siseh amai lungawi riahsiat ruangah siseh a renmi Bawipa ih tuanvo pekmi tuansuak thei lo ding khawpin a buai dah lo. Milai ruahdan hmuhdan pomdan men ruangah a thupi bik sawn thuthluknak felfai tuahsuak theilo ding khawp in a buai dah lo. Atthlak thu el awknak ah a tel dah lo. Diksawn si zuam awk nak ah tongkam a thlak dah lo. A renmi Bawipa thupek cu amai nunnak hnakin thupi sawnah ruatin upatnak a pekih amai nunnak parah thuneitu ah a ret. A minungpi pawl parah Pathian hmuihmel a hmu thiamih zovek khal upatnak thawn a pehpar. Thuthluknak fate bik ihsin a tumbik tiang a renmi Bawipa rawn hmaisa loin zianghman thuthluknak a tuah dah lo. Ka dikbik asi tiah a ruat aw dah lo ih milai theihnak famkimlo in nungmi ka si ti a thei aw ringring. Siahhlawh cun amai duhnak a rian thei lo ti a theih vekin amai duhnak cu tanta tahratin a renmi Bawipai’ duhnak in a nun pumhlum uk thei dingin a nun pumhlum cu thawinak nung vekin a renmi Bawipai’ hmaiah ziangtik lai khalah a hlan ringring. A renmi Bawipa thawn be-sawn aw tawn in ziangtik lai khalah a nung tikah milai ruahnak hmuhdan pomdan duhdan pawl cu kross parah khenbet ringringin a renmi Bawipai’ duhnak sawn cu a lungsungah fiang zetin a thei ih a rian. Nitin a hmuhtawnmi parah ziangvek thuthluknak khalah siseh a renmi Bawipai’ duhnak vekin thuthluknak tuah dingin a nun a ap aw ringring.
4. Milai nunsan: A renmi Bawipai tumtah hrang nun.
Sianghlawh hruaitu cun leitlun nun cu ziang asi ti a thei fiang: A renmi Bawi ih tumtah, duhnak, tuanvo pekmi tuansuak ding cu a leitlun damsan, milai nun tumtah asi ti a fiang tikah thildang zianghman in a hnaihnok theilo. Cui damsan le leitlun nun tumtah, a renmi Bawipa ih duhmi, lungawinak, hnatuan fialmi tuansuak ding lawng cu a tumtah ringring. A renmi Bawipa ih hnatuan fialmi daltu pohpoh cu a tlansan ih a Bawipa ih mithmai lawng zoh in ziangkim a tuan asi. Ziangkim a pehtlaihmi, neihmi, theihmi, ti theimi, hmuahhmuah cu a Bawipa ih hnatuan fialmi tuansuaknak hrang hmanrua an siti a thei ih a hmang ringring. Ziangkim a tha le tha lo cuai a thlai nak cu a renmi Bawipai hmin sunlawinak, duhnak, tumtah le lungawi zawng asi maw tiin cuai a thlai ringring.
5. Huham, thuneihnak:
Siahhlawh hruaitu cun a kotu, tuanvo a petu, le a sungah Thlarau in hna a tuantu a thei. Ziangvek thuneihnak le huham cahnak thawn a renmi Bawipa ih Thlarau cu a sungah hna a tuan asi ti a thei. Tuanvo a neihmi cu milai pekmi asilo ih milai cahnak, fimnak, le huham thu neihnak thawn tuan suak asilo, a renmi Bawipa Thlalrau tuansuakmi asi ti a theih tikah ziangvek dinhmun le dodalnak, harsatnak khalah dung a sip dah lo. Hlawhtlinnakah a porh aw dah loih amah le mah humhim aw dingin thu a sim dah lo. Midang in an mawhsiat tikah amah le mah a humhim aw dah lo. Ziangah tile leitlun huham cahnak zate kawm le a renmi Bawipa ih cahnak tahthim tikah a renmi Bawipa in" lei le van ih thuneihnak hmuahhmuah" a nei asi ti a thei. Curuangah a parah a tlengmi hmuahhmuah cu a renmi Bawipa in thleng dingin a sianmi lawng a thleng thei asi ti a fiang. Hnatuan dingmi khalah amai thazang cahnak fimnak le milai lamtang cahnak a rinsan dah lo ih a renmi Bawipa ih thiltitheinak huham thawn a cang vai sawn asi.
6. A renmi milai thawn
Siahhlawh hruaitu cun a renmi Bawipa ih fial vekin a renmi milai pawl parah tangdornak lungput a nei ih ziangkim a tuahnak cu a fialtu a Bawipa ih fialmi vekin a tuah. Ziangthil hman amai hmaikhua sialnak hrangah a tuahdahlo ih a renmi Bawipa ih duhnak hrangah a tuan. Cutin a tuah tikah amai lungawinak hrangah zianghman a tuah lo ih a renmi pawl thathnemnak, hmasawnnak, le anmah sersiamtu Pathian in tuanvo a pekmi an tuansuak theinak ding hrangah lamzin a hawlsak ringring. Midang duhmi le tulmi cu amai duhmi le tulmi hnakih thupi sawnah a ret ringring. A renmi milai pawl thawn pehtlaih awknak cu a Bawipa thawn an pehtlaih awknak ihsin a hram a thawk ringring. Siahlawh hruaitu cun midang parah thuneihnak ukduhnak lungput a nei loi, amahlemah uk awaw in, thutak a theihmi cu amah in nunpi hmaisa in hmaihruaitu asi sawn. A rianmi milai pawlih upatnak le cawimawinak cu amah ah siloin a rianmi Bawipa Zesu hnenah si dingin cawimawinak le upatnak cu Bawipa Zesu hnenah a pek ringring. A renmi milai pawl hnen ihsin a ngahmi siseh amah in thlawsuah a comi siseh amai hrangah zianghman a tawpter dahlo ih a renmi Bawipa hmin in a Bawipai’ milesa pawl thathnemnak hrangah a hmang aw sawn asi. Amah ah zianghman porh awknak a neilo ih Bawipa Zesu sunloihnak hrang siarlo mah le mah porh awknak in zianghman a tuah lo, khua a ruatlo, a tonglo. Midang hnakin thacuang le thianghlim cuangin thlarau porh awknak in a cangvai fawn lo. A nunnak, thlawsuah comi, pehtlaihmi le pawlkom ziangkim cu a renmi Bawipai’ hmin in a renmi milai pawl thansohnak, hlawknak le thutak lamzin ah anmah sersiamtu thawn an pehzawm awknak tuahtha dingin le anmah sersiamtu in tuanvo a pekmi an tuan famkim theinak ding hrangah a ziangkim a pum a pe sawn asi.
7. Hlawhtlinnak
Siahhlawh hruaitu cun a tuanrah azoh tikah amai diriamnak a zohtel lo, arenmi Bawipa ih lungawinak, a renmi milai pawl thathnempi mi, thansohnak, lungawinak sawn a zoh.Siahhlawh hruaitu cun amai duhnak a rianlo ih a renmi Bawipa in a fialmi, tuanvo a pekmi, a Bawipai’ minung pawl duhnak, tulmi, thansohnak, le hmasawnnak hrangah a nun a pek awk vekin a hnatuan hlawhtlinnak cu a renmi minung pawl thansohnak, hlawhtlinnak le hmasawnnak sawn in cuai a thlai. Ziangvek dinhmunah zovek milai thawn an um, hna an tuan khal asile Pathian duhmi le fialmi tuanin a umnak le hnatuannak ih a rianmi milai pawl thansohnak cu amai diriamnak le lungawinak hnakin thupi sawnah a ret ringring. A renmi Bawipa ih tumtah le duhmi, lungawinak asimi a Bawipai’ minung pawl thansohnak le anmah sersiamtu thawn an pehtlaihnak tuahtha tu hnatuanrah cu a lungawinak le hlawhtlinnakah a ruatmi asi.
8. Catbanglo in a renmi Bawi thawn pehtlaih pawlkom awknak nun a nei.
Siahhlawh cun a renmi Bawipa thawn catbanglo in pehtlaih awknak le pawlkom awknak a nei ringring. A khawruahmi pohpoh cu a Bawipa hnen ihsin a ra mi asi maw, tisa ihsin a suakmi asi maw, satan hnen ihsin a ra mi asi maw tiah a cek fel ringring. A renmi Bawipa thawn catbanglo in pawlkom awknak a neih ringring tikah a Bawipa ih duhlo zawng tuah ding ruat mannak, tongnak caan a nei lo ih a renmi Bawipa ih duhlo zawng a tuah dah fawn lo. Cuticun a nawm awknak bik cu a renmi Bawipa thawn catbanglo ih pawlkom awknak le a renmi Bawipa ih duhzawng tuah asi. A renmi Bawipa le amah karlakah milai zohman an um lo. Leitlunah a duhdawtbikmi nupi pasal le fanau siseh leitlun milai pehtlaih mi sunglekhat pawl khal a Bawipa hnakih a duhsawnmi le a nunah thuneisawn zohman an um lo. A renmi Bawipa a duhbik ih a thu a ngai ringring. Catbang loin an pawlkom aw ringring.
9. A nunnak cu midang hrangah a pek
Siahhlawh cun a Bawipa a rian ih a Bawipa ih in a duhdawtmi pawl rian dingin a nunnak a pek. A leitlun damsung cu a Bawipa rian in midang hrangah a nung. Amai hrangah zianghman ruah harsa ding a um lo. A Bawipai duhmi tuansuak ding lawng a ruat ih a neihmi theihmi thlawsuah ziangkim le amai nunnak tiang khal a rianmi pawl hrangah a pek pumhlum asi. Amai hrangah thinhar le dawnhar in umnak ding san zianghman a um nawn lo. Pathian a rian ih Pathian uh milai pawl hrangah a nunnak a pek.
Himi casiartu lakah mi hrekkhat cu kawhhran ah rawnbawlnak nei dahlo tla nan si thei. Kawhhran sungah pastor le kawhhran upa, evangelist, tvp tuanvo kaitu lawng asilo; mi zapi ten Khrih zumtu, riantu, khrihfa hmuahhmuah cu siahhlawh kan si. “Leitlun eng nan si” ativekin leitlun thim thuneihnak lalram lakah kan umnak hmun cio ah eng ding kan si. Cui kan ennak cu “siahhlawh” lungput, mizia le nuntu pawl ah hin lang ding asi. Leitlun mi pawlin kan rianmi Bawipa an hmuh theinak lamzin umsun cu kan nitin nun an zoh tikah asi; kan mah hi a nungmi cakuat kan si. Leitlun milai cuaithlainak in “hruaitu” ti tlak dinhmun hnatuan nei lo tla kan si thei. Sihmansehla, insangah nau a um tu khalin a kiangkap milai pawl parah a nitin nunrah in a ciahneh ve thotho, aselam maw thalamah simaw a hruai ve thotho asi. Ziangvek dinhmunah, ziang kan tuan, hnatuan kan nei maw, nei lomaw, mibur lakah kan um maw, ziangvek milai thawn kan nung khal asile kan leitlun nunah “siahhlawh” kan si. Kan rianmi Bawi cu Bawipa Zesu asi ih kanmah thawn a pehtlai mi pohpoh cu kan leitlun ah thutak lamzinah kaihruaitu ding kan si. “Siahhlawh hruaitu” timi cu milai pek awkmi “hotu” dinhmun asilo ih pawnlang ihsin ngah mi khal asilo. Khrih ah a nungtu zokhal, leitlun eng, nunnak tinung luansuaknak cerhti, a nungmi cakuat kan si vekin kan umnak hmun, kan dinhmun ciarah kan sinak sawn asi. Leitlun mi pawlin hruaitu tha an hawl tikah pawnlang sinak, pehtlaih mi tha nei, sumpai lennak le milai fimthiamnak an hawl. Sihmansehla, siahlawh hruaitu sinak cu sunglam nunah sersiamtu Pathian cu Thlarau in asersiammi milai nunah a tumtah mi tuansuak dingin Thlarau in hna a tuannak sawn asi.
Casiartu zapi ten, leitlun damsung siahlawh hruaitutha si in kumkhua nunak sungah laksawng sunglawi co hlang dingin na leitlun nunah lam a lo hruaitu Pathian Thlarau Thianghlim lal sinsin hram seh!
Zesu Khrih cu Bethlehem khua ah si loin na sungah suak in lal kumkhua hram seh!